ΕΡΙΚΙΟ (ΑΡΝΑΚΙ - LION'S MANE)
ΕΡΙΚΙΟ (ΑΡΝΑΚΙ - LION'S MANE)
|
Οι προβολές από τo υμένιο του μανιταριού μοιάζουν με δόντια. Το καρποφόρο σώμα είναι συνήθως εκτεταμένα διακλαδισμένο και λευκό ή κρεμ, με τις προβολές να κρέμονται συνήθως προς τα κάτω. Τα σπόρια είναι άχρωμα, σφαιρικά ή σχεδόν σφαιρικά. Το ερίκιο αναπτύσσεται, μεταξύ άλλων, σε νεκρό ξύλο (27).
Το φαρμακευτικό μανιτάρι ερίκιο το αγκαθωτό καταναλώνεται ευρέως στις ασιατικές χώρες για τα οφέλη του στην υγεία (36).
To ερίκιο το αγκαθωτό ανήκει στα φαρμακευτικά μανιτάρια (2, 6, 12), των οποίων η συνδυαστική χρήση ονομάζεται μυκοθεραπεία.
Το ερίκιο έχει μακρά ιστορία χρήσης στην Κίνα και σε άλλες χώρες της Ανατολής (5), και ορισμένες από τις παραδοσιακές χρήσεις του είναι για να ενισχύει την σπλήνα, να θρέψει το στομάχι, και καταπραΰνει το μυαλό (1).
Από τη δεκαετία του 1980, οι φαρμακευτικές επιδράσεις του έχουν τεκμηριωθεί σε επιστημονικές μελέτες (30). Έχει αποδειχθεί ότι το ερίκιο το αγκαθωτό έχει διάφορες πολλά υποσχόμενες βιοδραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
1. νευροπροστασία (1, 3, 5, 6, 7, 8, 17) και νευροαναγέννηση (1, 18), το οποίο επιδρά στις εγκεφαλικές λειτουργίες και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (18).
Το ερίκιο είναι γνωστό ότι παράγει δευτερογενείς μεταβολίτες με ομοιοστατικές ιδιότητες για το κεντρικό νευρικό σύστημα (34), και έχει χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση της γνωστικής εξασθένησης (4, 6), του Πάρκινσον (4) του Αλτσχάιμερ (4, 8), ενώ είναι χρήσιμα ενάντια σε παθήσεις του νευρικού συστήματος (21). Εδώ, θεωρώ ότι ίσως έχει αξία και μία ανεκδοτολογική αναφορά από έναν πελάτη μου, ο οποίος προμηθευόταν το ερίκιο διότι έβλεπε βελτίωση στην σκλήρυνση κατά πλάκας.
Συνεχίζοντας, μία από τις πιο καλά εδραιωμένες δραστικότητες που εμφανίζει το ερίκιο είναι η ευεργετική επίδραση που ασκεί στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα (2, 11).
- Μία τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη διάρκειας 12 εβδομάδων έδειξε ότι το ερίκιο βελτίωσε σημαντικά τις γνωστικές λειτουργίες και εμπόδισε την εξασθένιση τους.
Οι ερευνητές έκλεισαν την δημοσίευση αναφέροντας ότι το ερίκιο είναι ασφαλής μέθοδος πρόληψης της άνοιας (12).
- Μια διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή (διάρκειας 16 εβδομάδων) διεξήχθη σε 30 άτομα ηλικίας 50 έως 80 ετών με διάγνωση ήπιας γνωστικής εξασθένησης, και έλαβαν είτε ερίκιο (τέσσερα δισκία 250 mg τρεις φορές την ημέρα) είτε εικονικό φάρμακο.
Στις εβδομάδες 8, 12 και 16, η ομάδα που έλαβε το ερίκιο παρουσίασε σημαντικά αυξημένη βελτίωση στην γνωστική λειτουργία σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, ενώ οι εργαστηριακές εξετάσεις δεν έδειξαν ανεπιθύμητες αντιδράσεις από το ερίκιο (20).
- μία διπλή τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη (33) διάρκειας 49 εβδομάδων διερεύνησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια από το ερίκιο το αγκαθωτό σε ασθενείς με ήπιο αλτσχάιμερ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική μείωση στις γνωστικές ικανότητες των ατόμων που λάμβαναν το εικονικό φάρμακο, ενώ στην ομάδα που χορηγήθηκε το ερίκιο το αγκαθωτό καταγράφηκαν βελτιώσεις σε αρκετούς διαφορετικούς δείκτες. Με εξαίρεση 4 άτομα που εμφάνισαν κοιλιακή δυσφορία, ναυτία και δερματικό εξάνθημα, δεν αναφέρθηκαν άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι το ερίκιο το αγκαθωτό είναι ασφαλές, καλά ανεκτό, και ίσως είναι σημαντικό για να επιτύχουμε νευρογνωστικά οφέλη.
2. γαστροπροστασία (5, 8) και προστασία από το γαστρικό έλκος (1), και την ελκώδη κολίτιδα.
Το ερίκιο υποστηρίζει την φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος, π.χ. βοηθάει:
- στην χρόνια ατροφική γαστρίτιδα (7). Το ερίκιο έχει χρησιμοποιηθεί στην Κίνα ως φάρμακο κατά της ατροφικής γαστρίτιδας με καλά αποτελέσματα (16), ενώ μία σχετική κλινική δοκιμή έδειξε σημαντική βελτίωση.
- στην αντιμετώπιση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (25).
Παραδοσιακά, το ερίκιο έχει χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση γαστρεντερικών παθήσεων (29, 31), δυσπεψίας, στα γαστρικά έλκη (26), και γαστρικού τραυματισμού (32)
3. ίσως αποτελεί πιθανή εναλλακτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης (4, 6), ενώ μιμείται, σε κάποιο βαθμό, τους μηχανισμούς δράσης των συμβατικών αντικαταθλιπτικών (9).
- Εβδομήντα επτά υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα που έκαναν δίαιτα, έλαβαν για 8 εβδομάδες το μανιτάρι ερίκιο, και τα ευρήματα έδειξαν ότι μειώθηκε η κατάθλιψη, το άγχος και οι διαταραχές του ύπνου, ενώ βελτιώθηκαν οι διαταραχές της διάθεσης και η ποιότητα της νυχτερινής ανάπαυσης (14).
- άλλη μελέτη αξιολόγησε τις κλινικές επιδράσεις του ερίκιου στην εμμηνόπαυση, στην κατάθλιψη, στην ποιότητα του ύπνου και στα παράπονα απροσδιόριστης αιτίας.
Τριάντα γυναίκες χωρίστηκαν τυχαία και έλαβαν είτε ερίκιο είτε εικονικό φάρμακο για 4 εβδομάδες και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ερίκιο έχει τη δυνατότητα να μειώσει την κατάθλιψη και το άγχος (18)
4. αντιδιαβητική δράση (3, 4, 6, 17, 29, 35),
Άλλες δραστικότητες που εμφανίζει το ερίκιο είναι οι εξής :
- αντικαρκινικές (3, 4, 5, 6, 7, 8, 15, 17, 22, 23, 36),
- ενάντια στους όγκους (1, 7, 10, 13, 19, 24),
- ανοσοδιαμόρφωση (1, 3, 5, 8, 10, 17). Το Πανεπιστήμιο της πολιτείας Μέριλαντ αναφέρει ότι πλέον συστήνεται ως επιλογή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού.
- αντιοξειδωτική (1, 3, 4, 5, 6, 22),
- αντι-υπερλιπιδαιμία (1, 3, 4, 5, 6, 36),
- αντι-φλεγμονώδεις (4, 6, 17, 23),
- αντι-υπερτασική (3, 6, 17, 36),
- ηπατοπροστασία (1, 5, 6, 36),
- αντι-υπεργλυκαιμία (1, 4, 5),
- αντι-γήρανση (1, 6, 7),
- αντιμικροβιακή (3, 4, 17),
- αντιβιοτική (6, 36),
- ενάντια στην κόπωση (1, 6),
- καρδιοπροστατευτική (6, 36),
- επούλωση πληγών (3),
- νεφροπροστατευτική (6, 36),
- αντι-βακτηριδιακές (13).
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Οι πειραματικές μελέτες έχουν δείξει ότι το ερίκιο το αγκαθωτό είναι μυκήλιο και δεν έχει δυσμενείς επιδράσεις στον οργανισμό (2).
Σε μια καλά σχεδιασμένη κλινική δοκιμή, το ερίκιο το αγκαθωτό παρουσίασε σημαντική κλινική αποτελεσματικότητα και είχε καλή ασφάλεια και ανεκτικότητα σε 36 ασθενείς με νόσο του Αλτσχάιμερ (2).
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Το ερίκιο το αγκαθωτο περιέχει :
- πολυσακχαρίτες (36), και
- δευτερογενείς μεταβολίτες όπως ερινακίνες (π.χ. ερινακίνη Α με ισχυρή αντιοξειδωτική δραστικότητα (37)), ερικερίνες, ερικενόνες, ρεσορκινόλες, στεροειδή, μονοτερπένια και διτερπένια, και πτητικές αρωματικές ενώσεις. Συνολικά, οι πραγματικοί και δυνητικοί βιοενεργοί δευτερογενείς μεταβολίτες είναι εβδομήντα (36).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το μανιτάρι ερίκιο το αγκαθωτό αποτελείται από πολλές βιοενεργές ενώσεις με αποδεδειγμένες ιδιότητες για την προαγωγή της υγείας, και είναι μια φυσική και υγιεινή τροφή (35).
Η βελτίωση των υπαρχόντων τροφίμων και η ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων με βάση το ερίκιο το αγκαθωτό είναι απαραίτητες για να διερευνηθούν οι φαρμακευτικές ιδιότητες του μανιταριού για την βελτίωση της ανθρώπινης ζωής (35).
Το φαρμακευτικό μανιτάρι ερίκιο το αγκαθωτό καταναλώνεται ευρέως στις ασιατικές χώρες για τα οφέλη του στην υγεία (36).
To ερίκιο το αγκαθωτό ανήκει στα φαρμακευτικά μανιτάρια (2, 6, 12), των οποίων η συνδυαστική χρήση ονομάζεται μυκοθεραπεία.
Το ερίκιο έχει μακρά ιστορία χρήσης στην Κίνα και σε άλλες χώρες της Ανατολής (5), και ορισμένες από τις παραδοσιακές χρήσεις του είναι για να ενισχύει την σπλήνα, να θρέψει το στομάχι, και καταπραΰνει το μυαλό (1).
Από τη δεκαετία του 1980, οι φαρμακευτικές επιδράσεις του έχουν τεκμηριωθεί σε επιστημονικές μελέτες (30). Έχει αποδειχθεί ότι το ερίκιο το αγκαθωτό έχει διάφορες πολλά υποσχόμενες βιοδραστικότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
1. νευροπροστασία (1, 3, 5, 6, 7, 8, 17) και νευροαναγέννηση (1, 18), το οποίο επιδρά στις εγκεφαλικές λειτουργίες και στο αυτόνομο νευρικό σύστημα (18).
Το ερίκιο είναι γνωστό ότι παράγει δευτερογενείς μεταβολίτες με ομοιοστατικές ιδιότητες για το κεντρικό νευρικό σύστημα (34), και έχει χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση της γνωστικής εξασθένησης (4, 6), του Πάρκινσον (4) του Αλτσχάιμερ (4, 8), ενώ είναι χρήσιμα ενάντια σε παθήσεις του νευρικού συστήματος (21). Εδώ, θεωρώ ότι ίσως έχει αξία και μία ανεκδοτολογική αναφορά από έναν πελάτη μου, ο οποίος προμηθευόταν το ερίκιο διότι έβλεπε βελτίωση στην σκλήρυνση κατά πλάκας.
Συνεχίζοντας, μία από τις πιο καλά εδραιωμένες δραστικότητες που εμφανίζει το ερίκιο είναι η ευεργετική επίδραση που ασκεί στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα (2, 11).
- Μία τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη διάρκειας 12 εβδομάδων έδειξε ότι το ερίκιο βελτίωσε σημαντικά τις γνωστικές λειτουργίες και εμπόδισε την εξασθένιση τους.
Οι ερευνητές έκλεισαν την δημοσίευση αναφέροντας ότι το ερίκιο είναι ασφαλής μέθοδος πρόληψης της άνοιας (12).
- Μια διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο δοκιμή (διάρκειας 16 εβδομάδων) διεξήχθη σε 30 άτομα ηλικίας 50 έως 80 ετών με διάγνωση ήπιας γνωστικής εξασθένησης, και έλαβαν είτε ερίκιο (τέσσερα δισκία 250 mg τρεις φορές την ημέρα) είτε εικονικό φάρμακο.
Στις εβδομάδες 8, 12 και 16, η ομάδα που έλαβε το ερίκιο παρουσίασε σημαντικά αυξημένη βελτίωση στην γνωστική λειτουργία σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, ενώ οι εργαστηριακές εξετάσεις δεν έδειξαν ανεπιθύμητες αντιδράσεις από το ερίκιο (20).
- μία διπλή τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη (33) διάρκειας 49 εβδομάδων διερεύνησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια από το ερίκιο το αγκαθωτό σε ασθενείς με ήπιο αλτσχάιμερ.
Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική μείωση στις γνωστικές ικανότητες των ατόμων που λάμβαναν το εικονικό φάρμακο, ενώ στην ομάδα που χορηγήθηκε το ερίκιο το αγκαθωτό καταγράφηκαν βελτιώσεις σε αρκετούς διαφορετικούς δείκτες. Με εξαίρεση 4 άτομα που εμφάνισαν κοιλιακή δυσφορία, ναυτία και δερματικό εξάνθημα, δεν αναφέρθηκαν άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Το συμπέρασμα των ερευνητών ήταν ότι το ερίκιο το αγκαθωτό είναι ασφαλές, καλά ανεκτό, και ίσως είναι σημαντικό για να επιτύχουμε νευρογνωστικά οφέλη.
2. γαστροπροστασία (5, 8) και προστασία από το γαστρικό έλκος (1), και την ελκώδη κολίτιδα.
Το ερίκιο υποστηρίζει την φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος, π.χ. βοηθάει:
- στην χρόνια ατροφική γαστρίτιδα (7). Το ερίκιο έχει χρησιμοποιηθεί στην Κίνα ως φάρμακο κατά της ατροφικής γαστρίτιδας με καλά αποτελέσματα (16), ενώ μία σχετική κλινική δοκιμή έδειξε σημαντική βελτίωση.
- στην αντιμετώπιση του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (25).
Παραδοσιακά, το ερίκιο έχει χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση γαστρεντερικών παθήσεων (29, 31), δυσπεψίας, στα γαστρικά έλκη (26), και γαστρικού τραυματισμού (32)
3. ίσως αποτελεί πιθανή εναλλακτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης (4, 6), ενώ μιμείται, σε κάποιο βαθμό, τους μηχανισμούς δράσης των συμβατικών αντικαταθλιπτικών (9).
- Εβδομήντα επτά υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα που έκαναν δίαιτα, έλαβαν για 8 εβδομάδες το μανιτάρι ερίκιο, και τα ευρήματα έδειξαν ότι μειώθηκε η κατάθλιψη, το άγχος και οι διαταραχές του ύπνου, ενώ βελτιώθηκαν οι διαταραχές της διάθεσης και η ποιότητα της νυχτερινής ανάπαυσης (14).
- άλλη μελέτη αξιολόγησε τις κλινικές επιδράσεις του ερίκιου στην εμμηνόπαυση, στην κατάθλιψη, στην ποιότητα του ύπνου και στα παράπονα απροσδιόριστης αιτίας.
Τριάντα γυναίκες χωρίστηκαν τυχαία και έλαβαν είτε ερίκιο είτε εικονικό φάρμακο για 4 εβδομάδες και τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ερίκιο έχει τη δυνατότητα να μειώσει την κατάθλιψη και το άγχος (18)
4. αντιδιαβητική δράση (3, 4, 6, 17, 29, 35),
Άλλες δραστικότητες που εμφανίζει το ερίκιο είναι οι εξής :
- αντικαρκινικές (3, 4, 5, 6, 7, 8, 15, 17, 22, 23, 36),
- ενάντια στους όγκους (1, 7, 10, 13, 19, 24),
- ανοσοδιαμόρφωση (1, 3, 5, 8, 10, 17). Το Πανεπιστήμιο της πολιτείας Μέριλαντ αναφέρει ότι πλέον συστήνεται ως επιλογή για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού.
- αντιοξειδωτική (1, 3, 4, 5, 6, 22),
- αντι-υπερλιπιδαιμία (1, 3, 4, 5, 6, 36),
- αντι-φλεγμονώδεις (4, 6, 17, 23),
- αντι-υπερτασική (3, 6, 17, 36),
- ηπατοπροστασία (1, 5, 6, 36),
- αντι-υπεργλυκαιμία (1, 4, 5),
- αντι-γήρανση (1, 6, 7),
- αντιμικροβιακή (3, 4, 17),
- αντιβιοτική (6, 36),
- ενάντια στην κόπωση (1, 6),
- καρδιοπροστατευτική (6, 36),
- επούλωση πληγών (3),
- νεφροπροστατευτική (6, 36),
- αντι-βακτηριδιακές (13).
ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Οι πειραματικές μελέτες έχουν δείξει ότι το ερίκιο το αγκαθωτό είναι μυκήλιο και δεν έχει δυσμενείς επιδράσεις στον οργανισμό (2).
Σε μια καλά σχεδιασμένη κλινική δοκιμή, το ερίκιο το αγκαθωτό παρουσίασε σημαντική κλινική αποτελεσματικότητα και είχε καλή ασφάλεια και ανεκτικότητα σε 36 ασθενείς με νόσο του Αλτσχάιμερ (2).
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Το ερίκιο το αγκαθωτο περιέχει :
- πολυσακχαρίτες (36), και
- δευτερογενείς μεταβολίτες όπως ερινακίνες (π.χ. ερινακίνη Α με ισχυρή αντιοξειδωτική δραστικότητα (37)), ερικερίνες, ερικενόνες, ρεσορκινόλες, στεροειδή, μονοτερπένια και διτερπένια, και πτητικές αρωματικές ενώσεις. Συνολικά, οι πραγματικοί και δυνητικοί βιοενεργοί δευτερογενείς μεταβολίτες είναι εβδομήντα (36).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Το μανιτάρι ερίκιο το αγκαθωτό αποτελείται από πολλές βιοενεργές ενώσεις με αποδεδειγμένες ιδιότητες για την προαγωγή της υγείας, και είναι μια φυσική και υγιεινή τροφή (35).
Η βελτίωση των υπαρχόντων τροφίμων και η ανάπτυξη νέων λειτουργικών τροφίμων με βάση το ερίκιο το αγκαθωτό είναι απαραίτητες για να διερευνηθούν οι φαρμακευτικές ιδιότητες του μανιταριού για την βελτίωση της ανθρώπινης ζωής (35).