ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΠΩΣ ΤΡΩΓΕΤΑΙ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΖΙΖΙΦΟΣ 2. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ 4. ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ 5. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ 6. ΠΩΣ ΤΡΩΓΕΤΑΙ 7. ΑΓΟΡΑ Παραπομπές (10) |
Λόγω του ότι στην γηράσκουσα κοινωνία μας υπάρχει ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον όχι μόνο για "μακροζωία" αλλά για "υ γ ι ή μακροζωία", εντείνονται οι έρευνες για φυσικά βιοενεργά υλικά και λειτουργικές και υγιεινές τροφές (1).
Το τζίτζιφο είναι μία από αυτές τις τροφές και, πριν δούμε πως τρώγεται, παρουσιάζονται ορισμένες σχετικές πληροφορίες.
1. ΖΙΖΙΦΟΣ
Στο γένος Ζίζιφος [Ziziphus], το οποίο ανήκει στην οικογένεια Ραμνίδες [Rhamnaceae] (2), υπάρχουν 100 φυλλοβόλα και αειθαλή δέντρα και θάμνοι που μπορούν να βρεθούν παγκοσμίως σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα (3), καθώς και στις εύκρατες και υποτροπικές περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου (4).
Τα φυτά αυτού του γένους είναι αναγνωρισμένα για το ότι παράγουν τριτερπενοειδή και σαπωνίνες, φλαβονοειδή και κυκλοπεπτιδικά αλκαλοειδή που έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών (2).
Επίσης, τα φύλλα και τα εκχυλίσματα φρούτων του γένους Ζίζιφος αποτελούν μια πλούσια πηγή φυσικών βιοενεργών ενώσεων δεδομένου ότι έχει βρεθεί ότι περιλαμβάνουν μια ποικιλία λειτουργικών ουσιών, όπως βιταμίνη C, αμινοξέα, τριτερπενικά οξέα, πολυσακχαρίτες, πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, σαπωνίνες, αλκαλοειδή, παράγωγα ινδόλης και λιπαρά οξέα (3).
2. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Τα τζίτζιφα (επιστημονική ονομασία: Ziziphus jujuba Mill) (5) αναγνωρίζονται γενικά ως το πιο σημαντικό είδος από το γένο Ζίζιφος για την παραγωγή φρούτων (4). Τα τζίτζιφα είναι ελλειπτικοί καρποί με λεπτή φλούδα, οι οποίοι είναι αρχικά πράσινοι αλλά σταδιακά αποκτούν ένα καστανοκόκκινο χρώμα (1).
Τα φρούτα καταναλώνονται συνήθως ως υγιεινά συμπληρώματα διατροφής και ως παραδοσιακό κινεζικό φάρμακο για περισσότερα από 2.000 έτη (6).
Τα τζίτζιφα έχουν μακρά ιστορία καλλιέργειας (7) και το 90% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται από την Κίνα, με περίπου 7,46 εκατομμύρια τόνους (4).
Φωτογραφίες φαίνονται εδώ.
3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Τα φρούτα τζίτζιφα έχουν αναγνωριστεί ως θρεπτικά τρόφιμα και έχουν σημαντικές χρήσεις στην παραδοσιακή ιατρική στις ανατολίτικες χώρες (1).
Τα τζίτζιφα χρησιμοποιούνται για περισσότερα από 2.000 χρόνια στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, κυρίως για όγκους και καρδιαγγειακές παθήσεις (8). Επίσης, στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, τα αποξηραμένα τζίτζιφα χρησιμοποιήθηκαν συχνά για να τονώσουν την σπλήνα, να αναπληρώσουν το τσι [qi], να θρέψουν το αίμα και να ηρεμήσουν τα νεύρα λόγω των θεραπευτικών του επιδράσεων για την ανορεξία, την κόπωση και τα χαλαρά κόπρανα σε ανεπάρκειες σπλήνας (9).
4. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Όντας θρεπτικά και πολύ νόστιμα, τα τζίτζιφα είναι πλούσια σε βιταμίνη C, αμινοξέα (4, 8) και οργανικά οξέα (4).
Επίσης, τα τζίτζιφα περιέχουν άφθονα ενεργά συστατικά όπως πολυσακχαρίτες, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες και σαπωνίνες, και ως εκ τούτου έχουν πολύπλευρες φαρμακευτικές αξίες για την υγεία (10). Επιπλέον, φαρμακευτικά συστατικά όπως στερόλες, αλκαλοειδή, σεροτονίνη και τριτερπενοειδή έχουν αναφερθεί στα φρούτα τζίτζιφα (1), ενώ μελέτες έχουν δείξει ότι τα τζίτζιφα είναι πλούσια σε κυκλική μονοφωσφορική αδενοσίνη, καθώς και φώσφορο και σίδηρο, τα οποία έχουν υψηλή θρεπτική και φαρμακευτική αξία (7).
Τα τζίτζιφα περιέχουν σημαντικές ποσότητες φαινολικών ενώσεων όπως το χλωρογενικό, το γαλλικό και το καφεϊκό οξύ (8). Επιπρόσθετα, ορισμένα βιοενεργά συστατικά από τα τζίτζιφα, όπως το αμινοβουτυρικό οξύ και τα φαινολικά οξέα έχουν διερευνηθεί σε προηγούμενες μελέτες (4).
5. ΤΖΙΤΖΙΦΙΑ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες που εμφανίζουν τα τζίτζιφα έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται στενά με την σύνθεση των βιοενεργών συστατικών που περιέχουν (4).
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ο καρπός της τζιτζιφιάς παρέχει οφέλη για την υγεία και έχει διάφορες ιδιότητες όπως αντικαρκινικές, αντιφλεγμονώδεις, ηπατοπροστατευτικές, αντιοξειδωτικές και κατά της αϋπνίας. Επίσης, προστατεύουν το πεπτικό και το νευρικό σύστημα και τονώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα (4, 8).
Η αντιοξειδωτική δράση έχει αναφερθεί για διάφορα τμήματα του καρπού, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος, της σάρκας και των σπόρων (8).
Διάφορα μέρη της τζιτζιφιάς όπως ο φλοιός, τα φύλλα, τα άνθη και τα φρούτα περιέχουν πολυάριθμες φαρμακευτικές ιδιότητες όπως αναλγητικές και αντιδιαβητικές. Το εκχύλισμα του πυρήνα των σπόρων χρησιμοποιείται για την μείωση του άγχους (8). Ειδικά για τον διαβήτη έχουν διενεργηθεί 3 κλινικές δοκιμές.
Τα τελευταία χρόνια, σύγχρονες φαρμακολογικές και διατροφικές μελέτες έχουν δείξει ότι το φρούτο τζίτζιφο θα μπορούσε να βελτιώσει την ηπατική λειτουργία, να αποτρέψει νευροεκφυλιστικές ασθένειες και να βελτιώσει την μνήμη (9). Τα εκχυλίσματα μεθανόλης από το φρούτο προστατεύουν φαρμακολογικά το συκώτι και καταστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων (1).
Αυτές οι επιδράσεις οφείλονταν κυρίως στον πλούτο του σε διάφορα θρεπτικά συστατικά που είδαμε προηγουμένως, όπως πολυσακχαρίτες, πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, οργανικάν οξέα, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία (9).
Τώρα, μετά από αυτήν την σύντομη παράθεση πληροφοριών, ας δούμε πώς τρώγεται.
6. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΠΩΣ ΤΡΩΓΕΤΑΙ
Τα τζίτζιφα είναι ένα διάσημο γαστρονομικό και φαρμακευτικό φρούτο στην κινεζική καθημερινή διατροφή εδώ και χιλιάδες χρόνια (9). Στις μέρες μας, έχουν γίνει περισσότερο δημοφιλή διότι συνδυάζουν :
- αφενός εξαιρετική γεύση και μοναδικό άρωμα, και
- αφετέρου υψηλή θρεπτική αξία και λειτουργικές ιδιότητες (4, 9).
Τρώγεται με 3 τρόπους: φρέσκο, αποξηραμένο, σε μορφή σκόνης
- Τα τζίτζιφα (σε μορφή σκόνης ή συμπυκνώματος) μπορούν να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση για την ζάχαρη (8).
- Τα φρέσκα τζίτζιφα είναι τραγανά (7) και έχουν ένα ελαφρύ άρωμα που συμπληρώνεται από μια γλυκιά και ελαφρώς ξινή δροσερή γεύση (1). Τρώγεται στο πρωινό γεύμα ή στις σαλάτες, ή μόνο του ως σνακ.
Λόγω του ότι είναι δύσκολο να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποξηραίνονται (1) π.χ. με την χρήση φούρνου.
- Τα τζίτζιφα είναι ευκολοχώνευτα και στην αποξηραμένη μορφή τους έχουν μαστιχωτή υφή και γεύση, παρόμοια με τους χουρμάδες. Μπορούμε να τα προσθέσουμε στην διατροφή μας ως υγιεινό γλύκισμα και θρεπτικό σνακ.
Τρώγεται μόνο του (ολόκληρο) ή συνδυαστικά (κομμένο σε μικρότερα κομμάτια). Για παράδειγμα:
- σε σαλάτες και φρουτοσαλάτες,
- σε σάλτσες, σως και ντιπ,
- σε κυρίως γεύματα και σούπες,
- σε συνταγές ζαχαροπλαστικής (κέικ, μαρμελάδες, τάρτες, γλυκά)
- στο ψωμί ή άλλα αρτοπαρασκευάσματα.
Επίσης, τρώγεται μαζί με το πρωινό (π.χ. νιφάδες βρώμης), το γιαούρτι, το επιδόρπιο και το σμούθι.
7. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΑΓΟΡΑ
Προς το παρόν, τα φρέσκα τζίτζιφα είναι δύσκολο, αν όχι απίθανο, να εντοπιστούν σε λαϊκές αγορές και σούπερ μάρκετ. Στον αντίποδα, τα αποξηραμένα τζίτζιφα είναι άμεσα διαθέσιμα εδώ μαζί με σημαντικές εκπτώσεις αλλά και με δυνατότητα υποστήριξης στο θέμα υγείας που σας απασχολεί (εσάς ή κάποιον δικό σας άνθρωπο).
Η παραλαβή γίνεται σε κάποιο από τα 3 καταστήματα (δύο σε Ελλάδα + ένα σε Κύπρο), ενώ υπάρχει και η δυνατότητα αποστολής στον χώρο σας.
Το τζίτζιφο είναι μία από αυτές τις τροφές και, πριν δούμε πως τρώγεται, παρουσιάζονται ορισμένες σχετικές πληροφορίες.
1. ΖΙΖΙΦΟΣ
Στο γένος Ζίζιφος [Ziziphus], το οποίο ανήκει στην οικογένεια Ραμνίδες [Rhamnaceae] (2), υπάρχουν 100 φυλλοβόλα και αειθαλή δέντρα και θάμνοι που μπορούν να βρεθούν παγκοσμίως σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα (3), καθώς και στις εύκρατες και υποτροπικές περιοχές του βόρειου ημισφαιρίου (4).
Τα φυτά αυτού του γένους είναι αναγνωρισμένα για το ότι παράγουν τριτερπενοειδή και σαπωνίνες, φλαβονοειδή και κυκλοπεπτιδικά αλκαλοειδή που έχουν χρησιμοποιηθεί στην παραδοσιακή ιατρική για την αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών (2).
Επίσης, τα φύλλα και τα εκχυλίσματα φρούτων του γένους Ζίζιφος αποτελούν μια πλούσια πηγή φυσικών βιοενεργών ενώσεων δεδομένου ότι έχει βρεθεί ότι περιλαμβάνουν μια ποικιλία λειτουργικών ουσιών, όπως βιταμίνη C, αμινοξέα, τριτερπενικά οξέα, πολυσακχαρίτες, πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, σαπωνίνες, αλκαλοειδή, παράγωγα ινδόλης και λιπαρά οξέα (3).
2. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Τα τζίτζιφα (επιστημονική ονομασία: Ziziphus jujuba Mill) (5) αναγνωρίζονται γενικά ως το πιο σημαντικό είδος από το γένο Ζίζιφος για την παραγωγή φρούτων (4). Τα τζίτζιφα είναι ελλειπτικοί καρποί με λεπτή φλούδα, οι οποίοι είναι αρχικά πράσινοι αλλά σταδιακά αποκτούν ένα καστανοκόκκινο χρώμα (1).
Τα φρούτα καταναλώνονται συνήθως ως υγιεινά συμπληρώματα διατροφής και ως παραδοσιακό κινεζικό φάρμακο για περισσότερα από 2.000 έτη (6).
Τα τζίτζιφα έχουν μακρά ιστορία καλλιέργειας (7) και το 90% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής προέρχεται από την Κίνα, με περίπου 7,46 εκατομμύρια τόνους (4).
Φωτογραφίες φαίνονται εδώ.
3. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Τα φρούτα τζίτζιφα έχουν αναγνωριστεί ως θρεπτικά τρόφιμα και έχουν σημαντικές χρήσεις στην παραδοσιακή ιατρική στις ανατολίτικες χώρες (1).
Τα τζίτζιφα χρησιμοποιούνται για περισσότερα από 2.000 χρόνια στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, κυρίως για όγκους και καρδιαγγειακές παθήσεις (8). Επίσης, στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, τα αποξηραμένα τζίτζιφα χρησιμοποιήθηκαν συχνά για να τονώσουν την σπλήνα, να αναπληρώσουν το τσι [qi], να θρέψουν το αίμα και να ηρεμήσουν τα νεύρα λόγω των θεραπευτικών του επιδράσεων για την ανορεξία, την κόπωση και τα χαλαρά κόπρανα σε ανεπάρκειες σπλήνας (9).
4. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Όντας θρεπτικά και πολύ νόστιμα, τα τζίτζιφα είναι πλούσια σε βιταμίνη C, αμινοξέα (4, 8) και οργανικά οξέα (4).
Επίσης, τα τζίτζιφα περιέχουν άφθονα ενεργά συστατικά όπως πολυσακχαρίτες, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες και σαπωνίνες, και ως εκ τούτου έχουν πολύπλευρες φαρμακευτικές αξίες για την υγεία (10). Επιπλέον, φαρμακευτικά συστατικά όπως στερόλες, αλκαλοειδή, σεροτονίνη και τριτερπενοειδή έχουν αναφερθεί στα φρούτα τζίτζιφα (1), ενώ μελέτες έχουν δείξει ότι τα τζίτζιφα είναι πλούσια σε κυκλική μονοφωσφορική αδενοσίνη, καθώς και φώσφορο και σίδηρο, τα οποία έχουν υψηλή θρεπτική και φαρμακευτική αξία (7).
Τα τζίτζιφα περιέχουν σημαντικές ποσότητες φαινολικών ενώσεων όπως το χλωρογενικό, το γαλλικό και το καφεϊκό οξύ (8). Επιπρόσθετα, ορισμένα βιοενεργά συστατικά από τα τζίτζιφα, όπως το αμινοβουτυρικό οξύ και τα φαινολικά οξέα έχουν διερευνηθεί σε προηγούμενες μελέτες (4).
5. ΤΖΙΤΖΙΦΙΑ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Οι φαρμακευτικές ιδιότητες που εμφανίζουν τα τζίτζιφα έχει αποδειχθεί ότι σχετίζονται στενά με την σύνθεση των βιοενεργών συστατικών που περιέχουν (4).
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ο καρπός της τζιτζιφιάς παρέχει οφέλη για την υγεία και έχει διάφορες ιδιότητες όπως αντικαρκινικές, αντιφλεγμονώδεις, ηπατοπροστατευτικές, αντιοξειδωτικές και κατά της αϋπνίας. Επίσης, προστατεύουν το πεπτικό και το νευρικό σύστημα και τονώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα (4, 8).
Η αντιοξειδωτική δράση έχει αναφερθεί για διάφορα τμήματα του καρπού, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος, της σάρκας και των σπόρων (8).
Διάφορα μέρη της τζιτζιφιάς όπως ο φλοιός, τα φύλλα, τα άνθη και τα φρούτα περιέχουν πολυάριθμες φαρμακευτικές ιδιότητες όπως αναλγητικές και αντιδιαβητικές. Το εκχύλισμα του πυρήνα των σπόρων χρησιμοποιείται για την μείωση του άγχους (8). Ειδικά για τον διαβήτη έχουν διενεργηθεί 3 κλινικές δοκιμές.
Τα τελευταία χρόνια, σύγχρονες φαρμακολογικές και διατροφικές μελέτες έχουν δείξει ότι το φρούτο τζίτζιφο θα μπορούσε να βελτιώσει την ηπατική λειτουργία, να αποτρέψει νευροεκφυλιστικές ασθένειες και να βελτιώσει την μνήμη (9). Τα εκχυλίσματα μεθανόλης από το φρούτο προστατεύουν φαρμακολογικά το συκώτι και καταστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων (1).
Αυτές οι επιδράσεις οφείλονταν κυρίως στον πλούτο του σε διάφορα θρεπτικά συστατικά που είδαμε προηγουμένως, όπως πολυσακχαρίτες, πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, οργανικάν οξέα, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία (9).
Τώρα, μετά από αυτήν την σύντομη παράθεση πληροφοριών, ας δούμε πώς τρώγεται.
6. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΠΩΣ ΤΡΩΓΕΤΑΙ
Τα τζίτζιφα είναι ένα διάσημο γαστρονομικό και φαρμακευτικό φρούτο στην κινεζική καθημερινή διατροφή εδώ και χιλιάδες χρόνια (9). Στις μέρες μας, έχουν γίνει περισσότερο δημοφιλή διότι συνδυάζουν :
- αφενός εξαιρετική γεύση και μοναδικό άρωμα, και
- αφετέρου υψηλή θρεπτική αξία και λειτουργικές ιδιότητες (4, 9).
Τρώγεται με 3 τρόπους: φρέσκο, αποξηραμένο, σε μορφή σκόνης
- Τα τζίτζιφα (σε μορφή σκόνης ή συμπυκνώματος) μπορούν να αποτελέσουν μια εναλλακτική λύση για την ζάχαρη (8).
- Τα φρέσκα τζίτζιφα είναι τραγανά (7) και έχουν ένα ελαφρύ άρωμα που συμπληρώνεται από μια γλυκιά και ελαφρώς ξινή δροσερή γεύση (1). Τρώγεται στο πρωινό γεύμα ή στις σαλάτες, ή μόνο του ως σνακ.
Λόγω του ότι είναι δύσκολο να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποξηραίνονται (1) π.χ. με την χρήση φούρνου.
- Τα τζίτζιφα είναι ευκολοχώνευτα και στην αποξηραμένη μορφή τους έχουν μαστιχωτή υφή και γεύση, παρόμοια με τους χουρμάδες. Μπορούμε να τα προσθέσουμε στην διατροφή μας ως υγιεινό γλύκισμα και θρεπτικό σνακ.
Τρώγεται μόνο του (ολόκληρο) ή συνδυαστικά (κομμένο σε μικρότερα κομμάτια). Για παράδειγμα:
- σε σαλάτες και φρουτοσαλάτες,
- σε σάλτσες, σως και ντιπ,
- σε κυρίως γεύματα και σούπες,
- σε συνταγές ζαχαροπλαστικής (κέικ, μαρμελάδες, τάρτες, γλυκά)
- στο ψωμί ή άλλα αρτοπαρασκευάσματα.
Επίσης, τρώγεται μαζί με το πρωινό (π.χ. νιφάδες βρώμης), το γιαούρτι, το επιδόρπιο και το σμούθι.
7. ΤΖΙΤΖΙΦΑ ΑΓΟΡΑ
Προς το παρόν, τα φρέσκα τζίτζιφα είναι δύσκολο, αν όχι απίθανο, να εντοπιστούν σε λαϊκές αγορές και σούπερ μάρκετ. Στον αντίποδα, τα αποξηραμένα τζίτζιφα είναι άμεσα διαθέσιμα εδώ μαζί με σημαντικές εκπτώσεις αλλά και με δυνατότητα υποστήριξης στο θέμα υγείας που σας απασχολεί (εσάς ή κάποιον δικό σας άνθρωπο).
Η παραλαβή γίνεται σε κάποιο από τα 3 καταστήματα (δύο σε Ελλάδα + ένα σε Κύπρο), ενώ υπάρχει και η δυνατότητα αποστολής στον χώρο σας.