15/11/2013.
Τελευταία ενημέρωση : 25/3/2023
Τελευταία ενημέρωση : 25/3/2023
ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
|
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Β. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 1. Τί είναι το γανόδερμα ; 2. Εισαγωγή 3. Επιστημονικά δεδομένα: μετα-ανάλυση, ανασκοπήσεις, δημοσιεύσεις 4. Κλινικές μελέτες 5. Μελέτη περίπτωσης 6. Φλεβίτιδα 7. Διατροφική υποστήριξη 8. Επίλογος Γ. ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ, ΚΟΣΤΟΣ, ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΕΣ Παραπομπές (109) |
ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
|
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Για το γανόδερμα [ganoderma], γνωστό και ως ρέισι [reishi], η επιστημονική κοινότητα έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον ως προς την εφαρμογή του τόσο ως λειτουργικό τρόφιμο όσο και ως σύγχρονο φάρμακο.
Έχει εφαρμοστεί σε κλινικές δοκιμές για προχωρημένες ασθένειες, ενώ χρησιμοποιείται σε αντικαρκινικά και φαρμακολογικά σκευάσματα. Αναγνωρίζεται ως το πιο ισχυρό προσαρμογόνο και είναι το πιο καλά μελετημένο φαρμακευτικό μανιτάρι.
Χρησιμοποιείται ευρέως διεθνώς δεδομένου ότι καταγράφεται σε αρκετές σημαντικές φαρμακοποιίες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής, των ΗΠΑ και της Κινεζικής.
Περιέχει ένα αξιοσημείωτο αριθμό συστατικών (περίπου 400) με αποτέλεσμα να έχει χαρακτηριστεί ως "θεραπευτικό βιο-εργοστάσιο".
Εμφανίζει ένα μεγάλο εύρος από δραστικότητες με τις 4 εξ'αυτών να έχουν άμεση σχέση με τον καρκίνο: αναλγητικές, ανοσορυθμιστικές, αντι-οξειδωτικές και αντι-φλεγμονώδεις.
Έχει χαρακτηριστεί ως "μανιτάρι της αθανασίας", ως "θαυματουργό" και ως "μαγικό", ενώ πολλοί μύθοι και ποιήματα που αναφέρουν την αγάπη και την λατρεία των ανθρώπων για το γανόδερμα βρίσκονται στην κινεζική λογοτεχνία από την αρχαιότητα.
Πλήθος επιστημονικών δεδομένων (μετα-ανάλυση, ανασκοπήσεις, δημοσιεύσεις, κλινικές μελέτες) δείχνουν ότι μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη, τα οποία είναι τόσο υποκειμενικά (στην καθημερινότητα και στην ποιότητα ζωής του ασθενούς), όσο και αντικειμενικά (στα ιατρικά αποτελέσματα των συναφών εξετάσεων).
Ρωτήστε τον/την ιατρό σας και εάν εγκρίνει την συμπληρωματική χρήση του γανοδέρματος, τότε υπάρχει δυνατότητα για εξατομικευμένη υποστήριξη και καθοδήγηση καθ'όλη την διάρκεια της χρήσης του γανοδέρματος ώστε να επιτευχθούν βελτιστοποιημένα αποτελέσματα. Παράλληλα, δίδονται εκπτώσεις 21% έως 32%, ενώ παρέχεται δωρεάν διατροφική υποστήριξη (βιταμίνες, τροφές κ.ά.) για ακόμα ταχύτερη ανταπόκριση.
Επιπρόσθετα, δίδονται 4 φυσικοί τρόποι που αξιολογήθηκαν σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και έδειξαν σημαντική μείωση στον πόνο και στην συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία.
Β. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
1. Τί είναι το γανόδερμα ;
Πριν εξετάσουμε τα δεδομένα σχετικά με το γανόδερμα και τον καρκίνο, ας δούμε πρώτα τι ακριβώς είναι το γανόδερμα διότι η επιστημονική κοινότητα έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον ως προς την εφαρμογή του τόσο ως λειτουργικό τρόφιμο όσο και ως σύγχρονο φάρμακο (47).
Καταρχάς, Το γανόδερμα εμφανίζει τα εξής χαρακτηριστικά:
1. ανήκει στα "λειτουργικά τρόφιμα" και έχει εφαρμοστεί σε κλινικές δοκιμές για προχωρημένες ασθένειες (51),
2. χρησιμοποιείται σε αντικαρκινικά σκευάσματα (46) και σε φαρμακολογικά σκευάσματα (48),
3. αναγνωρίζεται ως το "πιο ισχυρό ανταπτογόνο/προσαρμογόνο" που υπάρχει στην φύση (49). Ήδη από το 1999 γνωρίζουμε ότι τα ανταπτογόνα μειώνουν τις τοξικές επιδράσεις της χημειοθεραπείας και βελτιώνουν την ανοχή των ασθενών με καρκίνο στα φάρμακα (50).
4. ανήκει στα φαρμακευτικά μανιτάρια. Αρκετές από τις ενώσεις φαρμακευτικών μανιταριών έχουν προχωρήσει σε κλινικές μελέτες φάσης Ι, ΙΙ και ΙΙΙ και χρησιμοποιούνται εκτενώς και με επιτυχία στην Ασία για την αντιμετώπιση διαφόρων καρκίνων (52). Για περισσότερα από 30 χρόνια, τα φαρμακευτικά μανιτάρια έχουν εγκριθεί ως προσθήκη στις τυπικές θεραπείες για τον καρκίνο στην Ιαπωνία και την Κίνα. Σε αυτές τις χώρες, τα μανιτάρια έχουν χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για μεγάλο χρονικό διάστημα, είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό με ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία" (53). Μάλιστα, το γανόδερμα είναι το πιο καλά μελετημένο δεδομένου ότι, σε σύγκριση με όλα τα άλλα φαρμακευτικά μανιτάρια, έχει τον μεγαλύτερο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων.
Συνεχίζοντας, το Γανόδερμα Λούσιντουμ [Ganoderma lucidum] καταγράφεται σε αρκετές σημαντικές φαρμακοποιίες, συμπεριλαμβανομένης της Φαρμακοποιίας των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας, υποδηλώνοντας ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ χρησιμοποιείται ευρέως διεθνώς (76).
- ΚΙΝΑ: Το γανόδερμα αντιπροσωπεύεται στην Κινεζική Φαρμακοποιία (20, 77, 78), με το Γανόδερμα λούσιντουμ και το Γανόδερμα σίνενσις [Ganoderma sinense] να θεωρούνται νόμιμα ακατέργαστα φάρμακα (79). Το γανόδερμα είχε συμπεριληφθεί και στην πρώτη φαρμακοποιία της Κίνας, η οποία συντάχθηκε το 1.590 μ.Χ. (80).
- ΗΠΑ: Το Γανόδερμα λούσιντουμ είναι εγγεγραμμένο στην Αμερικανική Βοτανικη Φαρμακοποιία και Θεραπευτική Επιτομή [American Herbal Pharmacopoeia and Therapeutic Compendium] (32, 78) και στην Φαρμακοποιία των Ηνωμένων Πολιτειών (54, 55, 79). Πιο συγκεκριμένα, το Γανόδερμα λούσιντουμ ενσωματώθηκε στην Αμερικανική Βοτανικη Φαρμακοποιία το 2000, και από το 2016, έχει υιοθετηθεί και στην Φαρμακοποιία των Ηνωμένων Πολιτειών ως φαρμακευτική πρώτη ύλη (81).
- ΕΥΡΩΠΗ: Η Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία συμβάλλει σημαντικά στην διεθνή εναρμόνιση των προδιαγραφών ποιότητας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και μέχρι και το 2013 δεν περιείχε μονογραφίες για φαρμακευτικά μανιτάρια. Ωστόσο, λόγω του ότι ενημερώνεται συνεχώς (82), το γανόδερμα προτάθηκε στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας από την Ολλανδία (83) και ξεκίνησε η ανάπτυξη της μονογραφίας του Γανόδερμα λούσιντουμ, γεγονός που επιβεβαιώνει την φαρμακευτική σημασία αυτού του μανιταριού στην Ευρώπη (84-86). Τελικά, το Γανόδερμα λούσιντουμ προστέθηκε στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία στην Έκδοση 10.8. (76, 77), η οποία είναι είναι πλέον διαθέσιμη και ισχύει σε 39 ευρωπαϊκές χώρες από την 1η Ιουλίου 2022 (87).
Συνολικά, αυτό το μανιτάρι συμπεριλαμβάνεται τόσο σε αρχαίες όσο και σε σύγχρονες φαρμακοποιίες (88).
Επιπλέον, το γανόδερμα περιέχει μία αξιοσημείωτη ποικιλία βιοενεργών ενώσεων (56) με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί ως "θεραπευτικό βιο-εργοστάσιο" (57) δεδομένου ότι περιέχει περίπου 400 συστατικά όπως πρωτογενείς και δευτερογενείς μεταβολίτες, γλυκάνες, πεπτίδια, πρωτεΐνες, ένζυμα, στερόλες, νουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα, βιταμίνες, φαινολικές ενώσεις, κουμαρίνη, φλαβονοειδή, πρεβιοτικά, μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, χαλκό, σίδηρο, ψευδάργυρο και σελήνιο), και πολλά ακόμα. Για περισσότερες πληφορορίες δείτε την ενότητα "γανόδερμα συστατικά" κάνοντας κλικ εδώ.
Επιπρόσθετα, το γανόδερμα εμφανίζει ένα μεγάλο εύρος από δραστικότητες (αναλυτικά φαίνονται εδώ), και για αυτόν τον λόγο αναφέρω τις 4 που έχουν άμεση σχέση με τον καρκίνο:
1. αναλγητικές (18, 58, 59): ο πόνος είναι ένα από τα πιο κοινά, επιβαρυντικά και επίφοβα συμπτώματα που βιώνουν οι ασθενείς με καρκίνο (60). Οι ασθενείς με καρκίνο μπορεί να βιώσουν πόνο από τον ίδιο τον καρκίνο (μετάσταση στα οστά, καρκίνος που διεισδύει στους μαλακούς ιστούς ή πιέζει τα νεύρα). Μπορεί επίσης να βιώσουν οξύ πόνο από επιπτώσεις που σχετίζονται με την αγωγή του καρκίνου (61), όπως χειρουργείο, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία, ορμονοθεραπεία (62). Ο πόνος παρεμβαίνει σε σημαντικές πτυχές της ζωής των καρκινοπαθών, όπως η καθημερινή δραστηριότητα, η κοινωνική λειτουργία, η ποιότητα του ύπνου και η γνωστική λειτουργία. Ο ανεξέλεγκτος πόνος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα ολοκλήρωσης των καθημερινών δραστηριοτήτων, την διατήρηση της απασχόλησης, την ανοχή στην θεραπεία που λαμβάνεται και μπορεί να επηρεάσει την συναισθηματική και την ψυχολογική υγεία (62).
Ως εκ τούτου, το γανόδερμα με τις αναλγητικές ιδιότητες τους μπορεί να φανεί χρήσιμο.
2. ανοσορυθμιστικές (9, 63, 64): η ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι μία από τις δύο κύριες ιδιότητες που εμφανίζει το Γανόδερμα λούσιντουμ, όπως προτείνεται από προκλινικές μελέτες. Μία εκτενής ανασκόπηση έδειξε ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να βελτιώσει σχετικά τις λειτουργίες του ανοσοποιητικού που συνήθως καταστέλλονται από την χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία, το οποίο συμφωνεί με προηγούμενες κλινικές δοκιμές και ανασκοπήσεις (9).
3. αντι-οξειδωτικές (65-67): η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει έναν αιτιώδη ρόλο του οξειδωτικού στρες και της οξειδωτικής βλάβης στην έναρξη και στην εξέλιξη του καρκίνου (68).
Το γανόδερμα εμφανίζει ισχυρές αντιοξειδωτικές δραστικότητες και μπορεί να συνεισφέρει.
4. αντι-φλεγμονώδεις (69-71): επιστημονικά δεδομένα έχουν διευρύνει την ιδέα ότι η φλεγμονή αποτελεί ένα κρίσιμο συστατικό της εξέλιξης του όγκου (72). Επίσης, η φλεγμονή είναι ένα αναγνωρισμένο χαρακτηριστικό του καρκίνου που συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη των κακοηθειών (73), ενώ η χρόνια φλεγμονή επηρεάζει όλα τα στάδια ανάπτυξης του όγκου (74).
Χάρη στις αντι-φλεγμονώδεις δράσεις του, το γανόδερμα μπορεί να συμβάλλει ευεργετικά και με αυτόν τον τρόπο.
Το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει χαρακτηριστεί ως "υπέροχο" (1), ως "μανιτάρι της αθανασίας" (18, 41), ως "θαυματουργό" (71), ενώ ιστορικά έχει θεωρηθεί ως "μαγικό" (75). Πολλοί μύθοι και ποιήματα που αναφέρουν την αγάπη, την λατρεία και τις πεποιθήσεις των ανθρώπων για το γανόδερμα μπορούν να βρεθούν στην κινεζική λογοτεχνία από την αρχαιότητα (75).
2. Εισαγωγή
Το γανόδερμα έχει χρησιμοποιηθεί για την κλινική αντιμετώπιση της χρόνιας βρογχίτιδας, του βρογχικού άσθματος, της λευκοπενίας, της στεφανιαίας νόσου, της αρρυθμίας και της οξείας λοιμώδους ηπατίτιδας. Ωστόσο, προς το παρόν (2018), δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία πρώτης γραμμής, αλλά μόνο ως προσθήκη στην συμβατική θεραπεία σε κλινικό περιβάλλον (1).
Η ακτινοθεραπεία (19) και τα χημικά φάρμακα για την θεραπεία του καρκίνου μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες (1, 19), όπως νεφροτοξικότητα, οι οποίες είναι επιζήμιες για την ποιότητα ζωής των καρκινοπαθών (1). Επιπρόσθετα, η αντοχή (1, 19) ορισμένων καρκινικών κυττάρων στην θεραπεία οδήγησε στην ανάγκη για αξιολόγηση εναλλακτικών προσεγγίσεων (1).
Θα μπορούσαν οι φυσικοί διατροφικοί παράγοντες να αποτελέσουν μία πιθανή προληπτική ή ακόμα και θεραπευτική επιλογή για τον καρκίνο ;
Τα περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα που κυκλοφορούν τώρα στην αγορά, για παράδειγμα, προήλθαν αρχικά από φυσικά προϊόντα.
Μια πρόσφατη περιεκτική ανασκόπηση διαπίστωσε ότι μόνο το 20,2% των αντικαρκινικών παραγόντων που εγκρίθηκαν την περίοδο 1981-2010 ήταν καθαρά συνθετικοί, ενώ το υπόλοιπο 79,8% ήταν φυσικά προϊόντα ή εμπνευσμένα από φυσικά προϊόντα, το οποίο υποδηλώνει ότι οι δομές που προέρχονται από την φύση είναι απαραίτητες στην αντικαρκινική έρευνα (108)
Ο εντυπωσιακός ρόλος των φυσικών προϊόντων στον θεραπευτικό τομέα της ογκολογίας αναθεωρήθηκε εκτενώς τόσο γενικά όσο και για συγκεκριμένες υποκατηγορίες τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, δύο μονογραφίες έχουν επεξεργαστεί προσεκτικά την ανακάλυψη και την ανάπτυξη αντιπροσωπευτικών αντικαρκινικών παραγόντων από φυσικά προϊόντα (109).
Γιατί, λοιπόν, να μην χρησιμοποιήσουμε απευθείας αυτά τα φυσικά προϊόντα, πάντα συμπληρωματικά με την αγωγή που συστήνει ο/η ογκολόγος ;
Σε όλο τον κόσμο, οι ασθενείς με καρκίνο συχνά συνδυάζουν την συμβατική αντικαρκινική θεραπεία με συμπληρωματικά εναλλακτικά φάρμακα που προέρχονται από φυσικές πηγές, όπως μανιτάρια, συμπεριλαμβανομένου του δημοφιλούς φαρμακευτικού μανιταριού Γανόδερμα λούσιντουμ. Πολλές μελέτες μέχρι σήμερα έχουν περιγράψει τις αντικαρκινικές ιδιότητες από το Γανόδερμα λούσιντουμ (11).
Η επόμενη ενότητα παραθέτει ορισμένα ενδεικτικά δεδομένα.
3. Γανόδερμα καρκίνος αποτελέσματα επιστημονικών δημοσιεύσεων
84 χώρες είναι ενεργές στον τομέα της έρευνας για το γανόδερμα (1), συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας (1-7, 35, 36, 38). Λόγω των ανοσοτροποποιητικών του επιδράσεων, το Γανόδερμα λούσιντουμ χρησιμοποιείται ως αποτελεσματικό ανοσοενισχυτικό στην αντιμετώπιση του καρκίνου (42).
Α. Μετα-ανάλυση:
το 2012 δημοσιεύτηκε η πρώτη μετα-ανάλυση (8) για τις κλινικές δοκιμές σε καρκινοπαθείς, η οποία επικαιροποιήθηκε μετά από 4 χρόνια (9). Τα αποτελέσματα τους έδειξαν ότι οι ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε το Γανόδερμα Λούσιντουμ παράλληλα με την χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία ήταν πιο πιθανό να ανταποκριθούν θετικά σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν μόνο χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία, χωρίς την παράλληλη λήψη γανοδέρματος.
Β. Ανασκοπήσεις:
1. Στην μεγαλύτερη ανασκόπηση που έγινε ποτέ για το γανόδερμα (αναλύθηκαν 9.366 μελέτες μεταξύ 1987 και 2017) τα αποτελέσματα έδειξαν ότι "το Γανόδερμα έχει μία ευρεία εφαρμογή στην αντιμετώπιση του καρκίνου μέσω της ρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος". Οι δημοσιεύσεις για "ανοσοτροποποίηση" (25,60%) και "αντιμετώπιση του καρκίνου" (21,40%) ήταν οι πιο δημοφιλείς υποκατηγορίες. Αυτή η ανασκόπηση παρέχει καθοδήγηση για μελλοντική έρευνα σχετικά με το ρόλο που έχει το γανόδερμα στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου (1).
2. Μία ανασκόπηση του 2020 αναφέρει ότι έχει επιβεβαιωθεί ότι το γανόδερμα λούσιντουμ παρουσιάζει σημαντική ισχύ για την πρόληψη και την αντιμετώπιση διαφόρων τύπων καρκίνων, όπως μαστού, προστάτη, παχέος εντέρου, πνεύμονα και τραχήλου της μήτρας (41).
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο καρκίνος με την πιο συχνή διάγνωση στους άνδρες και ευθύνεται για σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα στον δυτικό κόσμο, η οποία αυξάνεται σταδιακά, ενώ εμφανίζει με υψηλή συχνότητα οστικής μετάστασης.
3. Σε μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2019 αναφέρεται ότι κλινικές δοκιμές που διενεργήθηκαν σε ασθενείς με 9 διαφορετικά είδη καρκίνου, όπως :
- οισοφάγου,
- στομάχου,
- παχέος εντέρου,
- πνεύμονα,
- ήπατος,
- ουροδόχου κύστης,
- νεφρών,
- προστάτη, και
- μήτρας
έδειξαν επιθυμητά αποτελέσματα στον καρκίνο όταν τα σκευάσματα Γανόδερμα χορηγούνταν σε συνδυασμό με την χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία.
Οι παρατηρούμενες θεραπευτικές βελτιώσεις που σχετίζονται με τις παρενέργειες που προκαλούνται από την χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία περιελάμβαναν :
α. μείωση της μυελοκαταστολής, όπως λευκοπενία και θρομβοπενία.
β. εξασθένιση γαστρεντερικών βλαβών, όπως ανορεξία, ναυτία, έμετος και διάρροια.
γ. ενίσχυση των ανοσολογικών λειτουργιών του ασθενούς κατά της μόλυνσης και κατά του καρκίνου, και
δ. βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής του ασθενούς με καρκίνο.
Τα ευρήματα έδειξαν ξεκάθαρα την επικουρική αποτελεσματικότητα που έχει το γανόδερμα στην αντιμετώπιση του καρκίνου ενισχύοντας το ανοσοποιητικό των καρκινοπαθών και μειώνοντας τις τοξικές παρενέργειες που προκαλούνται από τα φάρμακα ή την ακτινοθεραπεία (44).
4. Μία ακόμα ανασκόπηση του 2019 αναφέρει ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό ως αποτελεσματική συμπληρωματική θεραπεία όταν καταναλώνεται μαζί με άλλα φάρμακα, ειδικά κατά την διάρκεια χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του προστάτη (43).
Επίσης, η συγκεκριμένη ανασκόπηση συμπληρώνει ότι τα γανοδερικά οξέα, μία ένωση που υφίσταται στο γανόδερμα, βρίσκονται σε προκλινικές δοκιμές για την αντιμετώπιση του λεμφώματος (43).
5. άλλη ανασκόπηση του 2017, αναφέρεται στην πιθανή ευεργετική επίδραση που έχει το Γανόδερμα Λούσιντουμ όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπευτικούς παράγοντες έτσι ώστε να βελτιωθεί η έκβαση του ασθενούς με καρκίνο (11).
6. μία ετήσια ανασκόπηση για τις αντιογκολογικές ιδιότητες του γανοδέρματος, καταλήγει ότι το γανόδερμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό εργαλείο από καρκινοπαθείς (12)
7. Χρήσιμο ανάγνωσμα είναι και η ανεξάρτητη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από το PDQ Integrative, Alternative, and Complementary Therapies Editorial Board, το οποίο παρέχει ενημέρωση για τα φαρμακευτικά μανιτάρια (γίνεται ειδική αναφορά στο γανόδερμα) σε επαγγελματίες υγείας που φροντίζουν ανθρώπους με καρκίνου (13).
Γ. δημοσιεύσεις:
1. στο έγγραφο 270 σελίδων του Cancer Research του Ηνωμένου Βασιλείου, με τίτλο "Φαρμακευτικά μανιτάρια: Οι θεραπευτικές τους ιδιότητες και η τρέχουσα ιατρική χρήση με ιδιαίτερη έμφαση στις θεραπείες του καρκίνου" από τους Dr. Smith, Dr. Rowan και Dr. Sullivan, γίνεται εκτενέστατη αναφορά στην συμπληρωματική χρήση που έχει Γανόδερμα ενάντια στον καρκίνο (14).
2. Άλλη μελέτη έδειξε ότι οι πολυσακχαρίτες από το Γανόδερμα λούσιντουμ βελτίωσαν τις ανοσολογικές αντιδράσεις των καρκινοπαθών προχωρημένου σταδίου (15)
3. σε άλλη μελέτη (16) γίνεται εκτενής αναφορά για τα οφέλη που έχει το Γανόδερμα και η συνδυαστική χρήση των φαρμακευτικών μανιταριών (γνωστή και ως "μυκοθεραπεία") ενάντια στον καρκίνο, ενώ άλλη μελέτη (17) καταλήγει στο ότι η παρηγορητική μυκοθεραπεία συμβάλλει στην καταστολή της φλεγμονής και της αίσθησης του πόνου.
4. Σε άλλη μελέτη (18) αναφέρεται ότι το γανόδερμα έχει πλέον αναγνωριστεί ως μία εναλλακτική επικουρική βοήθεια στην αντιμετώπιση της λευχαιμίας και του καρκίνου
5. μία δημοσίευση από ένα αμερικάνικο εργαστήριο έρευνας για τον καρκίνο (19) αναφέρει ότι το γανόδερμα εμφανίζει, μεταξύ άλλων, αντι-μεταστατικές, αντι-φλεγμονώδεις, και ανοσορυθμιστικές δράσεις.
6. Το γανόδερμα λούσιντουμ έχει συνταγογραφηθεί για την πρόληψη του ρινοφαρυγγικού καρκινώματος σε περισσότερα από 100 νοσοκομεία στην Κίνα (20).
7. Το γανόδερμα λούσιντουμ τράβηξε την προσοχή του νοσοκομείου St Jude Children's Research Hospital (39), ένα από τα καλύτερα νοσοκομεία παγκοσμίως (40), το οποίο είναι από τα κορυφαία στον παιδικό καρκίνο και άλλες απειλητικές για την ζωή ασθένειες.
8. στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη (pubmed.gov), περίπου το 20% των δημοσιεύσεων για το γανόδερμα αναφέρεται στον καρκίνο, το οποίο είναι αντιπροσωπευτικό της κατεύθυνσης που έχει λάβει η επιστημονική έρευνα σχετικά με το γανόδερμα. Στις 21/3/2023, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα" υπήρχαν 3.265 δημοσιεύσεις και για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα καρκίνος" υπήρχαν 699 δημοσιεύσεις, δηλαδή το 21,4%. Συγκριτικά, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα διαβήτης" υπάρχουν 145 δημοσιεύσεις, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα καρδιά" υπάρχουν 53 δημοσιεύσεις και για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα παχυσαρκία" υπάρχουν 40 δημοσιεύσεις
4. αποτελέσματα από κλινικές μελέτες
Τα αποτελέσματα από πολλές φαρμακολογικές και κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το Γανόδερμα μπορεί να διαδραματίσει έναν αντικαρκινικό ρόλο μέσω της ρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος (1), και η συμπληρωματική χρήση του επιδρά ευεργετικά στους ασθενείς με καρκίνο (32) μέσω της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος (19) χωρίς προφανή τοξικότητα (32).
Δεδομένου ότι έχει αυξηθεί η συχνότητα χρήσης του γανόδερμα λούσιντουμ από ασθενείς με καρκίνο, έχουν διενεργηθεί κάποιες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να εκτιμηθούν τα κλινικά αντικαρκινικά αποτελέσματα από το γανόδερμα λούσιντουμ (19). Για το γανόδερμα και για τα φαρμακευτικά μανιτάρια υπάρχουν πληροφορίες που επικαιροποιούνται σε τακτικά χρονικά διαστήματα στην ιστοσελίδα του National Cancer Institute.
κλινικές μελέτες:
1. μια μελέτη του 2014 διερεύνησε τα ιατρικά αποτελέσματα, και έδειξε ότι πέντε ασθενείς με γυναικολογικό καρκίνο πέτυχαν σταθεροποίηση της νόσου μετά την κατανάλωση γανοδέρματος (21).
2. άλλη μελέτη του 2014 έδειξε ότι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα - η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο (30) - είδαν συγκεκριμένους καρκινικούς δείκτες να αναστρέφονται μερικώς ή πλήρως από τους πολυσακχαρίτες του Γανόδερμα Λούσιντουμ (22).
Μία υποσημείωση: ειδικά για τον καρκίνο του πνεύμονα, προτείνω την συνδυαστική χρήση με το κόρντισεπς - ένα άλλο φαρμακευτικό μανιτάρι - διότι το κόρντισεπς προσφέρει καλύτερη ανταπόκριση των καρκινοπαθών στην ακτινοθεραπεία ή στηνχημειοθεραπεία, καλύτερες μετρήσεις αίματος και καλύτερη εξέλιξη του όγκου (29).
3. Πιλοτική κλινική δοκιμή του 2012 (23) σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού που λαμβάνουν ορμονοθεραπεία έδειξε ότι η ομάδα των γυναικών που έλαβε το Γανόδερμα Λούσιντουμ, σε σχέση με την ομάδα των γυναικών που δεν το έλαβε, είχε:
1. βελτιωμένη σωματική, συναισθηματική και λειτουργική ευεξία,
2. μειωμένο αίσθημα κόπωσης,
3. μειωμένο άγχος και μειωμένη κατάθλιψη,
4. υψηλότερη συναισθηματική και γνωστική λειτουργία,
5. σημαντικά βελτιωμένη ποιότητα ζωής,
6. οι διαταραχές του ύπνου και η απώλεια όρεξης βελτιώθηκαν
7. σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα του δείκτη TNF-α, και χαμηλότερα επίπεδα του δείκτη IL-6
Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, εδώ μπορείτε να δείτε την εξαμηνιαία εργασία που υπέβαλα στο Γ' εξάμηνο της σχολής με τίτλο "Καρκίνος του μαστού: Πρόληψη και Αντιμετώπιση μέσω του Τρόπου Ζωής και της Διατροφής".
4. Σε δημοσίευση του 2011, αναφέρεται ότι το Γανόδερμα Λούσιντουμ έχει συσχετιστεί με ορισμένες υφέσεις διαρκείας στο ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (24)
5. Τα αποτελέσματα μελέτης του 2010 έδειξαν ότι το Γανόδερμα Λούσιντουμ καταστέλλει την ανάπτυξη των αδενωμάτων του παχέος εντέρου (25).
6. Τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι η αγωγή 6 μηνών με Γανόδερμα λούσιντουμ βοήθησε ανοσοκατεσταλμένα παιδιά με λευχαιμία ή όγκους, ηλικίας 2-18 ετών, με διάμεση ηλικία τα 9 έτη. Η ημερήσια δοσολογία ήταν 4-6 κάψουλες γανόδερμα ή εικονικό φάρμακο (26).
7. άλλη μελέτη του 2006, έδειξε ότι το γανόδερμα μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (λεμφοκύτταρα) σε ανθρώπους με καρκίνο του παχέος εντέρου (37)
8. καρκίνος πνεύμονα σε προχωρημένο στάδιο : σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν το εικονικό φάρμακο, οι ασθενείς που έλαβαν γανόδερμα είχαν καλύτερα ιατρικά αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, υπήρξε σημαντική αύξηση στις βαθμολογίες της κλίμακας Karnofsky, καθώς και μειωμένη εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, βελτιώθηκαν σημαντικά αρκετά συμπτώματα που σχετίζονται με τον καρκίνο και παράμετροι του ανοσοποιητικού συστήματος (27). Περισσότερες πληροφορίες για αυτήν την μελέτη υπάρχουν στην ανάρτηση "Γανόδερμα και προχωρημένος καρκίνος του πνεύμονα".
9. περισσότερες κλινικές δοκιμές για το γανόδερμα βρίσκονται εν εξελίξει (28)
5. μελέτη περίπτωσης
Η πλήρης υποχώρηση του λεμφώματος υψηλού βαθμού κακοήθειας είναι εξαιρετικά σπάνια.
Αναφέρεται η περίπτωση πλήρους υποχώρησης, όπου πιθανώς να οφείλεται στην πενταήμερη λήψη μεγα-δοσολογίας Γανόδερμα λούσιντουμ.
6. Φλεβίτιδα
Οι ενδοφλέβιοι καθετήρες είναι απαραίτητα εργαλεία της σύγχρονης ιατρικής. Ωστόσο, ίσως μπορούν να προκαλέσουν επιπλοκές, μερικές από τις οποίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Από αυτές τις επιπλοκές, η πιο συχνά παρατηρούμενη είναι η φλεβίτιδα (89).
Η φλεβίτιδα είναι μια φλεγμονώδης απόκριση σε ενδοφλέβια έγχυση φαρμάκων χημειοθεραπείας που ίσως διαρκέσει για εβδομάδες ή μήνες και οδηγεί σε διάφορους τύπους φλεβικής βλάβης, όπως πόνο, ερύθημα και πρήξιμο. Η συχνότητα εμφάνισης φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία έχει αναφερθεί στο 70% και αυξάνει την πιθανότητα εμβολής (90) και σοβαρής σήψης (91).
Ως εκ τούτου, η πρόληψη της φλεβίτιδας και ο έλεγχος των φλεγμονωδών συμπτωμάτων της είναι απαραίτητη.
Θα πρέπει πάντα να ακολουθείτε τις οδηγίες της νοσηλευτικής ομάδας.
Επίσης, υπάρχουν πολλά μέτρα πρόληψης. Ένα από αυτά είναι η χρήση φυσικών μεθόδων, η οποία μπορεί να εξασφαλίσει την ομαλή εξέλιξη της χημειοθεραπείας (92).
Δίδονται 4 φυσικοί τρόποι που αξιολογήθηκαν σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και έδειξαν σημαντική αποτελεσματικότητα τόσο στην μείωση της σοβαρότητας του πόνου όσο και στην συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας. Αναφέρεται αναλυτικά η δοσολογία και τρόπος χρήσης.
7. Διατροφική υποστήριξη (ξηροί καρποί, πρωτεΐνη)
Ξηροί καρποί:
Υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τους ξηρούς καρπούς και την επίδραση τους στην ανθρώπινη υγεία (93). Οι ξηροί καρποί είναι πολύ πλούσιοι σε διάφορες βιοενεργές ενώσεις (94) και αποτελούν τρόφιμα που η φύση τα έχει προικίσει με ένα σύνθετο μείγμα ευεργετικών θρεπτικών και βιοενεργών ενώσεων (95).
Αρκετές μελέτες έχουν αναφέρει ευεργετικά αποτελέσματα από την κατανάλωση ξηρών καρπών και συνδέονται συχνά με μείωση των παραγόντων κινδύνου για χρόνιες παθήσεις (93), ενώ υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι ξηροί καρποί επιδρούν θετικά σε μυριάδες αποτελέσματα υγείας (95).
Όσον αφορά τον καρκίνο, αρκετές μελέτες, μεταξύ αυτών και μετα-αναλύσεις, έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών σχετίζεται με μειωμένη θνησιμότητα από καρκίνο (95-98).
Οι κυριότεροι ξηροί καρποί είναι 11.
Αναφέρονται τα εξής:
1. σε ποιο εύρος ημερήσιας δοσολογίας είναι χρήσιμο να στοχεύουμε
2. οι τρεις ξηροί καρποί που έχουν δοκιμαστεί σε κλινικές δοκιμές για τον καρκίνο
3. ποιον τρόπο μπορούν να ενταχθούν ομαλά στην καθημερινή διατροφή ενός ασθενούς με καρκίνο, με ιδέες από το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο [World Cancer Research Fund]
Πρωτεΐνη:
Ο καρκίνος προκαλεί μυϊκή απώλεια (99), η οποία είναι συχνή σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο (100).
Η μυϊκή απώλεια είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της καχεξίας που οφείλεται στον καρκίνο και σχετίζεται με σοβαρές κλινικές συνέπειες όπως σωματική επιδείνωση, κακή ποιότητα ζωής, μειωμένη ανοχή στις αγωγές και μικρότερη διάρκεια επιβίωσης (101).
μαρτυρίες καρκινοπαθών για την καχεξία:
"Ήμουν πολύ αδύναμη και δεν μπορούσα να σηκωθώ από την μπανιέρα. Κάθισα εκεί και προσπάθησα να μην κλάψω" αναφέρει μία ασθενής. "Οι αγαπημένες μου δραστηριότητες, όπως το περπάτημα στην παραλία, σταμάτησαν απότομα". Η καχεξία «είχε πάρει τον έλεγχο της ζωής μου», ενώ ο αντίκτυπος που είχε η καχεξία στο σώμα μου οδήγησε σε «ανησυχία, στρες, άγχος και ψυχική αγωνία» (102).
Η καχεξία εκτιμάται ότι εμφανίζεται σε έως και 80% των ατόμων με προχωρημένο καρκίνο. Επίσης, πιστεύεται ότι προκαλεί άμεσα έως και το 30% των θανάτων από καρκίνο, συχνά λόγω καρδιακής ή αναπνευστικής ανεπάρκειας που σχετίζεται με απώλεια μυών.
Στην πιο σοβαρή μορφή της, η σωματική επιδείνωση που συνοδεύει την καχεξία μπορεί να αφήσει ένα άτομο όχι μόνο αδύναμο και κουρασμένο, αλλά ανίκανο ή απρόθυμο να φάει και με ανησυχητικές αλλαγές στην εμφάνιση του. Αυτά τα προβλήματα μπορούν να μετατρέψουν τις καθημερινές δραστηριότητες της ζωής - π.χ. αγορές τροφίμων από το μπακάλικο, μια συνάντηση με ένα φιλικό πρόσωπο για καφέ - σε δύσκολες, αν όχι εντελώς ακατόρθωτες (102).
Δεδομένων των επιζήμιων συνεπειών της, φαίνεται υποχρεωτική η πρόληψη ή/και η καθυστέρηση της εξέλιξης της καχεξίας που οφείλεται στον καρκίνο (101). Ο/η ιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τον καλύτερο τρόπο διαχείρισης της καχεξίας, η οποία, μεταξύ άλλων, ίσως συμπεριλαμβάνει φάρμακα όπως διεγερτικά όρεξης (103).
Επιπλέον, υπάρχει και το ζήτημα της επαρκούς πρόσληψης πρωτεΐνης.
Τα περισσότερα ενήλικα άτομα χρειάζονται περίπου 0,75 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους, την ημέρα (104, 105). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και αυτόν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή πρωτεΐνης (106).
Ωστόσο, τα δεδομένα είναι διαφορετικά για την πρόσληψη πρωτεΐνης από ασθενείς με καρκίνο: μία ανασκόπηση του 2022 έδειξε ότι η πρόσληψη πρωτεΐνης κάτω από 1,2 γραμμάρια ανά κιλό, συσχετίστηκε με απώλεια μυών κατά την διάρκεια της αγωγής του καρκίνου. Μόνο η πρόσληψη μεγαλύτερη από 1,4 γραμμάρια ανά κιλό συσχετίστηκε με την διατήρηση των μυών, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί η βέλτιστη δοσολογία (107).
Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό ζήτημα δεν είναι μόνο η "ποσότητα", αλλά και η "ποιότητα".
Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Σύλλογο για τον Καρκίνο [American Cancer Society], υπάρχουν 3 πηγές πρωτεΐνης που δεν έχουν θέση σε μία υγιεινή διατροφή για την πρόληψη του καρκίνου, πόσο μάλλον όταν υπάρχει διάγνωση.
Αναφέρονται αναλυτικά, καθώς και οι 3 πηγές που χρησιμοποιούνται για την αντικατάσταση.
8. Επίλογος
Παγκοσμίως, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου (34).
Ακόμα και με την πρόοδο της σύγχρονης δυτικής ιατρικής στους τομείς της χειρουργικής επέμβασης, της ακτινοθεραπείας και της χημειοθεραπείας για την θεραπεία του καρκίνου, πολλές κακοήθειες μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν με την σωστή διατροφή, ενώ η γενική χρήση συμπληρωμάτων διατροφής έχει αυξηθεί σημαντικά και η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και βοτανικών μεθόδων από ασθενείς με καρκίνο συνεχίζει να αυξάνεται (31).
Το μανιτάρι γανόδερμα λούσιντουμ έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως κατά του καρκίνου και συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας (31).
Γ. ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ, ΚΟΣΤΟΣ, ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΕΣ, ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Εάν εσείς ή κάποιος δικός σας άνθρωπος έχει διαγνωστεί με καρκίνο, πρώτα ρωτήστε τον/την ιατρό σας εάν εγκρίνει την συμπληρωματική χρήση του γανοδέρματος.
Εάν η απάντηση είναι θετική, τότε να σας αναφέρω ότι η διάρκεια του κύκλου είναι 2 έως 3 μήνες, και θα χρειαστούν 1 ή 2 κύκλοι. Επίσης, υπάρχει υποστήριξη με τον τρόπο χρήσης και την ημερήσια δοσολογία, η οποία σε γενικές γραμμές - χωρίς να έχουν συνεκτιμηθεί οι ειδικότερες ανάγκες του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά - είναι ανάλογη με το στάδιο που βρίσκεται ο καρκίνος και είναι η εξής:
Στάδιο 1: 5 έως 7 ζευγάρια γανόδερμα (10 έως 14 κάψουλες)
Στάδιο 2: 8 έως 10 ζευγάρια γανόδερμα (16 έως 20 κάψουλες)
Στάδιο 3: 11 έως 13 ζευγάρια γανόδερμα (22 έως 26 κάψουλες)
Στάδιο 4: 14 ή 15 ζευγάρια γανόδερμα (28 έως 30 κάψουλες)
Το μηνιαίο κόστος είναι :
- 5 έως 7 ζευγάρια γανόδερμα: 199,20€ έως 274,80€ - Έκπτωση 21%.
- 8 έως 10 ζευγάρια γανόδερμα: 316€ έως 391,60€ - Έκπτωση 23%.
- 11 έως 13 ζευγάρια γανόδερμα: 432,80€ έως 439€ - Έκπτωση 29%.
- 14 ή 15 ζευγάρια γανόδερμα: 480,20€ ή 514,60€ - Έκπτωση 32%.
Εκτός από τις προαναφερόμενες εκπτώσεις, παρέχονται ΔΩΡΕΑΝ τα εξής:
1. μεταφορικά,
2. εξατομικευμένη ενημέρωση για τον τρόπος χρήσης του γανοδέρματος,
3. διατροφική υποστήριξη (βιταμίνες, τροφές κ.ά.),
4. τέσσερις δοκιμασμένοι φυσικοί τρόποι για την μείωση της σοβαρότητας του πόνου και την συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία,
5. τρεις δοκιμασμένοι ξηροί καρποί καθώς και ο τρόπος ομαλής ενσωμάτωσης τους στην διατροφή
6. ποιες τρεις πηγές πρωτεΐνης δεν έχουν θέση σε μία υγιεινή διατροφή, καθώς και ο τρόπος αντικατάστασης τους με άλλες πηγές πρωτεΐνης (χρησιμοποιούνται τρεις συγκεκριμένες πηγές, οι οποίες αποτελούν υγιεινότερη και θρεπτικότερη επιλογή).
Για το γανόδερμα [ganoderma], γνωστό και ως ρέισι [reishi], η επιστημονική κοινότητα έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον ως προς την εφαρμογή του τόσο ως λειτουργικό τρόφιμο όσο και ως σύγχρονο φάρμακο.
Έχει εφαρμοστεί σε κλινικές δοκιμές για προχωρημένες ασθένειες, ενώ χρησιμοποιείται σε αντικαρκινικά και φαρμακολογικά σκευάσματα. Αναγνωρίζεται ως το πιο ισχυρό προσαρμογόνο και είναι το πιο καλά μελετημένο φαρμακευτικό μανιτάρι.
Χρησιμοποιείται ευρέως διεθνώς δεδομένου ότι καταγράφεται σε αρκετές σημαντικές φαρμακοποιίες, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής, των ΗΠΑ και της Κινεζικής.
Περιέχει ένα αξιοσημείωτο αριθμό συστατικών (περίπου 400) με αποτέλεσμα να έχει χαρακτηριστεί ως "θεραπευτικό βιο-εργοστάσιο".
Εμφανίζει ένα μεγάλο εύρος από δραστικότητες με τις 4 εξ'αυτών να έχουν άμεση σχέση με τον καρκίνο: αναλγητικές, ανοσορυθμιστικές, αντι-οξειδωτικές και αντι-φλεγμονώδεις.
Έχει χαρακτηριστεί ως "μανιτάρι της αθανασίας", ως "θαυματουργό" και ως "μαγικό", ενώ πολλοί μύθοι και ποιήματα που αναφέρουν την αγάπη και την λατρεία των ανθρώπων για το γανόδερμα βρίσκονται στην κινεζική λογοτεχνία από την αρχαιότητα.
Πλήθος επιστημονικών δεδομένων (μετα-ανάλυση, ανασκοπήσεις, δημοσιεύσεις, κλινικές μελέτες) δείχνουν ότι μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη, τα οποία είναι τόσο υποκειμενικά (στην καθημερινότητα και στην ποιότητα ζωής του ασθενούς), όσο και αντικειμενικά (στα ιατρικά αποτελέσματα των συναφών εξετάσεων).
Ρωτήστε τον/την ιατρό σας και εάν εγκρίνει την συμπληρωματική χρήση του γανοδέρματος, τότε υπάρχει δυνατότητα για εξατομικευμένη υποστήριξη και καθοδήγηση καθ'όλη την διάρκεια της χρήσης του γανοδέρματος ώστε να επιτευχθούν βελτιστοποιημένα αποτελέσματα. Παράλληλα, δίδονται εκπτώσεις 21% έως 32%, ενώ παρέχεται δωρεάν διατροφική υποστήριξη (βιταμίνες, τροφές κ.ά.) για ακόμα ταχύτερη ανταπόκριση.
Επιπρόσθετα, δίδονται 4 φυσικοί τρόποι που αξιολογήθηκαν σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και έδειξαν σημαντική μείωση στον πόνο και στην συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία.
Β. ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
1. Τί είναι το γανόδερμα ;
Πριν εξετάσουμε τα δεδομένα σχετικά με το γανόδερμα και τον καρκίνο, ας δούμε πρώτα τι ακριβώς είναι το γανόδερμα διότι η επιστημονική κοινότητα έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον ως προς την εφαρμογή του τόσο ως λειτουργικό τρόφιμο όσο και ως σύγχρονο φάρμακο (47).
Καταρχάς, Το γανόδερμα εμφανίζει τα εξής χαρακτηριστικά:
1. ανήκει στα "λειτουργικά τρόφιμα" και έχει εφαρμοστεί σε κλινικές δοκιμές για προχωρημένες ασθένειες (51),
2. χρησιμοποιείται σε αντικαρκινικά σκευάσματα (46) και σε φαρμακολογικά σκευάσματα (48),
3. αναγνωρίζεται ως το "πιο ισχυρό ανταπτογόνο/προσαρμογόνο" που υπάρχει στην φύση (49). Ήδη από το 1999 γνωρίζουμε ότι τα ανταπτογόνα μειώνουν τις τοξικές επιδράσεις της χημειοθεραπείας και βελτιώνουν την ανοχή των ασθενών με καρκίνο στα φάρμακα (50).
4. ανήκει στα φαρμακευτικά μανιτάρια. Αρκετές από τις ενώσεις φαρμακευτικών μανιταριών έχουν προχωρήσει σε κλινικές μελέτες φάσης Ι, ΙΙ και ΙΙΙ και χρησιμοποιούνται εκτενώς και με επιτυχία στην Ασία για την αντιμετώπιση διαφόρων καρκίνων (52). Για περισσότερα από 30 χρόνια, τα φαρμακευτικά μανιτάρια έχουν εγκριθεί ως προσθήκη στις τυπικές θεραπείες για τον καρκίνο στην Ιαπωνία και την Κίνα. Σε αυτές τις χώρες, τα μανιτάρια έχουν χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για μεγάλο χρονικό διάστημα, είτε μόνα τους είτε σε συνδυασμό με ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία" (53). Μάλιστα, το γανόδερμα είναι το πιο καλά μελετημένο δεδομένου ότι, σε σύγκριση με όλα τα άλλα φαρμακευτικά μανιτάρια, έχει τον μεγαλύτερο αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων.
Συνεχίζοντας, το Γανόδερμα Λούσιντουμ [Ganoderma lucidum] καταγράφεται σε αρκετές σημαντικές φαρμακοποιίες, συμπεριλαμβανομένης της Φαρμακοποιίας των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας, υποδηλώνοντας ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ χρησιμοποιείται ευρέως διεθνώς (76).
- ΚΙΝΑ: Το γανόδερμα αντιπροσωπεύεται στην Κινεζική Φαρμακοποιία (20, 77, 78), με το Γανόδερμα λούσιντουμ και το Γανόδερμα σίνενσις [Ganoderma sinense] να θεωρούνται νόμιμα ακατέργαστα φάρμακα (79). Το γανόδερμα είχε συμπεριληφθεί και στην πρώτη φαρμακοποιία της Κίνας, η οποία συντάχθηκε το 1.590 μ.Χ. (80).
- ΗΠΑ: Το Γανόδερμα λούσιντουμ είναι εγγεγραμμένο στην Αμερικανική Βοτανικη Φαρμακοποιία και Θεραπευτική Επιτομή [American Herbal Pharmacopoeia and Therapeutic Compendium] (32, 78) και στην Φαρμακοποιία των Ηνωμένων Πολιτειών (54, 55, 79). Πιο συγκεκριμένα, το Γανόδερμα λούσιντουμ ενσωματώθηκε στην Αμερικανική Βοτανικη Φαρμακοποιία το 2000, και από το 2016, έχει υιοθετηθεί και στην Φαρμακοποιία των Ηνωμένων Πολιτειών ως φαρμακευτική πρώτη ύλη (81).
- ΕΥΡΩΠΗ: Η Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία συμβάλλει σημαντικά στην διεθνή εναρμόνιση των προδιαγραφών ποιότητας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και μέχρι και το 2013 δεν περιείχε μονογραφίες για φαρμακευτικά μανιτάρια. Ωστόσο, λόγω του ότι ενημερώνεται συνεχώς (82), το γανόδερμα προτάθηκε στην Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας από την Ολλανδία (83) και ξεκίνησε η ανάπτυξη της μονογραφίας του Γανόδερμα λούσιντουμ, γεγονός που επιβεβαιώνει την φαρμακευτική σημασία αυτού του μανιταριού στην Ευρώπη (84-86). Τελικά, το Γανόδερμα λούσιντουμ προστέθηκε στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία στην Έκδοση 10.8. (76, 77), η οποία είναι είναι πλέον διαθέσιμη και ισχύει σε 39 ευρωπαϊκές χώρες από την 1η Ιουλίου 2022 (87).
Συνολικά, αυτό το μανιτάρι συμπεριλαμβάνεται τόσο σε αρχαίες όσο και σε σύγχρονες φαρμακοποιίες (88).
Επιπλέον, το γανόδερμα περιέχει μία αξιοσημείωτη ποικιλία βιοενεργών ενώσεων (56) με αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί ως "θεραπευτικό βιο-εργοστάσιο" (57) δεδομένου ότι περιέχει περίπου 400 συστατικά όπως πρωτογενείς και δευτερογενείς μεταβολίτες, γλυκάνες, πεπτίδια, πρωτεΐνες, ένζυμα, στερόλες, νουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα, βιταμίνες, φαινολικές ενώσεις, κουμαρίνη, φλαβονοειδή, πρεβιοτικά, μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, χαλκό, σίδηρο, ψευδάργυρο και σελήνιο), και πολλά ακόμα. Για περισσότερες πληφορορίες δείτε την ενότητα "γανόδερμα συστατικά" κάνοντας κλικ εδώ.
Επιπρόσθετα, το γανόδερμα εμφανίζει ένα μεγάλο εύρος από δραστικότητες (αναλυτικά φαίνονται εδώ), και για αυτόν τον λόγο αναφέρω τις 4 που έχουν άμεση σχέση με τον καρκίνο:
1. αναλγητικές (18, 58, 59): ο πόνος είναι ένα από τα πιο κοινά, επιβαρυντικά και επίφοβα συμπτώματα που βιώνουν οι ασθενείς με καρκίνο (60). Οι ασθενείς με καρκίνο μπορεί να βιώσουν πόνο από τον ίδιο τον καρκίνο (μετάσταση στα οστά, καρκίνος που διεισδύει στους μαλακούς ιστούς ή πιέζει τα νεύρα). Μπορεί επίσης να βιώσουν οξύ πόνο από επιπτώσεις που σχετίζονται με την αγωγή του καρκίνου (61), όπως χειρουργείο, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία, ορμονοθεραπεία (62). Ο πόνος παρεμβαίνει σε σημαντικές πτυχές της ζωής των καρκινοπαθών, όπως η καθημερινή δραστηριότητα, η κοινωνική λειτουργία, η ποιότητα του ύπνου και η γνωστική λειτουργία. Ο ανεξέλεγκτος πόνος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα ολοκλήρωσης των καθημερινών δραστηριοτήτων, την διατήρηση της απασχόλησης, την ανοχή στην θεραπεία που λαμβάνεται και μπορεί να επηρεάσει την συναισθηματική και την ψυχολογική υγεία (62).
Ως εκ τούτου, το γανόδερμα με τις αναλγητικές ιδιότητες τους μπορεί να φανεί χρήσιμο.
2. ανοσορυθμιστικές (9, 63, 64): η ενίσχυση του ανοσοποιητικού είναι μία από τις δύο κύριες ιδιότητες που εμφανίζει το Γανόδερμα λούσιντουμ, όπως προτείνεται από προκλινικές μελέτες. Μία εκτενής ανασκόπηση έδειξε ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να βελτιώσει σχετικά τις λειτουργίες του ανοσοποιητικού που συνήθως καταστέλλονται από την χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία, το οποίο συμφωνεί με προηγούμενες κλινικές δοκιμές και ανασκοπήσεις (9).
3. αντι-οξειδωτικές (65-67): η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει έναν αιτιώδη ρόλο του οξειδωτικού στρες και της οξειδωτικής βλάβης στην έναρξη και στην εξέλιξη του καρκίνου (68).
Το γανόδερμα εμφανίζει ισχυρές αντιοξειδωτικές δραστικότητες και μπορεί να συνεισφέρει.
4. αντι-φλεγμονώδεις (69-71): επιστημονικά δεδομένα έχουν διευρύνει την ιδέα ότι η φλεγμονή αποτελεί ένα κρίσιμο συστατικό της εξέλιξης του όγκου (72). Επίσης, η φλεγμονή είναι ένα αναγνωρισμένο χαρακτηριστικό του καρκίνου που συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη των κακοηθειών (73), ενώ η χρόνια φλεγμονή επηρεάζει όλα τα στάδια ανάπτυξης του όγκου (74).
Χάρη στις αντι-φλεγμονώδεις δράσεις του, το γανόδερμα μπορεί να συμβάλλει ευεργετικά και με αυτόν τον τρόπο.
Το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει χαρακτηριστεί ως "υπέροχο" (1), ως "μανιτάρι της αθανασίας" (18, 41), ως "θαυματουργό" (71), ενώ ιστορικά έχει θεωρηθεί ως "μαγικό" (75). Πολλοί μύθοι και ποιήματα που αναφέρουν την αγάπη, την λατρεία και τις πεποιθήσεις των ανθρώπων για το γανόδερμα μπορούν να βρεθούν στην κινεζική λογοτεχνία από την αρχαιότητα (75).
2. Εισαγωγή
Το γανόδερμα έχει χρησιμοποιηθεί για την κλινική αντιμετώπιση της χρόνιας βρογχίτιδας, του βρογχικού άσθματος, της λευκοπενίας, της στεφανιαίας νόσου, της αρρυθμίας και της οξείας λοιμώδους ηπατίτιδας. Ωστόσο, προς το παρόν (2018), δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ως θεραπεία πρώτης γραμμής, αλλά μόνο ως προσθήκη στην συμβατική θεραπεία σε κλινικό περιβάλλον (1).
Η ακτινοθεραπεία (19) και τα χημικά φάρμακα για την θεραπεία του καρκίνου μπορούν να προκαλέσουν παρενέργειες (1, 19), όπως νεφροτοξικότητα, οι οποίες είναι επιζήμιες για την ποιότητα ζωής των καρκινοπαθών (1). Επιπρόσθετα, η αντοχή (1, 19) ορισμένων καρκινικών κυττάρων στην θεραπεία οδήγησε στην ανάγκη για αξιολόγηση εναλλακτικών προσεγγίσεων (1).
Θα μπορούσαν οι φυσικοί διατροφικοί παράγοντες να αποτελέσουν μία πιθανή προληπτική ή ακόμα και θεραπευτική επιλογή για τον καρκίνο ;
Τα περισσότερα αντικαρκινικά φάρμακα που κυκλοφορούν τώρα στην αγορά, για παράδειγμα, προήλθαν αρχικά από φυσικά προϊόντα.
Μια πρόσφατη περιεκτική ανασκόπηση διαπίστωσε ότι μόνο το 20,2% των αντικαρκινικών παραγόντων που εγκρίθηκαν την περίοδο 1981-2010 ήταν καθαρά συνθετικοί, ενώ το υπόλοιπο 79,8% ήταν φυσικά προϊόντα ή εμπνευσμένα από φυσικά προϊόντα, το οποίο υποδηλώνει ότι οι δομές που προέρχονται από την φύση είναι απαραίτητες στην αντικαρκινική έρευνα (108)
Ο εντυπωσιακός ρόλος των φυσικών προϊόντων στον θεραπευτικό τομέα της ογκολογίας αναθεωρήθηκε εκτενώς τόσο γενικά όσο και για συγκεκριμένες υποκατηγορίες τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, δύο μονογραφίες έχουν επεξεργαστεί προσεκτικά την ανακάλυψη και την ανάπτυξη αντιπροσωπευτικών αντικαρκινικών παραγόντων από φυσικά προϊόντα (109).
Γιατί, λοιπόν, να μην χρησιμοποιήσουμε απευθείας αυτά τα φυσικά προϊόντα, πάντα συμπληρωματικά με την αγωγή που συστήνει ο/η ογκολόγος ;
Σε όλο τον κόσμο, οι ασθενείς με καρκίνο συχνά συνδυάζουν την συμβατική αντικαρκινική θεραπεία με συμπληρωματικά εναλλακτικά φάρμακα που προέρχονται από φυσικές πηγές, όπως μανιτάρια, συμπεριλαμβανομένου του δημοφιλούς φαρμακευτικού μανιταριού Γανόδερμα λούσιντουμ. Πολλές μελέτες μέχρι σήμερα έχουν περιγράψει τις αντικαρκινικές ιδιότητες από το Γανόδερμα λούσιντουμ (11).
Η επόμενη ενότητα παραθέτει ορισμένα ενδεικτικά δεδομένα.
3. Γανόδερμα καρκίνος αποτελέσματα επιστημονικών δημοσιεύσεων
84 χώρες είναι ενεργές στον τομέα της έρευνας για το γανόδερμα (1), συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας (1-7, 35, 36, 38). Λόγω των ανοσοτροποποιητικών του επιδράσεων, το Γανόδερμα λούσιντουμ χρησιμοποιείται ως αποτελεσματικό ανοσοενισχυτικό στην αντιμετώπιση του καρκίνου (42).
Α. Μετα-ανάλυση:
το 2012 δημοσιεύτηκε η πρώτη μετα-ανάλυση (8) για τις κλινικές δοκιμές σε καρκινοπαθείς, η οποία επικαιροποιήθηκε μετά από 4 χρόνια (9). Τα αποτελέσματα τους έδειξαν ότι οι ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκε το Γανόδερμα Λούσιντουμ παράλληλα με την χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία ήταν πιο πιθανό να ανταποκριθούν θετικά σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν μόνο χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία, χωρίς την παράλληλη λήψη γανοδέρματος.
Β. Ανασκοπήσεις:
1. Στην μεγαλύτερη ανασκόπηση που έγινε ποτέ για το γανόδερμα (αναλύθηκαν 9.366 μελέτες μεταξύ 1987 και 2017) τα αποτελέσματα έδειξαν ότι "το Γανόδερμα έχει μία ευρεία εφαρμογή στην αντιμετώπιση του καρκίνου μέσω της ρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος". Οι δημοσιεύσεις για "ανοσοτροποποίηση" (25,60%) και "αντιμετώπιση του καρκίνου" (21,40%) ήταν οι πιο δημοφιλείς υποκατηγορίες. Αυτή η ανασκόπηση παρέχει καθοδήγηση για μελλοντική έρευνα σχετικά με το ρόλο που έχει το γανόδερμα στην ανοσοθεραπεία του καρκίνου (1).
2. Μία ανασκόπηση του 2020 αναφέρει ότι έχει επιβεβαιωθεί ότι το γανόδερμα λούσιντουμ παρουσιάζει σημαντική ισχύ για την πρόληψη και την αντιμετώπιση διαφόρων τύπων καρκίνων, όπως μαστού, προστάτη, παχέος εντέρου, πνεύμονα και τραχήλου της μήτρας (41).
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο καρκίνος με την πιο συχνή διάγνωση στους άνδρες και ευθύνεται για σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα στον δυτικό κόσμο, η οποία αυξάνεται σταδιακά, ενώ εμφανίζει με υψηλή συχνότητα οστικής μετάστασης.
3. Σε μία ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε το 2019 αναφέρεται ότι κλινικές δοκιμές που διενεργήθηκαν σε ασθενείς με 9 διαφορετικά είδη καρκίνου, όπως :
- οισοφάγου,
- στομάχου,
- παχέος εντέρου,
- πνεύμονα,
- ήπατος,
- ουροδόχου κύστης,
- νεφρών,
- προστάτη, και
- μήτρας
έδειξαν επιθυμητά αποτελέσματα στον καρκίνο όταν τα σκευάσματα Γανόδερμα χορηγούνταν σε συνδυασμό με την χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία.
Οι παρατηρούμενες θεραπευτικές βελτιώσεις που σχετίζονται με τις παρενέργειες που προκαλούνται από την χημειοθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία περιελάμβαναν :
α. μείωση της μυελοκαταστολής, όπως λευκοπενία και θρομβοπενία.
β. εξασθένιση γαστρεντερικών βλαβών, όπως ανορεξία, ναυτία, έμετος και διάρροια.
γ. ενίσχυση των ανοσολογικών λειτουργιών του ασθενούς κατά της μόλυνσης και κατά του καρκίνου, και
δ. βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής του ασθενούς με καρκίνο.
Τα ευρήματα έδειξαν ξεκάθαρα την επικουρική αποτελεσματικότητα που έχει το γανόδερμα στην αντιμετώπιση του καρκίνου ενισχύοντας το ανοσοποιητικό των καρκινοπαθών και μειώνοντας τις τοξικές παρενέργειες που προκαλούνται από τα φάρμακα ή την ακτινοθεραπεία (44).
4. Μία ακόμα ανασκόπηση του 2019 αναφέρει ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό ως αποτελεσματική συμπληρωματική θεραπεία όταν καταναλώνεται μαζί με άλλα φάρμακα, ειδικά κατά την διάρκεια χημειοθεραπείας ή ακτινοθεραπείας για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού και του καρκίνου του προστάτη (43).
Επίσης, η συγκεκριμένη ανασκόπηση συμπληρώνει ότι τα γανοδερικά οξέα, μία ένωση που υφίσταται στο γανόδερμα, βρίσκονται σε προκλινικές δοκιμές για την αντιμετώπιση του λεμφώματος (43).
5. άλλη ανασκόπηση του 2017, αναφέρεται στην πιθανή ευεργετική επίδραση που έχει το Γανόδερμα Λούσιντουμ όταν χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπευτικούς παράγοντες έτσι ώστε να βελτιωθεί η έκβαση του ασθενούς με καρκίνο (11).
6. μία ετήσια ανασκόπηση για τις αντιογκολογικές ιδιότητες του γανοδέρματος, καταλήγει ότι το γανόδερμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματικό εργαλείο από καρκινοπαθείς (12)
7. Χρήσιμο ανάγνωσμα είναι και η ανεξάρτητη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας από το PDQ Integrative, Alternative, and Complementary Therapies Editorial Board, το οποίο παρέχει ενημέρωση για τα φαρμακευτικά μανιτάρια (γίνεται ειδική αναφορά στο γανόδερμα) σε επαγγελματίες υγείας που φροντίζουν ανθρώπους με καρκίνου (13).
Γ. δημοσιεύσεις:
1. στο έγγραφο 270 σελίδων του Cancer Research του Ηνωμένου Βασιλείου, με τίτλο "Φαρμακευτικά μανιτάρια: Οι θεραπευτικές τους ιδιότητες και η τρέχουσα ιατρική χρήση με ιδιαίτερη έμφαση στις θεραπείες του καρκίνου" από τους Dr. Smith, Dr. Rowan και Dr. Sullivan, γίνεται εκτενέστατη αναφορά στην συμπληρωματική χρήση που έχει Γανόδερμα ενάντια στον καρκίνο (14).
2. Άλλη μελέτη έδειξε ότι οι πολυσακχαρίτες από το Γανόδερμα λούσιντουμ βελτίωσαν τις ανοσολογικές αντιδράσεις των καρκινοπαθών προχωρημένου σταδίου (15)
3. σε άλλη μελέτη (16) γίνεται εκτενής αναφορά για τα οφέλη που έχει το Γανόδερμα και η συνδυαστική χρήση των φαρμακευτικών μανιταριών (γνωστή και ως "μυκοθεραπεία") ενάντια στον καρκίνο, ενώ άλλη μελέτη (17) καταλήγει στο ότι η παρηγορητική μυκοθεραπεία συμβάλλει στην καταστολή της φλεγμονής και της αίσθησης του πόνου.
4. Σε άλλη μελέτη (18) αναφέρεται ότι το γανόδερμα έχει πλέον αναγνωριστεί ως μία εναλλακτική επικουρική βοήθεια στην αντιμετώπιση της λευχαιμίας και του καρκίνου
5. μία δημοσίευση από ένα αμερικάνικο εργαστήριο έρευνας για τον καρκίνο (19) αναφέρει ότι το γανόδερμα εμφανίζει, μεταξύ άλλων, αντι-μεταστατικές, αντι-φλεγμονώδεις, και ανοσορυθμιστικές δράσεις.
6. Το γανόδερμα λούσιντουμ έχει συνταγογραφηθεί για την πρόληψη του ρινοφαρυγγικού καρκινώματος σε περισσότερα από 100 νοσοκομεία στην Κίνα (20).
7. Το γανόδερμα λούσιντουμ τράβηξε την προσοχή του νοσοκομείου St Jude Children's Research Hospital (39), ένα από τα καλύτερα νοσοκομεία παγκοσμίως (40), το οποίο είναι από τα κορυφαία στον παιδικό καρκίνο και άλλες απειλητικές για την ζωή ασθένειες.
8. στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη (pubmed.gov), περίπου το 20% των δημοσιεύσεων για το γανόδερμα αναφέρεται στον καρκίνο, το οποίο είναι αντιπροσωπευτικό της κατεύθυνσης που έχει λάβει η επιστημονική έρευνα σχετικά με το γανόδερμα. Στις 21/3/2023, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα" υπήρχαν 3.265 δημοσιεύσεις και για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα καρκίνος" υπήρχαν 699 δημοσιεύσεις, δηλαδή το 21,4%. Συγκριτικά, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα διαβήτης" υπάρχουν 145 δημοσιεύσεις, για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα καρδιά" υπάρχουν 53 δημοσιεύσεις και για την λέξη-κλειδί "γανόδερμα παχυσαρκία" υπάρχουν 40 δημοσιεύσεις
4. αποτελέσματα από κλινικές μελέτες
Τα αποτελέσματα από πολλές φαρμακολογικές και κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το Γανόδερμα μπορεί να διαδραματίσει έναν αντικαρκινικό ρόλο μέσω της ρύθμισης του ανοσοποιητικού συστήματος (1), και η συμπληρωματική χρήση του επιδρά ευεργετικά στους ασθενείς με καρκίνο (32) μέσω της ενίσχυσης του ανοσοποιητικού συστήματος (19) χωρίς προφανή τοξικότητα (32).
Δεδομένου ότι έχει αυξηθεί η συχνότητα χρήσης του γανόδερμα λούσιντουμ από ασθενείς με καρκίνο, έχουν διενεργηθεί κάποιες τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να εκτιμηθούν τα κλινικά αντικαρκινικά αποτελέσματα από το γανόδερμα λούσιντουμ (19). Για το γανόδερμα και για τα φαρμακευτικά μανιτάρια υπάρχουν πληροφορίες που επικαιροποιούνται σε τακτικά χρονικά διαστήματα στην ιστοσελίδα του National Cancer Institute.
κλινικές μελέτες:
1. μια μελέτη του 2014 διερεύνησε τα ιατρικά αποτελέσματα, και έδειξε ότι πέντε ασθενείς με γυναικολογικό καρκίνο πέτυχαν σταθεροποίηση της νόσου μετά την κατανάλωση γανοδέρματος (21).
2. άλλη μελέτη του 2014 έδειξε ότι ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα - η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο (30) - είδαν συγκεκριμένους καρκινικούς δείκτες να αναστρέφονται μερικώς ή πλήρως από τους πολυσακχαρίτες του Γανόδερμα Λούσιντουμ (22).
Μία υποσημείωση: ειδικά για τον καρκίνο του πνεύμονα, προτείνω την συνδυαστική χρήση με το κόρντισεπς - ένα άλλο φαρμακευτικό μανιτάρι - διότι το κόρντισεπς προσφέρει καλύτερη ανταπόκριση των καρκινοπαθών στην ακτινοθεραπεία ή στηνχημειοθεραπεία, καλύτερες μετρήσεις αίματος και καλύτερη εξέλιξη του όγκου (29).
3. Πιλοτική κλινική δοκιμή του 2012 (23) σε γυναίκες με καρκίνο του μαστού που λαμβάνουν ορμονοθεραπεία έδειξε ότι η ομάδα των γυναικών που έλαβε το Γανόδερμα Λούσιντουμ, σε σχέση με την ομάδα των γυναικών που δεν το έλαβε, είχε:
1. βελτιωμένη σωματική, συναισθηματική και λειτουργική ευεξία,
2. μειωμένο αίσθημα κόπωσης,
3. μειωμένο άγχος και μειωμένη κατάθλιψη,
4. υψηλότερη συναισθηματική και γνωστική λειτουργία,
5. σημαντικά βελτιωμένη ποιότητα ζωής,
6. οι διαταραχές του ύπνου και η απώλεια όρεξης βελτιώθηκαν
7. σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα του δείκτη TNF-α, και χαμηλότερα επίπεδα του δείκτη IL-6
Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, εδώ μπορείτε να δείτε την εξαμηνιαία εργασία που υπέβαλα στο Γ' εξάμηνο της σχολής με τίτλο "Καρκίνος του μαστού: Πρόληψη και Αντιμετώπιση μέσω του Τρόπου Ζωής και της Διατροφής".
4. Σε δημοσίευση του 2011, αναφέρεται ότι το Γανόδερμα Λούσιντουμ έχει συσχετιστεί με ορισμένες υφέσεις διαρκείας στο ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (24)
5. Τα αποτελέσματα μελέτης του 2010 έδειξαν ότι το Γανόδερμα Λούσιντουμ καταστέλλει την ανάπτυξη των αδενωμάτων του παχέος εντέρου (25).
6. Τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι η αγωγή 6 μηνών με Γανόδερμα λούσιντουμ βοήθησε ανοσοκατεσταλμένα παιδιά με λευχαιμία ή όγκους, ηλικίας 2-18 ετών, με διάμεση ηλικία τα 9 έτη. Η ημερήσια δοσολογία ήταν 4-6 κάψουλες γανόδερμα ή εικονικό φάρμακο (26).
7. άλλη μελέτη του 2006, έδειξε ότι το γανόδερμα μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων (λεμφοκύτταρα) σε ανθρώπους με καρκίνο του παχέος εντέρου (37)
8. καρκίνος πνεύμονα σε προχωρημένο στάδιο : σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν το εικονικό φάρμακο, οι ασθενείς που έλαβαν γανόδερμα είχαν καλύτερα ιατρικά αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, υπήρξε σημαντική αύξηση στις βαθμολογίες της κλίμακας Karnofsky, καθώς και μειωμένη εξέλιξη της νόσου. Επιπλέον, βελτιώθηκαν σημαντικά αρκετά συμπτώματα που σχετίζονται με τον καρκίνο και παράμετροι του ανοσοποιητικού συστήματος (27). Περισσότερες πληροφορίες για αυτήν την μελέτη υπάρχουν στην ανάρτηση "Γανόδερμα και προχωρημένος καρκίνος του πνεύμονα".
9. περισσότερες κλινικές δοκιμές για το γανόδερμα βρίσκονται εν εξελίξει (28)
5. μελέτη περίπτωσης
Η πλήρης υποχώρηση του λεμφώματος υψηλού βαθμού κακοήθειας είναι εξαιρετικά σπάνια.
Αναφέρεται η περίπτωση πλήρους υποχώρησης, όπου πιθανώς να οφείλεται στην πενταήμερη λήψη μεγα-δοσολογίας Γανόδερμα λούσιντουμ.
6. Φλεβίτιδα
Οι ενδοφλέβιοι καθετήρες είναι απαραίτητα εργαλεία της σύγχρονης ιατρικής. Ωστόσο, ίσως μπορούν να προκαλέσουν επιπλοκές, μερικές από τις οποίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Από αυτές τις επιπλοκές, η πιο συχνά παρατηρούμενη είναι η φλεβίτιδα (89).
Η φλεβίτιδα είναι μια φλεγμονώδης απόκριση σε ενδοφλέβια έγχυση φαρμάκων χημειοθεραπείας που ίσως διαρκέσει για εβδομάδες ή μήνες και οδηγεί σε διάφορους τύπους φλεβικής βλάβης, όπως πόνο, ερύθημα και πρήξιμο. Η συχνότητα εμφάνισης φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία έχει αναφερθεί στο 70% και αυξάνει την πιθανότητα εμβολής (90) και σοβαρής σήψης (91).
Ως εκ τούτου, η πρόληψη της φλεβίτιδας και ο έλεγχος των φλεγμονωδών συμπτωμάτων της είναι απαραίτητη.
Θα πρέπει πάντα να ακολουθείτε τις οδηγίες της νοσηλευτικής ομάδας.
Επίσης, υπάρχουν πολλά μέτρα πρόληψης. Ένα από αυτά είναι η χρήση φυσικών μεθόδων, η οποία μπορεί να εξασφαλίσει την ομαλή εξέλιξη της χημειοθεραπείας (92).
Δίδονται 4 φυσικοί τρόποι που αξιολογήθηκαν σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και έδειξαν σημαντική αποτελεσματικότητα τόσο στην μείωση της σοβαρότητας του πόνου όσο και στην συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας. Αναφέρεται αναλυτικά η δοσολογία και τρόπος χρήσης.
7. Διατροφική υποστήριξη (ξηροί καρποί, πρωτεΐνη)
Ξηροί καρποί:
Υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τους ξηρούς καρπούς και την επίδραση τους στην ανθρώπινη υγεία (93). Οι ξηροί καρποί είναι πολύ πλούσιοι σε διάφορες βιοενεργές ενώσεις (94) και αποτελούν τρόφιμα που η φύση τα έχει προικίσει με ένα σύνθετο μείγμα ευεργετικών θρεπτικών και βιοενεργών ενώσεων (95).
Αρκετές μελέτες έχουν αναφέρει ευεργετικά αποτελέσματα από την κατανάλωση ξηρών καρπών και συνδέονται συχνά με μείωση των παραγόντων κινδύνου για χρόνιες παθήσεις (93), ενώ υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι ξηροί καρποί επιδρούν θετικά σε μυριάδες αποτελέσματα υγείας (95).
Όσον αφορά τον καρκίνο, αρκετές μελέτες, μεταξύ αυτών και μετα-αναλύσεις, έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ξηρών καρπών σχετίζεται με μειωμένη θνησιμότητα από καρκίνο (95-98).
Οι κυριότεροι ξηροί καρποί είναι 11.
Αναφέρονται τα εξής:
1. σε ποιο εύρος ημερήσιας δοσολογίας είναι χρήσιμο να στοχεύουμε
2. οι τρεις ξηροί καρποί που έχουν δοκιμαστεί σε κλινικές δοκιμές για τον καρκίνο
3. ποιον τρόπο μπορούν να ενταχθούν ομαλά στην καθημερινή διατροφή ενός ασθενούς με καρκίνο, με ιδέες από το Παγκόσμιο Ταμείο Έρευνας για τον Καρκίνο [World Cancer Research Fund]
Πρωτεΐνη:
Ο καρκίνος προκαλεί μυϊκή απώλεια (99), η οποία είναι συχνή σε ασθενείς με προχωρημένο καρκίνο (100).
Η μυϊκή απώλεια είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της καχεξίας που οφείλεται στον καρκίνο και σχετίζεται με σοβαρές κλινικές συνέπειες όπως σωματική επιδείνωση, κακή ποιότητα ζωής, μειωμένη ανοχή στις αγωγές και μικρότερη διάρκεια επιβίωσης (101).
μαρτυρίες καρκινοπαθών για την καχεξία:
"Ήμουν πολύ αδύναμη και δεν μπορούσα να σηκωθώ από την μπανιέρα. Κάθισα εκεί και προσπάθησα να μην κλάψω" αναφέρει μία ασθενής. "Οι αγαπημένες μου δραστηριότητες, όπως το περπάτημα στην παραλία, σταμάτησαν απότομα". Η καχεξία «είχε πάρει τον έλεγχο της ζωής μου», ενώ ο αντίκτυπος που είχε η καχεξία στο σώμα μου οδήγησε σε «ανησυχία, στρες, άγχος και ψυχική αγωνία» (102).
Η καχεξία εκτιμάται ότι εμφανίζεται σε έως και 80% των ατόμων με προχωρημένο καρκίνο. Επίσης, πιστεύεται ότι προκαλεί άμεσα έως και το 30% των θανάτων από καρκίνο, συχνά λόγω καρδιακής ή αναπνευστικής ανεπάρκειας που σχετίζεται με απώλεια μυών.
Στην πιο σοβαρή μορφή της, η σωματική επιδείνωση που συνοδεύει την καχεξία μπορεί να αφήσει ένα άτομο όχι μόνο αδύναμο και κουρασμένο, αλλά ανίκανο ή απρόθυμο να φάει και με ανησυχητικές αλλαγές στην εμφάνιση του. Αυτά τα προβλήματα μπορούν να μετατρέψουν τις καθημερινές δραστηριότητες της ζωής - π.χ. αγορές τροφίμων από το μπακάλικο, μια συνάντηση με ένα φιλικό πρόσωπο για καφέ - σε δύσκολες, αν όχι εντελώς ακατόρθωτες (102).
Δεδομένων των επιζήμιων συνεπειών της, φαίνεται υποχρεωτική η πρόληψη ή/και η καθυστέρηση της εξέλιξης της καχεξίας που οφείλεται στον καρκίνο (101). Ο/η ιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τον καλύτερο τρόπο διαχείρισης της καχεξίας, η οποία, μεταξύ άλλων, ίσως συμπεριλαμβάνει φάρμακα όπως διεγερτικά όρεξης (103).
Επιπλέον, υπάρχει και το ζήτημα της επαρκούς πρόσληψης πρωτεΐνης.
Τα περισσότερα ενήλικα άτομα χρειάζονται περίπου 0,75 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους, την ημέρα (104, 105). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και αυτόν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή πρωτεΐνης (106).
Ωστόσο, τα δεδομένα είναι διαφορετικά για την πρόσληψη πρωτεΐνης από ασθενείς με καρκίνο: μία ανασκόπηση του 2022 έδειξε ότι η πρόσληψη πρωτεΐνης κάτω από 1,2 γραμμάρια ανά κιλό, συσχετίστηκε με απώλεια μυών κατά την διάρκεια της αγωγής του καρκίνου. Μόνο η πρόσληψη μεγαλύτερη από 1,4 γραμμάρια ανά κιλό συσχετίστηκε με την διατήρηση των μυών, αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί η βέλτιστη δοσολογία (107).
Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό ζήτημα δεν είναι μόνο η "ποσότητα", αλλά και η "ποιότητα".
Σύμφωνα με τον Αμερικάνικο Σύλλογο για τον Καρκίνο [American Cancer Society], υπάρχουν 3 πηγές πρωτεΐνης που δεν έχουν θέση σε μία υγιεινή διατροφή για την πρόληψη του καρκίνου, πόσο μάλλον όταν υπάρχει διάγνωση.
Αναφέρονται αναλυτικά, καθώς και οι 3 πηγές που χρησιμοποιούνται για την αντικατάσταση.
8. Επίλογος
Παγκοσμίως, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου (34).
Ακόμα και με την πρόοδο της σύγχρονης δυτικής ιατρικής στους τομείς της χειρουργικής επέμβασης, της ακτινοθεραπείας και της χημειοθεραπείας για την θεραπεία του καρκίνου, πολλές κακοήθειες μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν με την σωστή διατροφή, ενώ η γενική χρήση συμπληρωμάτων διατροφής έχει αυξηθεί σημαντικά και η χρήση συμπληρωμάτων διατροφής και βοτανικών μεθόδων από ασθενείς με καρκίνο συνεχίζει να αυξάνεται (31).
Το μανιτάρι γανόδερμα λούσιντουμ έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως κατά του καρκίνου και συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας (31).
Γ. ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ, ΚΟΣΤΟΣ, ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΕΣ, ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ
Εάν εσείς ή κάποιος δικός σας άνθρωπος έχει διαγνωστεί με καρκίνο, πρώτα ρωτήστε τον/την ιατρό σας εάν εγκρίνει την συμπληρωματική χρήση του γανοδέρματος.
Εάν η απάντηση είναι θετική, τότε να σας αναφέρω ότι η διάρκεια του κύκλου είναι 2 έως 3 μήνες, και θα χρειαστούν 1 ή 2 κύκλοι. Επίσης, υπάρχει υποστήριξη με τον τρόπο χρήσης και την ημερήσια δοσολογία, η οποία σε γενικές γραμμές - χωρίς να έχουν συνεκτιμηθεί οι ειδικότερες ανάγκες του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά - είναι ανάλογη με το στάδιο που βρίσκεται ο καρκίνος και είναι η εξής:
Στάδιο 1: 5 έως 7 ζευγάρια γανόδερμα (10 έως 14 κάψουλες)
Στάδιο 2: 8 έως 10 ζευγάρια γανόδερμα (16 έως 20 κάψουλες)
Στάδιο 3: 11 έως 13 ζευγάρια γανόδερμα (22 έως 26 κάψουλες)
Στάδιο 4: 14 ή 15 ζευγάρια γανόδερμα (28 έως 30 κάψουλες)
Το μηνιαίο κόστος είναι :
- 5 έως 7 ζευγάρια γανόδερμα: 199,20€ έως 274,80€ - Έκπτωση 21%.
- 8 έως 10 ζευγάρια γανόδερμα: 316€ έως 391,60€ - Έκπτωση 23%.
- 11 έως 13 ζευγάρια γανόδερμα: 432,80€ έως 439€ - Έκπτωση 29%.
- 14 ή 15 ζευγάρια γανόδερμα: 480,20€ ή 514,60€ - Έκπτωση 32%.
Εκτός από τις προαναφερόμενες εκπτώσεις, παρέχονται ΔΩΡΕΑΝ τα εξής:
1. μεταφορικά,
2. εξατομικευμένη ενημέρωση για τον τρόπος χρήσης του γανοδέρματος,
3. διατροφική υποστήριξη (βιταμίνες, τροφές κ.ά.),
4. τέσσερις δοκιμασμένοι φυσικοί τρόποι για την μείωση της σοβαρότητας του πόνου και την συχνότητα εμφάνισης της φλεβίτιδας που προκαλείται από την χημειοθεραπεία,
5. τρεις δοκιμασμένοι ξηροί καρποί καθώς και ο τρόπος ομαλής ενσωμάτωσης τους στην διατροφή
6. ποιες τρεις πηγές πρωτεΐνης δεν έχουν θέση σε μία υγιεινή διατροφή, καθώς και ο τρόπος αντικατάστασης τους με άλλες πηγές πρωτεΐνης (χρησιμοποιούνται τρεις συγκεκριμένες πηγές, οι οποίες αποτελούν υγιεινότερη και θρεπτικότερη επιλογή).
|
Ένα σύντομο βιογραφικό είναι το εξής:
1. Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας 2. Εκπαίδευση στα φαρμακευτικά μανιτάρια, συμπεριλαμβανομένου του γανοδέρματος 3. Εμπειρία μεγαλύτερη από μία δεκαετία, έτος έναρξης το 2012 Για περισσότερες πληροφορίες, συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας. |
|
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ (109)
1. Cao Y, Xu X, Liu S, Huang L, Gu J. Ganoderma: A Cancer Immunotherapy Review. Front Pharmacol. 2018 Oct 25;9:1217. doi: 10.3389/fphar.2018.01217. PMID: 30410443; PMCID: PMC6209820.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6209820
2. Καλλιέργεια φαρμακευτικών μανιταριών από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Βιοτεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας,
https://www.in.gr/2019/01/26/health/health-news/kalliergeia-farmakeytikon-manitarion-apo-tei-thessalias/
3. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων (I.ΤΕ.ΓΕ.Π)
https://itap.com.gr/edodimon-mykiton-2
4. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιατρικής, Διπλωματική Εργασία, ΑΙ Χονδρού.
5. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τµήµα Επιστήµης ∆ιαιτολογίας, Πτυχιακή Μελέτη, Ανίχνευση πιθανής πρεβιοτικής δράσης σε µύκητες του γένους Ganoderma, Ροηλίδη Αθανασία
http://estia.hua.gr/browse/17261
6. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Απομόνωση και αξιολόγηση πρωτεϊνικών και υδατανθρακικών συστατικών μανιταριών, Διπλωματική Εργασία, Τσαλτάκη Χρυσούλα
7. Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, Πτυχιακή Εργασία, Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου, Καρυωτάκη Στυλιανή,
8. Cochrane Database Syst Rev, 2012, Ganoderma Lucidum (Reishi Mushroom) for Cancer Treatment, Xingzhong Jin, Julieta Ruiz Beguerie, Daniel Man-Yeun Sze, Godfrey C F Chan
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22696372/
9. Cochrane Database Syst Rev, 4 (4), CD007731 2016 Apr 5 Ganoderma Lucidum (Reishi Mushroom) for Cancer Treatment Xingzhong Jin 1 , Julieta Ruiz Beguerie, Daniel Man-Yeun Sze, Godfrey C F Chan
https://europepmc.org/article/MED/27045603
10.
11. Int J Med Mushrooms, 2017, The Efficacy and Toxicity of Using the Lingzhi or Reishi Medicinal Mushroom, Ganoderma Lucidum (Agaricomycetes), and Its Products in Chemotherapy (Review), Martina Cizmarikova
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29256841/
12. ARBS Annual Review of Biomedical Sciences Antitumor Properties of Ganoderma lucidum Polysaccharides and Terpenoids, in Annual Review of Biomedical Sciences · January 2011, Marcela Camargo, Ramon Kaneno
www.researchgate.net/publication/232722630_ARBS_Annual_Review_of_Biomedical_Sciences_Antitumor_Properties_of_Ganoderma_lucidum_Polysaccharides_and_Terpenoids
13. Medicinal Mushrooms (PDQ®): Health Professional Version PDQ Integrative, Alternative, and Complementary Therapies Editorial Board In: PDQ Cancer Information Summaries [Internet]. Bethesda (MD): National Cancer Institute (US); 2002–. 2019 Oct 25.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27929633/
14. Cancer Research UK - University of Strathclyde, "Medicinal Mushrooms: Their therapeutic properties and current medical usage with special emphasis on cancer treatments", Dr. Smith, Dr. Rowan, Dr. Sullivan, 2002.
www.academia.edu/305933/Medicinal_Mushrooms_Their_therapeutic_properties_and_current_medical_usage_with_special_emphasis_on_cancer_treatments
15. Immunol Invest, 2003, Effects of Ganopoly (A Ganoderma Lucidum Polysaccharide Extract) on the Immune Functions in Advanced-Stage Cancer Patients, Yihuai Gao, Shufeng Zhou, Wenqi Jiang, Min Huang, Xihu Dai
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12916709/
16. Mycotherapy of cancer: an update on cytotoxic and antitumor activities of mushrooms, bioactive principles and molecular mechanisms of their action. Popović V, Živković J, Davidović S, Stevanović M, Stojković D. Curr Top Med Chem. 2013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24083788
17. Cancer without Pharmacological Illusions and a Niche for Mycotherapy (Review). Zmitrovich IV, Belova NV, Balandaykin ME, Bondartseva MA, Wasser SP5. Int J Med Mushrooms. 2019;21(2):105-119.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30806218/
18. Ganoderma lucidum: a potent pharmacological macrofungus. Sanodiya BS, Thakur GS, Baghel RK, Prasad GB, Bisen PS. Curr Pharm Biotechnol. 2009 Dec;10(8):717-42.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19939212/
19. Integr Cancer Ther. 2015 May;14(3):249-57. doi: 10.1177/1534735414568721. Epub 2015 Jan 27. Ganoderma lucidum for cancer treatment: we are close but still not there. Cheng S1, Sliva D2.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25626896/
https://www.researchgate.net/publication/271599977_Ganoderma_lucidum_for_Cancer_Treatment_We_Are_Close_but_Still_Not_There
20. Exp Ther Med. 2017 Oct;14(4):3273-3278. doi: 10.3892/etm.2017.4883. Epub 2017 Aug 3.
Triterpenoids from Ganoderma lucidum inhibit the activation of EBV antigens as telomerase inhibitors.
Zheng DS1, Chen LS2.
http://europepmc.org/article/MED/28912878
21. Asian Pac J Cancer Prev, 15 (10), 4193-6 2014 Clinical Characteristics of Gynecologic Cancer Patients Who Respond to Salvage Treatment With Lingzhi Prapaporn Suprasert, Chatchawann Apichartpiyakul, Choompone Sakonwasun, Pimonphan Nitisuwanraksa, Rochana Phuackchantuck
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24935369/
22. Cell Physiol Biochem. 2014. Protection against lung cancer patient plasma-induced lymphocyte suppression by Ganoderma lucidum polysaccharides. Sun LX1, Li WD, Lin ZB, Duan XS, Li XF, Yang N, Lan TF, Li M, Sun Y, Yu M, Lu J.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24525691/
23. Evid Based Complement Alternat Med. 2012. Spore Powder of Ganoderma lucidum Improves Cancer-Related Fatigue in Breast Cancer Patients Undergoing Endocrine Therapy: A Pilot Clinical Trial. Zhao H, Zhang Q, Zhao L, Huang X, Wang J, Kang X.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22203880/
24. “And What Other Medications Are You Taking?” John D. Gordan Wen-Yee Chay R. Kate Kelley , Andrew H. Ko Su-Pin Choo Alan P. Venook Show More, Journal of Clinical Oncology
https://ascopubs.org/doi/full/10.1200/jco.2010.32.8054?cited-by=yes&legid=jco%3B29%2F11%2Fe288
25. Hiroshima J Med Sci. 2010. A water-soluble extract from culture medium of Ganoderma lucidum mycelia suppresses the development of colorectal adenomas. Oka S, Tanaka S, Yoshida S, Hiyama T, Ueno Y, Ito M, Kitadai Y, Yoshihara M, Chayama K.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20518254/
26. Journal of Clinical Oncology, Volume 26, Issue 15, Randomized, double-blind and placebo-controlled study of the immunomodulatory effects of Lingzhi in children with cancers M. K. Shing, T. F. Leung, Y. L. Chu, C. Y. Li, K. W. Chik, P. C. LeungV. Lee, P. M. Yuen, C. K. Li
https://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/jco.2008.26.15_suppl.14021
27. Gao Y., Dai X., Chen G., Ye J., Zhou S. A randomized, placebo-controlled, multicenter study of Ganoderma lucidum (W.Curt.:Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) polysaccharides (Ganopoly) in patients with advanced lung cancer. Int. J. Med. Mushrooms. 2003;5:14. doi: 10.1615/InterJMedicMush.v5.i4.40
https://europepmc.org/article/MED/35215289
28. U.S. National Library of Medicine, ClinicalTrials.gov
https://clinicaltrials.gov/ct2/results?cond=ganoderma&term=&cntry=&state=&city=&dist=
29. The Scientific Rediscovery of a Precious Ancient Chinese Herbal Regimen: Cordyceps Sinensis, part 2, Jia-Shi Zhu, M.D., Ph.D.,Georges M. Halpern, M.D., Ph.D.,Kenneth Jones, The Journal of Alternative and Complementary Medicine, Volume 4, Number 4, 1998, pp. 429-457, Mary Ann Liebert, Inc., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9884180
30. Int J Cancer, 136 (5), E359-86 2015 Mar 1 Cancer Incidence and Mortality Worldwide: Sources, Methods and Major Patterns in GLOBOCAN 2012 Jacques Ferlay, Isabelle Soerjomataram, Rajesh Dikshit, Sultan Eser, Colin Mathers, Marise Rebelo, Donald Maxwell Parkin, David Forman, Freddie Bray
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25220842
31. Integr Cancer Ther, 2 (4), 358-64 Dec 2003 Ganoderma Lucidum (Reishi) in Cancer Treatment Daniel Sliva
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14713328/
https://www.researchgate.net/publication/8928055_Ganoderma_Lucidum_Reishi_in_Cancer_Treatment
32. Anticancer Agents Med Chem, 18 (5), 667-674 2018 Ganoderma Lucidum Polysaccharides as An Anti-cancer Agent Didem Sohretoglu, Shile Huang
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29141563/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6624854/
33. Molecules. 2019 Dec 31;25(1). pii: E158. doi: 10.3390/molecules25010158. Meroterpenoids from the Fungus Ganoderma sinensis and First Absolute Configuration Clarification of Zizhine H. Yin YJ1,2, Huang DL1, Qiu B2, Cai D1, Zhang JJ1, Wang SX1, Qin DP1, Cheng YX1.
https://www.mdpi.com/1420-3049/25/1/158
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31906049
34. world health organization, Cancer, 12 September 2018
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer
35. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Ανίχνευση πιθανής πρεβιοτικής δράσης σε βασιδιομύκητες. Πτυχιακή εργασία, Σεκκίδου, Μικαέλα
https://www.openarchives.gr/aggregator-openarchives/edm/estia/000015-15662/view
36. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μεταπτυχιακή εργασία, Μελέτη της βιοδραστικότητας εκχυλισμάτων μυκηλίου και καρποσωμάτων μυκήτων του γένους Ganoderma, Ευσταθιάδου Ευδοξία
https://www.openarchives.gr/aggregator-openarchives/edm/aua/000039-10329_6463
37. Int Immunopharmacol, 6 (3), 499-508 Mar 2006 Monitoring of Immune Responses to a Herbal Immuno-Modulator in Patients With Advanced Colorectal Cancer Xiao Chen, Ze-Ping Hu, Xiao-Xia Yang, Min Huang, Yihuai Gao, Wenbo Tang, Sui Yung Chan, Xihu Dai, Jinxian Ye, Paul Chi-Liu Ho, Wei Duan, Hong-Yuan Yang, Yi-Zhun Zhu, Shu-Feng Zhou
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16428086/
38. ΑΤΕΙ Καλαμάτας, Τμήμα ΤΕΓΕΠ, Πτυχιακή Εργασία, Φαρμακευτικές ιδιότητες βασιδιομυκήτων και ασκομυκήτων, Δημητριάδου Ελένη,
39. St. Jude, Biologically Active Ganoderma Lucidum Compounds and Synthesis of Derivatives and Probes
https://www.stjude.org/research/shared-resources/technology-licensing/technologies/biologically-active-ganoderma-lucidum-compounds-and-synthesis-of-derivatives-and-probes-sj-19-0035.html
40. https://hospitals.webometrics.info/en/world
41. Review J Ethnopharmacol. 2020 Jun 3;260:113047. Online ahead of print. Ganoderma Lucidum: A Rational Pharmacological Approach to Surmount Cancer Md Faruque Ahmad
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32504783/
42. Batra P, Sharma AK, Khajuria R. Probing Lingzhi or Reishi medicinal mushroom Ganoderma lucidum (higher Basidiomycetes): a bitter mushroom with amazing health benefits. Int J Med Mushrooms. 2013;15(2):127-43. doi: 10.1615/intjmedmushr.v15.i2.20. PMID: 23557365.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23557365
43. Liang C, Tian D, Liu Y, Li H, Zhu J, Li M, Xin M, Xia J. Review of the molecular mechanisms of Ganoderma lucidum triterpenoids: Ganoderic acids A, C2, D, F, DM, X and Y. Eur J Med Chem. 2019 Jul 15;174:130-141. doi: 10.1016/j.ejmech.2019.04.039. Epub 2019 Apr 20. PMID: 31035236.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31035236/
44. Lin Z, Sun L. Antitumor Effect of Ganoderma (Lingzhi) Mediated by Immunological Mechanism and Its Clinical Application. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:39-77. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_2. PMID: 31777014.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777014/
45. Cheuk W, Chan JK, Nuovo G, Chan MK, Fok M. Regression of gastric large B-Cell lymphoma accompanied by a florid lymphoma-like T-cell reaction: immunomodulatory effect of Ganoderma lucidum (Lingzhi)? Int J Surg Pathol. 2007 Apr;15(2):180-6. doi: 10.1177/1066896906295890. PMID: 17478779.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17478779/
46. Boh B. Ganoderma lucidum: a potential for biotechnological production of anti-cancer and immunomodulatory drugs. Recent Pat Anticancer Drug Discov. 2013 Sep;8(3):255-87. doi: 10.2174/1574891x113089990036. PMID: 23227951.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23227951/
47. Ahmad MF, Ahmad FA, Khan MI, Alsayegh AA, Wahab S, Alam MI, Ahmed F. Ganoderma lucidum: A potential source to surmount viral infections through β-glucans immunomodulatory and triterpenoids antiviral properties. Int J Biol Macromol. 2021 Sep 30;187:769-779. doi: 10.1016/j.ijbiomac.2021.06.122. Epub 2021 Jun 29. PMID: 34197853.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34197853/
48. Saltarelli R, Palma F, Gioacchini AM, Calcabrini C, Mancini U, De Bellis R, Stocchi V, Potenza L. Phytochemical composition, antioxidant and antiproliferative activities and effects on nuclear DNA of ethanolic extract from an Italian mycelial isolate of Ganoderma lucidum. J Ethnopharmacol. 2019 Mar 1;231:464-473. doi: 10.1016/j.jep.2018.11.041. Epub 2018 Dec 1. PMID: 30513345.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513345/
49. Pharmaceuticals (Basel) . 2020 Aug 29;13(9):E224. doi: 10.3390/ph13090224. Ganoderma lucidum Ethanol Extracts Enhance Re-Epithelialization and Prevent Keratinocytes from Free-Radical Injury Mario Abate, Giacomo Pepe, Rosario Randino, Simona Pisanti, Manuela Giovanna Basilicata, Verdiana Covelli, Maurizio Bifulco, Walter Cabri, Anna Maria D'Ursi, Pietro Campiglia, Manuela Rodriquez
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32872510/
50. Bocharova OA. Adaptogeny kak sredstva profilakticheskoĭ onkologii [Adaptogens as agents for prophylactic oncology]. Vestn Ross Akad Med Nauk. 1999;(5):49-53. Russian. PMID: 10394302.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10394302/
51. Hsu, KD., Cheng, KC. From nutraceutical to clinical trial: frontiers in Ganoderma development. Appl Microbiol Biotechnol 102, 9037–9051 (2018). https://doi.org/10.1007/s00253-018-9326-5
https://link.springer.com/article/10.1007/s00253-018-9326-5
52. Int J Med Mushrooms, 19 (4), 279-317 2017 Medicinal Mushrooms in Human Clinical Studies. Part I. Anticancer, Oncoimmunological, and Immunomodulatory Activities: A Review Solomon P Wasser
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28605319
53. Medicinal Mushrooms (PDQ®)–Patient Version
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam/patient/mushrooms-pdq
54. Interim Revision Announcement Official March 1, 2015, Ganoderma Lucidum Fruiting Body
https://www.uspnf.com/sites/default/files/usp_pdf/EN/USPNF/ganoderma_lucidum_fruiting_body.pdf
55. Herbal Medicines Compendium, Monographs » Final Authorized » Ganoderma lucidum Fruiting Body
https://hmc.usp.org/monographs/ganoderma-lucidum-fruiting-body-1-0
56. Front Pharmacol. 2020 Apr 7;11:422. doi: 10.3389/fphar.2020.00422. eCollection 2020. Herbal Medicine for Cardiovascular Diseases: Efficacy, Mechanisms, and Safety Abdullah Shaito, Duong Thi Bich Thuan, Hoa Thi Phu, Thi Hieu Dung Nguyen, Hiba Hasan, Sarah Halabi, Samar Abdelhady, Gheyath K Nasrallah, Ali H Eid, Gianfranco Pintus
http://europepmc.org/article/MED/32317975
57. Paterson RR. Ganoderma - a therapeutic fungal biofactory. Phytochemistry. 2006 Sep;67(18):1985-2001. doi: 10.1016/j.phytochem.2006.07.004. Epub 2006 Aug 14. PMID: 16905165.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16905165
58. Ahmad MF. Ganoderma lucidum: Persuasive biologically active constituents and their health endorsement. Biomed Pharmacother. 2018 Nov;107:507-519. doi: 10.1016/j.biopha.2018.08.036. Epub 2018 Aug 13. PMID: 30114634.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30114634/
59. Cui X, Zhang Y. Neuropharmacological Effect and Clinical Applications of Ganoderma (Lingzhi). Adv Exp Med Biol. 2019;1182:143-157. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_5. PMID: 31777017.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777017/
60. Sheinfeld Gorin S, Krebs P, Badr H, et al. Meta-analysis of psychosocial interventions to reduce pain in patients with cancer. Journal of Clinical Oncology : Official Journal of the American Society of Clinical Oncology. 2012 Feb;30(5):539-547. DOI: 10.1200/jco.2011.37.0437. PMID: 22253460; PMCID: PMC6815997.
https://europepmc.org/article/PMC/6815997
61. Deng G. Integrative Medicine Therapies for Pain Management in Cancer Patients. Cancer Journal (Sudbury, Mass.). 2019 Sep/Oct;25(5):343-348. DOI: 10.1097/ppo.0000000000000399. PMID: 31567462; PMCID: PMC6777858.
https://europepmc.org/article/MED/31567462
62. Yang J, Wahner-Roedler DL, Zhou X, et al. Acupuncture for palliative cancer pain management: systematic review. BMJ Supportive & Palliative Care. 2021 Sep;11(3):264-270. DOI: 10.1136/bmjspcare-2020-002638. PMID: 33441387; PMCID: PMC8380897.
https://europepmc.org/article/MED/33441387
63. Ren L, Zhang J, Zhang T. Immunomodulatory activities of polysaccharides from Ganoderma on immune effector cells. Food Chem. 2021 Mar 15;340:127933. doi: 10.1016/j.foodchem.2020.127933. Epub 2020 Aug 26. PMID: 32882476.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32882476/
64. Wang X, Lin Z. Immunomodulating Effect of Ganoderma (Lingzhi) and Possible Mechanism. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:1-37. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_1. PMID: 31777013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777013/
65. Cör D, Knez Ž, Knez Hrnčič M. Antitumour, Antimicrobial, Antioxidant and Antiacetylcholinesterase Effect of Ganoderma Lucidum Terpenoids and Polysaccharides: A Review. Molecules. 2018 Mar 13;23(3):649. doi: 10.3390/molecules23030649. PMID: 29534044; PMCID: PMC6017764.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29534044/
66. Seweryn E, Ziała A, Gamian A. Health-Promoting of Polysaccharides Extracted from Ganoderma lucidum. Nutrients. 2021 Aug 7;13(8):2725. doi: 10.3390/nu13082725. PMID: 34444885; PMCID: PMC8400705.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34444885/
67. Kladar NV, Gavarić NS, Božin BN. Ganoderma: insights into anticancer effects. Eur J Cancer Prev. 2016 Sep;25(5):462-71. doi: 10.1097/CEJ.0000000000000204. PMID: 26317382.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26317382/
68. Klaunig JE. Oxidative Stress and Cancer. Curr Pharm Des. 2018;24(40):4771-4778. doi: 10.2174/1381612825666190215121712. PMID: 30767733.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30767733/
69. Geng X, Zhong D, Su L, Lin Z, Yang B. Preventive and therapeutic effect of Ganoderma lucidum on kidney injuries and diseases. Adv Pharmacol. 2020;87:257-276. doi: 10.1016/bs.apha.2019.10.003. Epub 2019 Nov 20. PMID: 32089235.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32089235/
70. Yin Z, Yang B, Ren H. Preventive and Therapeutic Effect of Ganoderma (Lingzhi) on Skin Diseases and Care. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:311-321. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_14. PMID: 31777026.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777026/
71. Bhardwaj N, Katyal P, Sharma AK. Suppression of inflammatory and allergic responses by pharmacologically potent fungus Ganoderma lucidum. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov. 2014;8(2):104-17. doi: 10.2174/1872213x08666140619110657. PMID: 24948193.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24948193/
72. Coussens LM, Werb Z. Inflammation and cancer. Nature. 2002 Dec 19-26;420(6917):860-7. doi: 10.1038/nature01322. PMID: 12490959; PMCID: PMC2803035.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12490959/
73. Diakos CI, Charles KA, McMillan DC, Clarke SJ. Cancer-related inflammation and treatment effectiveness. Lancet Oncol. 2014 Oct;15(11):e493-503. doi: 10.1016/S1470-2045(14)70263-3. PMID: 25281468.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25281468/
74. Elinav E, Nowarski R, Thaiss CA, Hu B, Jin C, Flavell RA. Inflammation-induced cancer: crosstalk between tumours, immune cells and microorganisms. Nat Rev Cancer. 2013 Nov;13(11):759-71. doi: 10.1038/nrc3611. PMID: 24154716.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24154716/
75. Lin Z. Ganoderma (Lingzhi) in Traditional Chinese Medicine and Chinese Culture. Adv Exp Med Biol. 2019;1181:1-13. doi: 10.1007/978-981-13-9867-4_1. PMID: 31677138.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31677138/
76. Peng H, Zhong L, Cheng L, Chen L, Tong R, Shi J, Bai L. Ganoderma lucidum: Current advancements of characteristic components and experimental progress in anti-liver fibrosis. Front Pharmacol. 2023 Jan 9;13:1094405. doi: 10.3389/fphar.2022.1094405. PMID: 36703748; PMCID: PMC9872944.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9872944/
77. Sinaeve, S.; Husson, C.; Antoine, M.-H.; Welti, S.; Stévigny, C.; Nortier, J. Nephroprotective Effects of Two Ganoderma Species Methanolic Extracts in an In Vitro Model of Cisplatin Induced Tubulotoxicity. J. Fungi 2022, 8, 1002. https://doi.org/10.3390/jof8101002
https://www.mdpi.com/2309-608X/8/10/1002?type=check_update&version=1
78. Xin, Qi-Hang & Luo, Qi & Wu, Ze-Hong & Zhang, Jiaojiao & Liu, Li-Zhong & Cheng, Yong-Xian. (2019). New Unsaturated Lactones and a Meroterpenoid from Ganoderma lucidum. Natural Product Communications. 14. 1934578X1985881. 10.1177/1934578X19858815.
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1934578X19858815
79. Wang L, Li JQ, Zhang J, Li ZM, Liu HG, Wang YZ. Traditional uses, chemical components and pharmacological activities of the genus Ganoderma P. Karst.: a review. RSC Adv. 2020 Nov 18;10(69):42084-42097. doi: 10.1039/d0ra07219b. PMID: 35516772; PMCID: PMC9057998.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9057998/
80. Rahman, Mohammad & Hossain, Shahdat & Abdullah, Noorlidah & Aminudin, Norhaniza. (2020). Ganoderma Lucidum Modulates Neuronal Structure and Function Regulatory Protein Expression and Protein-protein Interaction in Alzheimer's Disease Model Animals. 10.21203/rs.3.rs-104135/v1.
https://www.researchgate.net/publication/346006438_Ganoderma_Lucidum_Modulates_Neuronal_Structure_and_Function_Regulatory_Protein_Expression_and_Protein-protein_Interaction_in_Alzheimer%27s_Disease_Model_Animals
81. Ma Y, Zhang Q, Zhang Q, He H, Chen Z, Zhao Y, Wei D, Kong M, Huang Q. Improved production of polysaccharides in Ganoderma lingzhi mycelia by plasma mutagenesis and rapid screening of mutated strains through infrared spectroscopy. PLoS One. 2018 Sep 21;13(9):e0204266. doi: 10.1371/journal.pone.0204266. PMID: 30240407; PMCID: PMC6150529.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6150529/
82. Lindequist U. The merit of medicinal mushrooms from a pharmaceutical point of view. Int J Med Mushrooms. 2013;15(6):517-23. doi: 10.1615/intjmedmushr.v15.i6.10. PMID: 24266376.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24266376/
83. Wang, Mei and Gerhard Franz. “The role of the European Pharmacopoeia (Ph Eur) in quality control of traditional Chinese herbal medicine in European member states.” Traditional Chinese Medicine 1 (2015): 5-15.
https://epub.uni-regensburg.de/41675/1/The_Role_of_the_European_Pharmacopoeia_Ph_Eur_in_Q%281%29.pdf
84. University of Thessaly Institutional Repository, Επιστημονικές Δημοσιεύσεις Μελών ΠΘ (ΕΔΠΘ), Δημοσιεύσεις σε περιοδικά, συνέδρια, κεφάλαια βιβλίων κλπ. Pharmaceutical mushrooms: Ganoderma lucidum, Karalia D., Graikou K., Gortzi O., Chinou I. , 2020
https://ir.lib.uth.gr/xmlui/handle/11615/74387
85. Council of Europe, European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare Newsroom Pharmeuropa issue 30.3 is complete. Comments before 30 September 2018
https://www.edqm.eu/en/-/pharmeuropa-issue-30.3-is-complete.-comments-before-30-september-2018-2
86. EUROPEAN PHARMACOPOEIA 11.0, Ganoderma lucidum
https://www.edqm.eu/documents/52006/467983/Latin+index+-+Ph.+Eur.+11.pdf/c7cbe840-9aed-05af-e2da-8faf69aedd82?t=1656599780218
87. Council of Europe, European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare Newsroom European Pharmacopoeia Supplement 10.8 now available
https://www.edqm.eu/en/-/european-pharmacopoeia-supplement-10.8-now-available
88. Gurovic MSV, Viceconte FR, Pereyra MT, Bidegain MA, Cubitto MA. DNA damaging potential of Ganoderma lucidum extracts. J Ethnopharmacol. 2018 May 10;217:83-88. doi: 10.1016/j.jep.2018.02.005. Epub 2018 Feb 6. PMID: 29421594.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874117346895
89. Pasalioglu KB, Kaya H. Catheter indwell time and phlebitis development during peripheral intravenous catheter administration. Pak J Med Sci. 2014 Jul;30(4):725-30. PMID: 25097505; PMCID: PMC4121686.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4121686/
90. Biswal SG, Mehta RD. Cutaneous adverse reactions of chemotherapy in cancer patients: A clinicoepidemiological study. Indian J Dermatol 2018;63:41-6
https://www.e-ijd.org/article.asp?issn=0019-5154;year=2018;volume=63;issue=1;spage=41;epage=46;aulast=Biswal
91. Tzolos E, Salawu A. Improving the frequency of visual infusion phlebitis (VIP) scoring on an oncology ward. BMJ Qual Improv Rep. 2014 Sep 12;3(1):u205455.w2364. doi: 10.1136/bmjquality.u205455.w2364. PMID: 26734282; PMCID: PMC4645857.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4645857/
92. Application Status of Phytotherapy for Prevention and Treatment of Chemotherapy Induced Phlebitis / 中国中医药信息杂志 Juan SHEN; Jing ZHANG; Weiwei YIN; Ligao WU. Chinese Journal of Information on Traditional Chinese Medicine ; (12): 134-136, 2016. Artigo em Chinês | WPRIM (Pacífico Ocidental) | ID: wpr-489999
https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/wpr-489999
93. de Souza RGM, Schincaglia RM, Pimentel GD, Mota JF. Nuts and Human Health Outcomes: A Systematic Review. Nutrients. 2017 Dec 2;9(12):1311. doi: 10.3390/nu9121311. PMID: 29207471; PMCID: PMC5748761.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29207471
94. Falasca M, Casari I. Cancer chemoprevention by nuts: evidence and promises. Front Biosci (Schol Ed). 2012 Jan 1;4(1):109-20. doi: 10.2741/254. PMID: 22202046.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22202046/
95. Ros E, Singh A, O'Keefe JH. Nuts: Natural Pleiotropic Nutraceuticals. Nutrients. 2021 Sep 19;13(9):3269. doi: 10.3390/nu13093269. PMID: 34579146; PMCID: PMC8468443.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34579146
96. Falasca M, Casari I, Maffucci T. Cancer chemoprevention with nuts. J Natl Cancer Inst. 2014 Sep 10;106(9):dju238. doi: 10.1093/jnci/dju238. PMID: 25210199.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25210199/
97. Zhang D, Dai C, Zhou L, Li Y, Liu K, Deng YJ, Li N, Zheng Y, Hao Q, Yang S, Song D, Wu Y, Zhai Z, Cao S, Dai Z. Meta-analysis of the association between nut consumption and the risks of cancer incidence and cancer-specific mortality. Aging (Albany NY). 2020 Jun 2;12(11):10772-10794. doi: 10.18632/aging.103292. Epub 2020 Jun 2. PMID: 32487780; PMCID: PMC7346045.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32487780/
98. Naghshi S, Sadeghian M, Nasiri M, Mobarak S, Asadi M, Sadeghi O. Association of Total Nut, Tree Nut, Peanut, and Peanut Butter Consumption with Cancer Incidence and Mortality: A Comprehensive Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Observational Studies. Adv Nutr. 2021 Jun 1;12(3):793-808. doi: 10.1093/advances/nmaa152. PMID: 33307550; PMCID: PMC8166551.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33307550/
99. Bauer J, Morley JE, Schols AMWJ, Ferrucci L, Cruz-Jentoft AJ, Dent E, Baracos VE, Crawford JA, Doehner W, Heymsfield SB, Jatoi A, Kalantar-Zadeh K, Lainscak M, Landi F, Laviano A, Mancuso M, Muscaritoli M, Prado CM, Strasser F, von Haehling S, Coats AJS, Anker SD. Sarcopenia: A Time for Action. An SCWD Position Paper. J Cachexia Sarcopenia Muscle. 2019 Oct;10(5):956-961. doi: 10.1002/jcsm.12483. Epub 2019 Sep 15. PMID: 31523937; PMCID: PMC6818450.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31523937/
100. Nipp RD, Fuchs G, El-Jawahri A, Mario J, Troschel FM, Greer JA, Gallagher ER, Jackson VA, Kambadakone A, Hong TS, Temel JS, Fintelmann FJ. Sarcopenia Is Associated with Quality of Life and Depression in Patients with Advanced Cancer. Oncologist. 2018 Jan;23(1):97-104. doi: 10.1634/theoncologist.2017-0255. Epub 2017 Sep 21. PMID: 28935775; PMCID: PMC5759817.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28935775/
101. Aversa Z, Costelli P, Muscaritoli M. Cancer-induced muscle wasting: latest findings in prevention and treatment. Ther Adv Med Oncol. 2017 May;9(5):369-382. doi: 10.1177/1758834017698643. Epub 2017 Mar 8. PMID: 28529552; PMCID: PMC5424865.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5424865/
102. “Cancer Cachexia: After Years of No Advances, Progress Looks Possible was originally published by the National Cancer Institute.”, August 23, 2022
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/research/cachexia
103. Nutrition for People Living with Cancer, Cancer Council Australia, 2022
https://www.cancer.org.au/assets/pdf/nutrition-and-cancer-booklet
104. British Nutrition Foundation, Protein, June 2021
https://www.nutrition.org.uk/healthy-sustainable-diets/protein/?level=Health%20professional
105. Protein: What you need to know, British Heart Foundation
https://www.bhf.org.uk/informationsupport/heart-matters-magazine/nutrition/protein
106. DRI Calculator Results, National Agricultural Library U.S. Department of Agriculture Secondary
https://www.nal.usda.gov/human-nutrition-and-food-safety/dri-calculator/results
107. Capitão C, Coutinho D, Neves PM, Capelas ML, Pimenta NM, Santos T, Mäkitie A, Ravasco P. Protein intake and muscle mass maintenance in patients with cancer types with high prevalence of sarcopenia: a systematic review. Support Care Cancer. 2022 Apr;30(4):3007-3015. doi: 10.1007/s00520-021-06633-8. Epub 2021 Oct 25. PMID: 34697674.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34697674
108. István Zupkó, Walter Jaeger, Zeki Topcu, Chin-Chung Wu, "Anticancer Properties of Natural Products", BioMed Research International, vol. 2015, Article ID 242070, 2 pages, 2015. https://doi.org/10.1155/2015/242070
https://www.hindawi.com/journals/bmri/2015/242070/
109. Xiao Z, Morris-Natschke SL, Lee KH. Strategies for the Optimization of Natural Leads to Anticancer Drugs or Drug Candidates. Medicinal Research Reviews. 2016 Jan;36(1):32-91. DOI: 10.1002/med.21377. PMID: 26359649; PMCID: PMC4679534.
https://europepmc.org/article/MED/26359649
1. Cao Y, Xu X, Liu S, Huang L, Gu J. Ganoderma: A Cancer Immunotherapy Review. Front Pharmacol. 2018 Oct 25;9:1217. doi: 10.3389/fphar.2018.01217. PMID: 30410443; PMCID: PMC6209820.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6209820
2. Καλλιέργεια φαρμακευτικών μανιταριών από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Βιοτεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας,
https://www.in.gr/2019/01/26/health/health-news/kalliergeia-farmakeytikon-manitarion-apo-tei-thessalias/
3. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων (I.ΤΕ.ΓΕ.Π)
https://itap.com.gr/edodimon-mykiton-2
4. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Ιατρικής, Διπλωματική Εργασία, ΑΙ Χονδρού.
5. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τµήµα Επιστήµης ∆ιαιτολογίας, Πτυχιακή Μελέτη, Ανίχνευση πιθανής πρεβιοτικής δράσης σε µύκητες του γένους Ganoderma, Ροηλίδη Αθανασία
http://estia.hua.gr/browse/17261
6. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Απομόνωση και αξιολόγηση πρωτεϊνικών και υδατανθρακικών συστατικών μανιταριών, Διπλωματική Εργασία, Τσαλτάκη Χρυσούλα
7. Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, Πτυχιακή Εργασία, Ο ρόλος της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου, Καρυωτάκη Στυλιανή,
8. Cochrane Database Syst Rev, 2012, Ganoderma Lucidum (Reishi Mushroom) for Cancer Treatment, Xingzhong Jin, Julieta Ruiz Beguerie, Daniel Man-Yeun Sze, Godfrey C F Chan
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22696372/
9. Cochrane Database Syst Rev, 4 (4), CD007731 2016 Apr 5 Ganoderma Lucidum (Reishi Mushroom) for Cancer Treatment Xingzhong Jin 1 , Julieta Ruiz Beguerie, Daniel Man-Yeun Sze, Godfrey C F Chan
https://europepmc.org/article/MED/27045603
10.
11. Int J Med Mushrooms, 2017, The Efficacy and Toxicity of Using the Lingzhi or Reishi Medicinal Mushroom, Ganoderma Lucidum (Agaricomycetes), and Its Products in Chemotherapy (Review), Martina Cizmarikova
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29256841/
12. ARBS Annual Review of Biomedical Sciences Antitumor Properties of Ganoderma lucidum Polysaccharides and Terpenoids, in Annual Review of Biomedical Sciences · January 2011, Marcela Camargo, Ramon Kaneno
www.researchgate.net/publication/232722630_ARBS_Annual_Review_of_Biomedical_Sciences_Antitumor_Properties_of_Ganoderma_lucidum_Polysaccharides_and_Terpenoids
13. Medicinal Mushrooms (PDQ®): Health Professional Version PDQ Integrative, Alternative, and Complementary Therapies Editorial Board In: PDQ Cancer Information Summaries [Internet]. Bethesda (MD): National Cancer Institute (US); 2002–. 2019 Oct 25.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27929633/
14. Cancer Research UK - University of Strathclyde, "Medicinal Mushrooms: Their therapeutic properties and current medical usage with special emphasis on cancer treatments", Dr. Smith, Dr. Rowan, Dr. Sullivan, 2002.
www.academia.edu/305933/Medicinal_Mushrooms_Their_therapeutic_properties_and_current_medical_usage_with_special_emphasis_on_cancer_treatments
15. Immunol Invest, 2003, Effects of Ganopoly (A Ganoderma Lucidum Polysaccharide Extract) on the Immune Functions in Advanced-Stage Cancer Patients, Yihuai Gao, Shufeng Zhou, Wenqi Jiang, Min Huang, Xihu Dai
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12916709/
16. Mycotherapy of cancer: an update on cytotoxic and antitumor activities of mushrooms, bioactive principles and molecular mechanisms of their action. Popović V, Živković J, Davidović S, Stevanović M, Stojković D. Curr Top Med Chem. 2013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24083788
17. Cancer without Pharmacological Illusions and a Niche for Mycotherapy (Review). Zmitrovich IV, Belova NV, Balandaykin ME, Bondartseva MA, Wasser SP5. Int J Med Mushrooms. 2019;21(2):105-119.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30806218/
18. Ganoderma lucidum: a potent pharmacological macrofungus. Sanodiya BS, Thakur GS, Baghel RK, Prasad GB, Bisen PS. Curr Pharm Biotechnol. 2009 Dec;10(8):717-42.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19939212/
19. Integr Cancer Ther. 2015 May;14(3):249-57. doi: 10.1177/1534735414568721. Epub 2015 Jan 27. Ganoderma lucidum for cancer treatment: we are close but still not there. Cheng S1, Sliva D2.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25626896/
https://www.researchgate.net/publication/271599977_Ganoderma_lucidum_for_Cancer_Treatment_We_Are_Close_but_Still_Not_There
20. Exp Ther Med. 2017 Oct;14(4):3273-3278. doi: 10.3892/etm.2017.4883. Epub 2017 Aug 3.
Triterpenoids from Ganoderma lucidum inhibit the activation of EBV antigens as telomerase inhibitors.
Zheng DS1, Chen LS2.
http://europepmc.org/article/MED/28912878
21. Asian Pac J Cancer Prev, 15 (10), 4193-6 2014 Clinical Characteristics of Gynecologic Cancer Patients Who Respond to Salvage Treatment With Lingzhi Prapaporn Suprasert, Chatchawann Apichartpiyakul, Choompone Sakonwasun, Pimonphan Nitisuwanraksa, Rochana Phuackchantuck
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24935369/
22. Cell Physiol Biochem. 2014. Protection against lung cancer patient plasma-induced lymphocyte suppression by Ganoderma lucidum polysaccharides. Sun LX1, Li WD, Lin ZB, Duan XS, Li XF, Yang N, Lan TF, Li M, Sun Y, Yu M, Lu J.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24525691/
23. Evid Based Complement Alternat Med. 2012. Spore Powder of Ganoderma lucidum Improves Cancer-Related Fatigue in Breast Cancer Patients Undergoing Endocrine Therapy: A Pilot Clinical Trial. Zhao H, Zhang Q, Zhao L, Huang X, Wang J, Kang X.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22203880/
24. “And What Other Medications Are You Taking?” John D. Gordan Wen-Yee Chay R. Kate Kelley , Andrew H. Ko Su-Pin Choo Alan P. Venook Show More, Journal of Clinical Oncology
https://ascopubs.org/doi/full/10.1200/jco.2010.32.8054?cited-by=yes&legid=jco%3B29%2F11%2Fe288
25. Hiroshima J Med Sci. 2010. A water-soluble extract from culture medium of Ganoderma lucidum mycelia suppresses the development of colorectal adenomas. Oka S, Tanaka S, Yoshida S, Hiyama T, Ueno Y, Ito M, Kitadai Y, Yoshihara M, Chayama K.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20518254/
26. Journal of Clinical Oncology, Volume 26, Issue 15, Randomized, double-blind and placebo-controlled study of the immunomodulatory effects of Lingzhi in children with cancers M. K. Shing, T. F. Leung, Y. L. Chu, C. Y. Li, K. W. Chik, P. C. LeungV. Lee, P. M. Yuen, C. K. Li
https://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/jco.2008.26.15_suppl.14021
27. Gao Y., Dai X., Chen G., Ye J., Zhou S. A randomized, placebo-controlled, multicenter study of Ganoderma lucidum (W.Curt.:Fr.) Lloyd (Aphyllophoromycetideae) polysaccharides (Ganopoly) in patients with advanced lung cancer. Int. J. Med. Mushrooms. 2003;5:14. doi: 10.1615/InterJMedicMush.v5.i4.40
https://europepmc.org/article/MED/35215289
28. U.S. National Library of Medicine, ClinicalTrials.gov
https://clinicaltrials.gov/ct2/results?cond=ganoderma&term=&cntry=&state=&city=&dist=
29. The Scientific Rediscovery of a Precious Ancient Chinese Herbal Regimen: Cordyceps Sinensis, part 2, Jia-Shi Zhu, M.D., Ph.D.,Georges M. Halpern, M.D., Ph.D.,Kenneth Jones, The Journal of Alternative and Complementary Medicine, Volume 4, Number 4, 1998, pp. 429-457, Mary Ann Liebert, Inc., https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9884180
30. Int J Cancer, 136 (5), E359-86 2015 Mar 1 Cancer Incidence and Mortality Worldwide: Sources, Methods and Major Patterns in GLOBOCAN 2012 Jacques Ferlay, Isabelle Soerjomataram, Rajesh Dikshit, Sultan Eser, Colin Mathers, Marise Rebelo, Donald Maxwell Parkin, David Forman, Freddie Bray
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25220842
31. Integr Cancer Ther, 2 (4), 358-64 Dec 2003 Ganoderma Lucidum (Reishi) in Cancer Treatment Daniel Sliva
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14713328/
https://www.researchgate.net/publication/8928055_Ganoderma_Lucidum_Reishi_in_Cancer_Treatment
32. Anticancer Agents Med Chem, 18 (5), 667-674 2018 Ganoderma Lucidum Polysaccharides as An Anti-cancer Agent Didem Sohretoglu, Shile Huang
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29141563/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6624854/
33. Molecules. 2019 Dec 31;25(1). pii: E158. doi: 10.3390/molecules25010158. Meroterpenoids from the Fungus Ganoderma sinensis and First Absolute Configuration Clarification of Zizhine H. Yin YJ1,2, Huang DL1, Qiu B2, Cai D1, Zhang JJ1, Wang SX1, Qin DP1, Cheng YX1.
https://www.mdpi.com/1420-3049/25/1/158
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31906049
34. world health organization, Cancer, 12 September 2018
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cancer
35. Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Ανίχνευση πιθανής πρεβιοτικής δράσης σε βασιδιομύκητες. Πτυχιακή εργασία, Σεκκίδου, Μικαέλα
https://www.openarchives.gr/aggregator-openarchives/edm/estia/000015-15662/view
36. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μεταπτυχιακή εργασία, Μελέτη της βιοδραστικότητας εκχυλισμάτων μυκηλίου και καρποσωμάτων μυκήτων του γένους Ganoderma, Ευσταθιάδου Ευδοξία
https://www.openarchives.gr/aggregator-openarchives/edm/aua/000039-10329_6463
37. Int Immunopharmacol, 6 (3), 499-508 Mar 2006 Monitoring of Immune Responses to a Herbal Immuno-Modulator in Patients With Advanced Colorectal Cancer Xiao Chen, Ze-Ping Hu, Xiao-Xia Yang, Min Huang, Yihuai Gao, Wenbo Tang, Sui Yung Chan, Xihu Dai, Jinxian Ye, Paul Chi-Liu Ho, Wei Duan, Hong-Yuan Yang, Yi-Zhun Zhu, Shu-Feng Zhou
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16428086/
38. ΑΤΕΙ Καλαμάτας, Τμήμα ΤΕΓΕΠ, Πτυχιακή Εργασία, Φαρμακευτικές ιδιότητες βασιδιομυκήτων και ασκομυκήτων, Δημητριάδου Ελένη,
39. St. Jude, Biologically Active Ganoderma Lucidum Compounds and Synthesis of Derivatives and Probes
https://www.stjude.org/research/shared-resources/technology-licensing/technologies/biologically-active-ganoderma-lucidum-compounds-and-synthesis-of-derivatives-and-probes-sj-19-0035.html
40. https://hospitals.webometrics.info/en/world
41. Review J Ethnopharmacol. 2020 Jun 3;260:113047. Online ahead of print. Ganoderma Lucidum: A Rational Pharmacological Approach to Surmount Cancer Md Faruque Ahmad
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32504783/
42. Batra P, Sharma AK, Khajuria R. Probing Lingzhi or Reishi medicinal mushroom Ganoderma lucidum (higher Basidiomycetes): a bitter mushroom with amazing health benefits. Int J Med Mushrooms. 2013;15(2):127-43. doi: 10.1615/intjmedmushr.v15.i2.20. PMID: 23557365.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23557365
43. Liang C, Tian D, Liu Y, Li H, Zhu J, Li M, Xin M, Xia J. Review of the molecular mechanisms of Ganoderma lucidum triterpenoids: Ganoderic acids A, C2, D, F, DM, X and Y. Eur J Med Chem. 2019 Jul 15;174:130-141. doi: 10.1016/j.ejmech.2019.04.039. Epub 2019 Apr 20. PMID: 31035236.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31035236/
44. Lin Z, Sun L. Antitumor Effect of Ganoderma (Lingzhi) Mediated by Immunological Mechanism and Its Clinical Application. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:39-77. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_2. PMID: 31777014.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777014/
45. Cheuk W, Chan JK, Nuovo G, Chan MK, Fok M. Regression of gastric large B-Cell lymphoma accompanied by a florid lymphoma-like T-cell reaction: immunomodulatory effect of Ganoderma lucidum (Lingzhi)? Int J Surg Pathol. 2007 Apr;15(2):180-6. doi: 10.1177/1066896906295890. PMID: 17478779.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17478779/
46. Boh B. Ganoderma lucidum: a potential for biotechnological production of anti-cancer and immunomodulatory drugs. Recent Pat Anticancer Drug Discov. 2013 Sep;8(3):255-87. doi: 10.2174/1574891x113089990036. PMID: 23227951.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23227951/
47. Ahmad MF, Ahmad FA, Khan MI, Alsayegh AA, Wahab S, Alam MI, Ahmed F. Ganoderma lucidum: A potential source to surmount viral infections through β-glucans immunomodulatory and triterpenoids antiviral properties. Int J Biol Macromol. 2021 Sep 30;187:769-779. doi: 10.1016/j.ijbiomac.2021.06.122. Epub 2021 Jun 29. PMID: 34197853.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34197853/
48. Saltarelli R, Palma F, Gioacchini AM, Calcabrini C, Mancini U, De Bellis R, Stocchi V, Potenza L. Phytochemical composition, antioxidant and antiproliferative activities and effects on nuclear DNA of ethanolic extract from an Italian mycelial isolate of Ganoderma lucidum. J Ethnopharmacol. 2019 Mar 1;231:464-473. doi: 10.1016/j.jep.2018.11.041. Epub 2018 Dec 1. PMID: 30513345.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30513345/
49. Pharmaceuticals (Basel) . 2020 Aug 29;13(9):E224. doi: 10.3390/ph13090224. Ganoderma lucidum Ethanol Extracts Enhance Re-Epithelialization and Prevent Keratinocytes from Free-Radical Injury Mario Abate, Giacomo Pepe, Rosario Randino, Simona Pisanti, Manuela Giovanna Basilicata, Verdiana Covelli, Maurizio Bifulco, Walter Cabri, Anna Maria D'Ursi, Pietro Campiglia, Manuela Rodriquez
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32872510/
50. Bocharova OA. Adaptogeny kak sredstva profilakticheskoĭ onkologii [Adaptogens as agents for prophylactic oncology]. Vestn Ross Akad Med Nauk. 1999;(5):49-53. Russian. PMID: 10394302.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10394302/
51. Hsu, KD., Cheng, KC. From nutraceutical to clinical trial: frontiers in Ganoderma development. Appl Microbiol Biotechnol 102, 9037–9051 (2018). https://doi.org/10.1007/s00253-018-9326-5
https://link.springer.com/article/10.1007/s00253-018-9326-5
52. Int J Med Mushrooms, 19 (4), 279-317 2017 Medicinal Mushrooms in Human Clinical Studies. Part I. Anticancer, Oncoimmunological, and Immunomodulatory Activities: A Review Solomon P Wasser
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28605319
53. Medicinal Mushrooms (PDQ®)–Patient Version
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam/patient/mushrooms-pdq
54. Interim Revision Announcement Official March 1, 2015, Ganoderma Lucidum Fruiting Body
https://www.uspnf.com/sites/default/files/usp_pdf/EN/USPNF/ganoderma_lucidum_fruiting_body.pdf
55. Herbal Medicines Compendium, Monographs » Final Authorized » Ganoderma lucidum Fruiting Body
https://hmc.usp.org/monographs/ganoderma-lucidum-fruiting-body-1-0
56. Front Pharmacol. 2020 Apr 7;11:422. doi: 10.3389/fphar.2020.00422. eCollection 2020. Herbal Medicine for Cardiovascular Diseases: Efficacy, Mechanisms, and Safety Abdullah Shaito, Duong Thi Bich Thuan, Hoa Thi Phu, Thi Hieu Dung Nguyen, Hiba Hasan, Sarah Halabi, Samar Abdelhady, Gheyath K Nasrallah, Ali H Eid, Gianfranco Pintus
http://europepmc.org/article/MED/32317975
57. Paterson RR. Ganoderma - a therapeutic fungal biofactory. Phytochemistry. 2006 Sep;67(18):1985-2001. doi: 10.1016/j.phytochem.2006.07.004. Epub 2006 Aug 14. PMID: 16905165.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16905165
58. Ahmad MF. Ganoderma lucidum: Persuasive biologically active constituents and their health endorsement. Biomed Pharmacother. 2018 Nov;107:507-519. doi: 10.1016/j.biopha.2018.08.036. Epub 2018 Aug 13. PMID: 30114634.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30114634/
59. Cui X, Zhang Y. Neuropharmacological Effect and Clinical Applications of Ganoderma (Lingzhi). Adv Exp Med Biol. 2019;1182:143-157. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_5. PMID: 31777017.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777017/
60. Sheinfeld Gorin S, Krebs P, Badr H, et al. Meta-analysis of psychosocial interventions to reduce pain in patients with cancer. Journal of Clinical Oncology : Official Journal of the American Society of Clinical Oncology. 2012 Feb;30(5):539-547. DOI: 10.1200/jco.2011.37.0437. PMID: 22253460; PMCID: PMC6815997.
https://europepmc.org/article/PMC/6815997
61. Deng G. Integrative Medicine Therapies for Pain Management in Cancer Patients. Cancer Journal (Sudbury, Mass.). 2019 Sep/Oct;25(5):343-348. DOI: 10.1097/ppo.0000000000000399. PMID: 31567462; PMCID: PMC6777858.
https://europepmc.org/article/MED/31567462
62. Yang J, Wahner-Roedler DL, Zhou X, et al. Acupuncture for palliative cancer pain management: systematic review. BMJ Supportive & Palliative Care. 2021 Sep;11(3):264-270. DOI: 10.1136/bmjspcare-2020-002638. PMID: 33441387; PMCID: PMC8380897.
https://europepmc.org/article/MED/33441387
63. Ren L, Zhang J, Zhang T. Immunomodulatory activities of polysaccharides from Ganoderma on immune effector cells. Food Chem. 2021 Mar 15;340:127933. doi: 10.1016/j.foodchem.2020.127933. Epub 2020 Aug 26. PMID: 32882476.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32882476/
64. Wang X, Lin Z. Immunomodulating Effect of Ganoderma (Lingzhi) and Possible Mechanism. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:1-37. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_1. PMID: 31777013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777013/
65. Cör D, Knez Ž, Knez Hrnčič M. Antitumour, Antimicrobial, Antioxidant and Antiacetylcholinesterase Effect of Ganoderma Lucidum Terpenoids and Polysaccharides: A Review. Molecules. 2018 Mar 13;23(3):649. doi: 10.3390/molecules23030649. PMID: 29534044; PMCID: PMC6017764.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29534044/
66. Seweryn E, Ziała A, Gamian A. Health-Promoting of Polysaccharides Extracted from Ganoderma lucidum. Nutrients. 2021 Aug 7;13(8):2725. doi: 10.3390/nu13082725. PMID: 34444885; PMCID: PMC8400705.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34444885/
67. Kladar NV, Gavarić NS, Božin BN. Ganoderma: insights into anticancer effects. Eur J Cancer Prev. 2016 Sep;25(5):462-71. doi: 10.1097/CEJ.0000000000000204. PMID: 26317382.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26317382/
68. Klaunig JE. Oxidative Stress and Cancer. Curr Pharm Des. 2018;24(40):4771-4778. doi: 10.2174/1381612825666190215121712. PMID: 30767733.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30767733/
69. Geng X, Zhong D, Su L, Lin Z, Yang B. Preventive and therapeutic effect of Ganoderma lucidum on kidney injuries and diseases. Adv Pharmacol. 2020;87:257-276. doi: 10.1016/bs.apha.2019.10.003. Epub 2019 Nov 20. PMID: 32089235.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32089235/
70. Yin Z, Yang B, Ren H. Preventive and Therapeutic Effect of Ganoderma (Lingzhi) on Skin Diseases and Care. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:311-321. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_14. PMID: 31777026.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777026/
71. Bhardwaj N, Katyal P, Sharma AK. Suppression of inflammatory and allergic responses by pharmacologically potent fungus Ganoderma lucidum. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov. 2014;8(2):104-17. doi: 10.2174/1872213x08666140619110657. PMID: 24948193.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24948193/
72. Coussens LM, Werb Z. Inflammation and cancer. Nature. 2002 Dec 19-26;420(6917):860-7. doi: 10.1038/nature01322. PMID: 12490959; PMCID: PMC2803035.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12490959/
73. Diakos CI, Charles KA, McMillan DC, Clarke SJ. Cancer-related inflammation and treatment effectiveness. Lancet Oncol. 2014 Oct;15(11):e493-503. doi: 10.1016/S1470-2045(14)70263-3. PMID: 25281468.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25281468/
74. Elinav E, Nowarski R, Thaiss CA, Hu B, Jin C, Flavell RA. Inflammation-induced cancer: crosstalk between tumours, immune cells and microorganisms. Nat Rev Cancer. 2013 Nov;13(11):759-71. doi: 10.1038/nrc3611. PMID: 24154716.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24154716/
75. Lin Z. Ganoderma (Lingzhi) in Traditional Chinese Medicine and Chinese Culture. Adv Exp Med Biol. 2019;1181:1-13. doi: 10.1007/978-981-13-9867-4_1. PMID: 31677138.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31677138/
76. Peng H, Zhong L, Cheng L, Chen L, Tong R, Shi J, Bai L. Ganoderma lucidum: Current advancements of characteristic components and experimental progress in anti-liver fibrosis. Front Pharmacol. 2023 Jan 9;13:1094405. doi: 10.3389/fphar.2022.1094405. PMID: 36703748; PMCID: PMC9872944.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9872944/
77. Sinaeve, S.; Husson, C.; Antoine, M.-H.; Welti, S.; Stévigny, C.; Nortier, J. Nephroprotective Effects of Two Ganoderma Species Methanolic Extracts in an In Vitro Model of Cisplatin Induced Tubulotoxicity. J. Fungi 2022, 8, 1002. https://doi.org/10.3390/jof8101002
https://www.mdpi.com/2309-608X/8/10/1002?type=check_update&version=1
78. Xin, Qi-Hang & Luo, Qi & Wu, Ze-Hong & Zhang, Jiaojiao & Liu, Li-Zhong & Cheng, Yong-Xian. (2019). New Unsaturated Lactones and a Meroterpenoid from Ganoderma lucidum. Natural Product Communications. 14. 1934578X1985881. 10.1177/1934578X19858815.
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1934578X19858815
79. Wang L, Li JQ, Zhang J, Li ZM, Liu HG, Wang YZ. Traditional uses, chemical components and pharmacological activities of the genus Ganoderma P. Karst.: a review. RSC Adv. 2020 Nov 18;10(69):42084-42097. doi: 10.1039/d0ra07219b. PMID: 35516772; PMCID: PMC9057998.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9057998/
80. Rahman, Mohammad & Hossain, Shahdat & Abdullah, Noorlidah & Aminudin, Norhaniza. (2020). Ganoderma Lucidum Modulates Neuronal Structure and Function Regulatory Protein Expression and Protein-protein Interaction in Alzheimer's Disease Model Animals. 10.21203/rs.3.rs-104135/v1.
https://www.researchgate.net/publication/346006438_Ganoderma_Lucidum_Modulates_Neuronal_Structure_and_Function_Regulatory_Protein_Expression_and_Protein-protein_Interaction_in_Alzheimer%27s_Disease_Model_Animals
81. Ma Y, Zhang Q, Zhang Q, He H, Chen Z, Zhao Y, Wei D, Kong M, Huang Q. Improved production of polysaccharides in Ganoderma lingzhi mycelia by plasma mutagenesis and rapid screening of mutated strains through infrared spectroscopy. PLoS One. 2018 Sep 21;13(9):e0204266. doi: 10.1371/journal.pone.0204266. PMID: 30240407; PMCID: PMC6150529.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6150529/
82. Lindequist U. The merit of medicinal mushrooms from a pharmaceutical point of view. Int J Med Mushrooms. 2013;15(6):517-23. doi: 10.1615/intjmedmushr.v15.i6.10. PMID: 24266376.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24266376/
83. Wang, Mei and Gerhard Franz. “The role of the European Pharmacopoeia (Ph Eur) in quality control of traditional Chinese herbal medicine in European member states.” Traditional Chinese Medicine 1 (2015): 5-15.
https://epub.uni-regensburg.de/41675/1/The_Role_of_the_European_Pharmacopoeia_Ph_Eur_in_Q%281%29.pdf
84. University of Thessaly Institutional Repository, Επιστημονικές Δημοσιεύσεις Μελών ΠΘ (ΕΔΠΘ), Δημοσιεύσεις σε περιοδικά, συνέδρια, κεφάλαια βιβλίων κλπ. Pharmaceutical mushrooms: Ganoderma lucidum, Karalia D., Graikou K., Gortzi O., Chinou I. , 2020
https://ir.lib.uth.gr/xmlui/handle/11615/74387
85. Council of Europe, European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare Newsroom Pharmeuropa issue 30.3 is complete. Comments before 30 September 2018
https://www.edqm.eu/en/-/pharmeuropa-issue-30.3-is-complete.-comments-before-30-september-2018-2
86. EUROPEAN PHARMACOPOEIA 11.0, Ganoderma lucidum
https://www.edqm.eu/documents/52006/467983/Latin+index+-+Ph.+Eur.+11.pdf/c7cbe840-9aed-05af-e2da-8faf69aedd82?t=1656599780218
87. Council of Europe, European Directorate for the Quality of Medicines & HealthCare Newsroom European Pharmacopoeia Supplement 10.8 now available
https://www.edqm.eu/en/-/european-pharmacopoeia-supplement-10.8-now-available
88. Gurovic MSV, Viceconte FR, Pereyra MT, Bidegain MA, Cubitto MA. DNA damaging potential of Ganoderma lucidum extracts. J Ethnopharmacol. 2018 May 10;217:83-88. doi: 10.1016/j.jep.2018.02.005. Epub 2018 Feb 6. PMID: 29421594.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378874117346895
89. Pasalioglu KB, Kaya H. Catheter indwell time and phlebitis development during peripheral intravenous catheter administration. Pak J Med Sci. 2014 Jul;30(4):725-30. PMID: 25097505; PMCID: PMC4121686.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4121686/
90. Biswal SG, Mehta RD. Cutaneous adverse reactions of chemotherapy in cancer patients: A clinicoepidemiological study. Indian J Dermatol 2018;63:41-6
https://www.e-ijd.org/article.asp?issn=0019-5154;year=2018;volume=63;issue=1;spage=41;epage=46;aulast=Biswal
91. Tzolos E, Salawu A. Improving the frequency of visual infusion phlebitis (VIP) scoring on an oncology ward. BMJ Qual Improv Rep. 2014 Sep 12;3(1):u205455.w2364. doi: 10.1136/bmjquality.u205455.w2364. PMID: 26734282; PMCID: PMC4645857.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4645857/
92. Application Status of Phytotherapy for Prevention and Treatment of Chemotherapy Induced Phlebitis / 中国中医药信息杂志 Juan SHEN; Jing ZHANG; Weiwei YIN; Ligao WU. Chinese Journal of Information on Traditional Chinese Medicine ; (12): 134-136, 2016. Artigo em Chinês | WPRIM (Pacífico Ocidental) | ID: wpr-489999
https://pesquisa.bvsalud.org/portal/resource/pt/wpr-489999
93. de Souza RGM, Schincaglia RM, Pimentel GD, Mota JF. Nuts and Human Health Outcomes: A Systematic Review. Nutrients. 2017 Dec 2;9(12):1311. doi: 10.3390/nu9121311. PMID: 29207471; PMCID: PMC5748761.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29207471
94. Falasca M, Casari I. Cancer chemoprevention by nuts: evidence and promises. Front Biosci (Schol Ed). 2012 Jan 1;4(1):109-20. doi: 10.2741/254. PMID: 22202046.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22202046/
95. Ros E, Singh A, O'Keefe JH. Nuts: Natural Pleiotropic Nutraceuticals. Nutrients. 2021 Sep 19;13(9):3269. doi: 10.3390/nu13093269. PMID: 34579146; PMCID: PMC8468443.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34579146
96. Falasca M, Casari I, Maffucci T. Cancer chemoprevention with nuts. J Natl Cancer Inst. 2014 Sep 10;106(9):dju238. doi: 10.1093/jnci/dju238. PMID: 25210199.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25210199/
97. Zhang D, Dai C, Zhou L, Li Y, Liu K, Deng YJ, Li N, Zheng Y, Hao Q, Yang S, Song D, Wu Y, Zhai Z, Cao S, Dai Z. Meta-analysis of the association between nut consumption and the risks of cancer incidence and cancer-specific mortality. Aging (Albany NY). 2020 Jun 2;12(11):10772-10794. doi: 10.18632/aging.103292. Epub 2020 Jun 2. PMID: 32487780; PMCID: PMC7346045.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32487780/
98. Naghshi S, Sadeghian M, Nasiri M, Mobarak S, Asadi M, Sadeghi O. Association of Total Nut, Tree Nut, Peanut, and Peanut Butter Consumption with Cancer Incidence and Mortality: A Comprehensive Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis of Observational Studies. Adv Nutr. 2021 Jun 1;12(3):793-808. doi: 10.1093/advances/nmaa152. PMID: 33307550; PMCID: PMC8166551.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33307550/
99. Bauer J, Morley JE, Schols AMWJ, Ferrucci L, Cruz-Jentoft AJ, Dent E, Baracos VE, Crawford JA, Doehner W, Heymsfield SB, Jatoi A, Kalantar-Zadeh K, Lainscak M, Landi F, Laviano A, Mancuso M, Muscaritoli M, Prado CM, Strasser F, von Haehling S, Coats AJS, Anker SD. Sarcopenia: A Time for Action. An SCWD Position Paper. J Cachexia Sarcopenia Muscle. 2019 Oct;10(5):956-961. doi: 10.1002/jcsm.12483. Epub 2019 Sep 15. PMID: 31523937; PMCID: PMC6818450.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31523937/
100. Nipp RD, Fuchs G, El-Jawahri A, Mario J, Troschel FM, Greer JA, Gallagher ER, Jackson VA, Kambadakone A, Hong TS, Temel JS, Fintelmann FJ. Sarcopenia Is Associated with Quality of Life and Depression in Patients with Advanced Cancer. Oncologist. 2018 Jan;23(1):97-104. doi: 10.1634/theoncologist.2017-0255. Epub 2017 Sep 21. PMID: 28935775; PMCID: PMC5759817.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28935775/
101. Aversa Z, Costelli P, Muscaritoli M. Cancer-induced muscle wasting: latest findings in prevention and treatment. Ther Adv Med Oncol. 2017 May;9(5):369-382. doi: 10.1177/1758834017698643. Epub 2017 Mar 8. PMID: 28529552; PMCID: PMC5424865.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5424865/
102. “Cancer Cachexia: After Years of No Advances, Progress Looks Possible was originally published by the National Cancer Institute.”, August 23, 2022
https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/research/cachexia
103. Nutrition for People Living with Cancer, Cancer Council Australia, 2022
https://www.cancer.org.au/assets/pdf/nutrition-and-cancer-booklet
104. British Nutrition Foundation, Protein, June 2021
https://www.nutrition.org.uk/healthy-sustainable-diets/protein/?level=Health%20professional
105. Protein: What you need to know, British Heart Foundation
https://www.bhf.org.uk/informationsupport/heart-matters-magazine/nutrition/protein
106. DRI Calculator Results, National Agricultural Library U.S. Department of Agriculture Secondary
https://www.nal.usda.gov/human-nutrition-and-food-safety/dri-calculator/results
107. Capitão C, Coutinho D, Neves PM, Capelas ML, Pimenta NM, Santos T, Mäkitie A, Ravasco P. Protein intake and muscle mass maintenance in patients with cancer types with high prevalence of sarcopenia: a systematic review. Support Care Cancer. 2022 Apr;30(4):3007-3015. doi: 10.1007/s00520-021-06633-8. Epub 2021 Oct 25. PMID: 34697674.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34697674
108. István Zupkó, Walter Jaeger, Zeki Topcu, Chin-Chung Wu, "Anticancer Properties of Natural Products", BioMed Research International, vol. 2015, Article ID 242070, 2 pages, 2015. https://doi.org/10.1155/2015/242070
https://www.hindawi.com/journals/bmri/2015/242070/
109. Xiao Z, Morris-Natschke SL, Lee KH. Strategies for the Optimization of Natural Leads to Anticancer Drugs or Drug Candidates. Medicinal Research Reviews. 2016 Jan;36(1):32-91. DOI: 10.1002/med.21377. PMID: 26359649; PMCID: PMC4679534.
https://europepmc.org/article/MED/26359649
