5/7/2017
Τελευταία ενημέρωση: 21/2/2023
Τελευταία ενημέρωση: 21/2/2023
ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΟΦΕΛΗ (απώλεια βάρους, σάκχαρο) 3. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ 4. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΘΡΕΠΤΙΚΑ 5. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ 6. ΑΓΟΡΑ ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΤΙΜΗ 7. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ 8. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΩΜΟΦΑΓΙΑ 9. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΣΥΝΟΨΗ 10. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Παραπομπές (14) |
ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ
|
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στις μέρες μας, ο τρόπος ζωής των ανθρώπων έχει μετατοπιστεί προς τον «υγιεινό τρόπο ζωής και προς πιο υγιεινά τρόφιμα» (1). Έχει γίνει ολοένα και πιο προφανές ότι η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής είναι απαραίτητη για την πρόληψη του κινδύνου εξέλιξης των νόσων, καθώς και για την διατήρηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της επισιτιστικής ασφάλειας (2).
Ο επιπολασμός χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με την διατροφή, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και οι καρδιαγγειακές παθήσεις, έχει αυξηθεί σημαντικά με το αυξανόμενο βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων και την αλλαγή των διατροφικών προτύπων (3).
Το αποτέλεσμα είναι ότι έχει αυξηθεί η παραγωγή και η κατανάλωση για λειτουργικά τρόφιμα, τα οποία συνδυάζουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, λιγότερες θερμίδες και περιεκτικότητα σε λιπαρά, περισσότερες φυτικές πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και λιγότερα πρόσθετα και αλάτι (2). Επίσης, η ζήτηση τροφίμων είναι περισσότερο προσανατολισμένη σε μία διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που χαρακτηρίζονται από υψηλή περιεκτικότητα σε βιοενεργά μόρια. Ιδιαίτερο ρόλο διαδραματίζουν τα έτοιμα προς κατανάλωση λαχανικά που συγκομίζονται στα αρχικά και πολύ πρώιμα στάδια ανάπτυξης των φυτών, τα οποία είναι κοινώς γνωστά ως φυτρωμένοι σπόροι (1).
Εδώ να επισημάνω ότι το φυτρωμένο ψωμί δεν είναι απαραίτητο να έχει γίνει μόνο από σπόρους σιταριού, αλλά και από άλλα είδη σπόρων δημητριακών όπως κριθάρι, σίκαλη αλλά και κεχρί, φαγόπυρο, ζέα, ρύζι κ.ο.κ. Επίσης, μπορεί να παραχθεί και από φυτρωμένα όσπρια.
Το σιτάρι άρτου είναι μια από τις πιο ευρέως καλλιεργούμενες καλλιέργειες στον κόσμο (2). Για την ακρίβεια, με περίπου 240 εκατομμύρια εκτάρια παγκοσμίως, το σιτάρι είναι η μεγαλύτερη καλλιέργεια, ανά έκταση, μπροστά από το καλαμπόκι και το ρύζι με 220 και 200 εκατομμύρια εκτάρια, αντίστοιχα (4).
Το σιτάρι είναι μια σημαντική πηγή υδατανθράκων και πρωτεϊνών στην διατροφή του ανθρώπου (4).
Το ψωμί είναι ένα από τα τρόφιμα που είναι αποδεκτό από τους περισσότερους ανθρώπους (3) και θεωρείται βασική τροφή παγκοσμίως (5). Το ψωμί είναι ένα από τα προϊόντα διατροφής με την μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο (6), όπου εκτιμάται ότι η κατά κεφαλήν ημερήσια κατανάλωση είναι 180–250 γραμμάρια (5).
Η τεχνολογία παρασκευής ψωμιού είναι πιθανότατα μια από τις παλαιότερες τεχνολογίες που είναι γνωστή (6).
Η αυξημένη θρεπτική αξία των φύτρων ολικής αλέσεως έχει αναφερθεί ευρέως από αρκετές μελέτες και κάθε χρόνο κυκλοφορεί ένας αυξανόμενος αριθμός φυτρωμένων προϊόντων δημητριακών (7).
Οι φυτρωμένοι σπόροι αντιπροσωπεύουν λαχανικά μικρού μεγέθους που συγκομίζονται στα αρχικά και πολύ πρώιμα στάδια ανάπτυξης, όπου έχουν υψηλή περιεκτικότητά σε βιοενεργά μόρια (8). Το φύτρωμα είναι μία διαδικασία ικανή να προάγει την συσσώρευση ενζυματικών δραστηριοτήτων (9), ενώ αυξάνει την θρεπτική τους αξία και αυξάνει την αντιοξειδωτική δράση. Το φυτρωμένο σιτάρι περιέχει απαραίτητα αμινοξέα, εύπεπτα σάκχαρα και φυτικές ίνες, με αυξημένη πεπτικότητα και ενζυμική δραστηριότητα (10).
Κατά την διάρκεια του φυτρώματος, η αποικοδόμηση του ενδοσπερμίου γίνεται μέσω συγκεκριμένων ενζύμων, όπου στην συνέχεια η απελευθέρωση και η σύνθεση των βιοενεργών μορίων λαμβάνει χώρα.
Οι πολυφαινόλες αντιπροσωπεύουν ένα από τα ευρέως θέματα που μελετούνται στα φύτρα των δημητριακών λόγω της αντιοξειδωτικής τους δράσης και το ψήσιμο προάγει τον σχηματισμό αντιοξειδωτικών ενώσεων στην κρούστα του ψωμιού. Τα προϊόντα αρτοποιίας με 100% φυτρωμένο σιτάρι μπορούν να αντιπροσωπεύουν μια πολύτιμη πηγή ενώσεων με υψηλή θρεπτική αξία (7).
2. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΟΦΕΛΗ
Το ψωμί Εσσαίων παρασκευάζεται από σιτάρι ολικής αλέσεως που έχει αρχίσει να φυτρώνει. Η διαδικασία του φυτρώματος προσφέρει αρκετά θρεπτικά οφέλη, σε σύγκριση με το συνηθισμένο ψωμί ολικής άλεσης, πόσο μάλλον με το λευκό ψωμί όπου η πλειονότητα των ευεργετικών θρεπτικών συστατικών, όπως οι φυτικές ίνες, οι βιταμίνες και τα μέταλλα, αφαιρούνται κατά την διάρκεια της επεξεργασίας.
Απώλεια Βάρους
Σύμφωνα με το Cronometer, για ποσότητα ανά 100 γραμμάρια:
- το φυτρωμένο ψωμί έχει 188 θερμίδες,
- το ψωμί ολικής άλεσης έχει 252 θερμίδες,
- το λευκό ψωμί έχει 266 θερμίδες.
Ένας από τους βασικούς λόγους που το φυτρωμένο ψωμί έχει τόσο λιγότερες θερμίδες οφείλεται στο ότι οι σπόροι σιταριού απορροφούν νερό κατά την διαδικασία του φυτρώματος, καθιστώντας το φυτρωμένο ψωμί χαμηλότερο σε θερμίδες, σε σύγκριση με τα άλλα 2 είδη ψωμιού, ενώ παράλληλα έχει σημαντικά λιγότερα λιπαρά.
Συνεπώς, εάν ο στόχος σας είναι η απώλεια βάρους, τότε η αντικατάσταση του λευκού ψωμιού ή του ψωμιού ολικής άλεσης με φυτρωμένο ψωμί ίσως μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος διότι έχει 29% και 25% λιγότερες θερμίδες, αντίστοιχα.
Για βέλτιστα αποτελέσματα, συνδυάστε την χρήση του με το μανιτάρι Πόρια κόκος, το οποίο σε ανθρώπινη μελέτη έδειξε ότι η απώλεια βάρους από την πρόσληψη του ήταν 14,7 κιλά σε 6 μήνες.
Σάκχαρο
Υπέρβαροι και παχύσαρκοι άνδρες συμμετείχαν σε μία μελέτη, η οποία αξιολόγησε την επίδραση από τα 3 διαφορετικά ψωμιά (φυτρωμένο, ολικής άλεσης, λευκό).
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης ήταν ότι το φυτρωμένο ψωμί μείωσε τις γλυκαιμικές αποκρίσεις σε σημαντικά καλύτερο βαθμό, σε σύγκριση με τα άλλα 2 είδη ψωμιού (11).
Για αυτόν τον λόγο, το φυτρωμένο ψωμί είναι μια ιδιαίτερα καλή επιλογή για άτομα με διαβήτη ή υψηλό σάκχαρο στο αίμα. Για ενισχυμένα αποτελέσματα συνδυάστε το φυτρωμένο ψωμί μαζί με το βότανο ανδρογραφίς ή με τα μανιτάρια γανόδερμα και κόρντισεπς διότι μελέτες σε ανθρώπους έδειξαν ότι μπορούν να οδηγήσουν σε ιδιαίτερα σημαντικές βελτιώσεις, ιδίως το βότανο ανδρογραφίς. Για περισσότερες πληροφορίες, κάντε κλικ εδώ.
Με όλα τα παραπάνω οφέλη του, αξίζει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να εισάγετε στην καθημερινότητα σας, πλήρως ή εν μέρει, το φυτρωμένο ψωμί.
3. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Το Ψωμί Εσσαίων είναι ένα ολικής αλέσεως ψωμί, το οποίο είναι ιδιαίτερα εύγευστο, μαλακό και θρεπτικό. Το Ψωμί Εσσαίων καταναλώνεται :
- σκέτο,
- μαζί με τα γεύματα,
- ως σνακ π.χ. μαζί με ταχίνι ή κάποιο φυτικό βούτυρο σπόρων ή ξηρών καρπών, και
- μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση σε σάντουιτς.
Το ψωμί Εσσαίων αποτελείται μόνο από ανεπεξέργαστο σιτάρι και, μάλιστα, φυτρωμένο! Επίσης, το σημαντικό δεν είναι μόνο από τι αποτελείται, αλλά και από τι ΔΕΝ αποτελείται. Πιο συγκεκριμένα δεν περιέχει :
- αλάτι,
- αλεύρι,
- αυγά,
- γαλακτοκομικά,
- διογκωτικούς παράγοντες,
- ζάχαρη ή άλλες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες,
- λιπαρά,
- μαγιά,
- τεχνητές αρωματικές ουσίες, και
- γενικά χωρίς καμία άλλη πρόσθετη ουσία που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία ψωμιού ώστε να κάνουν το ψωμί να διαρκεί περισσότερο ή/και να είναι φθηνότερο στην παραγωγή του.
Το ψωμί Εσσαίων είναι εξαιρετικό για :
Όσοι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς ψωμί αλλά παράλληλα ψάχνουν ένα, πραγματικά, υγιεινό ψωμί, τότε το ψωμί Εσσαίων από πολύ καλή επιλογή.
4. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΘΡΕΠΤΙΚΑ
Βάσει του cronometer.com, 100 γραμμάρια φυτρωμένο ψωμί περιέχει :
- ενέργεια : 188 kcal
- πρωτεΐνη : 13.2 γρ.
- υδατάνθρακες : 33.9 γρ.
- φυτικές ίνες : 5.3 γρ.
- καθαροί υδατάνθρακες : 28.6 γρ.
- λιπίδια : 0 γρ.
Πλούσια πηγή (>20% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης)
- Χαλκός : 0.2 mg (23% ΣΗΠ)
- Σίδηρος : 1.9 mg (24% ΣΗΠ)
- Φώσφορος : 176 mg (25% ΣΗΠ)
- Σελήνιο : 30 μg (55% ΣΗΠ)
Καλή πηγή (>10% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης)
- Βιταμίνη Β1 - θειαμίνη : 0.2 mg (19% ΣΗΠ)
- Βιταμίνη Β3 - νιασίνη : 2.3 mg (15% ΣΗΠ)
- Βιταμίνη Β6 - πυριδοξίνη : 0.2 mg (15% ΣΗΠ)
- Μαγνήσιο : 66 mg (16% ΣΗΠ)
- Ψευδάργυρος : 1.3 mg (11% ΣΗΠ)
Όπως αναφέρει μία μελέτη του 2015, το φύτρωμα του σιταριού βελτιώνει το αντιοξειδωτικό του περιεχόμενο (12).
5. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ
Ένα από τα συνηθισμένα λάθη είναι να θεωρείται ότι το ψωμί Εσσαίων δεν έχει γλουτένη.
Αυτό δεν ισχύει.
Το ψωμι Εσσαιων έχει γλουτενη, και ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν ένα εμπορικό ψωμί Εσσαίων να αναγράφει "χωρίς γλουτένη".
Ναι, μεν η γλουτενη που ανιχνεύεται είναι πολύ χαμηλή, αλλά είναι υπαρκτή.
Συνεπώς, άτομα με κοιλιοκάκη και άτομα που έχουν δυσανεξία στη γλουτενη, πριν καταναλώσουν το ψωμι Εσσαιων να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή.
Εδώ, βέβαια, αξίζει να αναφερθεί ότι στην ιστοσελίδα της, μία εταιρεία που παράγει ψωμί Εσσαίων προτρέπει τα άτομα με κοιλιοκάκη και δυσανεξία στην γλουτένη να συμβουλευτούν τον ιατρό τους πριν το καταναλώσουν, αλλά κλείνει την σχετική ενότητα με τον εξής τρόπο :
"πολλοί άνθρωποι λένε ότι το βρίσκουν αποδεκτό και αυτό ίσως οφείλεται στο ότι η διαδικασία του φυτρώματος επηρεάζει τον τύπο καθώς και την ποσότητα της γλουτένης που περιέχει".
Όπως αναφέρει μία παλιά δημοσίευση του 2007 "το φύτρωμα των σπόρων σιταριού οδήγησε ση σημαντική αποικοδόμηση στις πρωτεΐνες γλουτένης" (13), ενώ μία πιο πρόσφατη δημοσίευση (2017) ανέφερε τα ίδια ευρήματα, πιο συγκεκριμένα μία μείωση της τάξης του 47% (14).
6. ΑΓΟΡΑ ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΤΙΜΗ
Υπάρχει στην αγορά ψωμί εσσαίων σε συσκευασία των 400γρ, ενώ η τιμη του είναι από 3 έως 4 ευρώ.
Το ψωμί Εσσαίων το βρίσκουμε σε βιολογικά καταστήματα, ενώ υπάρχει και σε διάφορες γεύσεις π.χ. απλό, με αποξηραμένα φρούτα, με ξηρούς καρπούς, με σπόρους κάνναβης, με καρότο, με τζίνσενγκ κ.ά.
Προφανώς, εάν το φτιάξουμε σπίτι μας, μπορούμε να προσθέσουμε ότι υλικό ή συνδυασμό υλικών επιθυμεί π.χ. μπαχαρικά, σκόρδο, κρεμμύδι, λαχανικά, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς κτλ
7. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ
Εάν επιθυμείτε φτιάξετε ψωμί των Εσσαίων στο σπίτι σας, η διαδικασία είναι ιδιαίτερα απλή.
Με λίγα λόγια, ενεργοποιούμε το σιτάρι, το αφήνουμε να γίνει φύτρο, μετά το πολτοποιούμε, το πλάθουμε και το βάζουμε σε αφυγραντή ή σε φούρνο ή το αφήνουμε στον ήλιο (παραδοσιακός τρόπος).
Το πρώτο βήμα είναι να προμηθευτούμε σιτάρι, ιδανικά βιολογικής καλλιέργειας (τα 500 γρ. κοστίζουν περίπου 1.20€)
Το δεύτερο βήμα είναι, αφού το ξεπλύνουμε 1-2 φορές, να το αφήσουμε να μουλιάσει για 12 ώρες σε νερό (ιδανικά νερό φίλτρου).
Το τρίτο βήμα είναι να περιμένουμε να βγει το φύτρο του, ενώ το βρέχουμε 2-3 φορές την ημέρα. Το βρέχουμε πρωί - βράδυ, εκτός εάν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασιές και έχουμε παρατηρήσει ότι είναι στεγνοί οι σπόροι. Σε αυτήν την περίπτωση, βρέχουμε και το μεσημέρι.
Συνήθως, το φύτρο θα βγει σε μία έως τρεις ημέρες, ανάλογα την εποχή. Αυτό σημαίνει ότι εάν είναι καλοκαίρι το φύτρο θα βγει πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τον χειμώνα.
Εάν μετά από 3 ημέρες δεν έχε βγει φύτρο (1 έως 2 εκατοστά), αυτό σημαίνει 2 πράγματα :
- ο σπόρος του σιταριού είναι αποφλοιωμένος (αυτό μπορεί να συμβεί και με βιολογικό σπόρο, για αυτόν τον λόγο ρωτήστε πριν το προμηθευτείτε)
- ο σπόρος του σιταριού είναι πολυκαιρισμένος (αυτό δεν μου έχει συμβεί ποτέ με βιολογικό σπόρο, μου έχει συμβεί μόνο με συμβατικό).
Το τέταρτο βήμα είναι να πολτοποιήσουμε καλά τα φύτρα, μέχρι να δημιουργηθεί μία ζύμη
Το πέμπτο βήμα είναι να βάλουμε την ζύμη σε ένα ταψί, αφού της δώσουμε ένα ομοιόμορφο σχήμα ή να την βάλουμε σε μία φόρμα.
Το έκτο και τελευταίο βήμα είναι να το "ψήσουμε" στον αφυγραντή ή να ψηθεί σε φούρνο. Η διάρκεια του ψησίματος εξαρτάται από την θερμοκρασία και το πάχος που έχουμε δώσει στην ζύμη μας.
To ιδανικό είναι η θερμοκρασία να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στους 47 βαθμούς κελσίου διότι με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζονται στο μέγιστο δυνατό τα θρεπτικά συστατικά του.
8. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΩΜΟΦΑΓΙΑ
Έχει το ψωμί Εσσαίων θέση στην ωμοφαγία ;
Η απάντηση είναι : εξαρτάται.
- Εάν είναι του εμπορίου, τότε, όχι δεν είναι ωμοφαγική επιλογή διότι ψήνεται κανονικά.
- εάν το φτιάξει κάποιος μόνος, τότε έχει σημασία η θερμοκρασία που θα χρησιμοποιήσει.
α. Εάν χρησιμοποιήσει αφυγραντή, τότε σίγουρα είναι ωμοφαγικό,
β. Εάν χρησιμοποιήσει φούρνο, τότε είναι πολύ σημαντικό να βάλει τον φούρνο στην ελάχιστη θερμοκρασία και να αφήσει την πόρτα του φούρνου ανοιχτή με μία κλίση.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι η θερμοκρασία θα είναι κάτω των 47 βαθμών κελσίου, το οποίο σημαίνει ότι θα χρειαστούμε θερμόμετρο για φούρνους ώστε να σιγουρευτούμε ότι η θερμοκρασία δεν ξεπερνά την επιθυμητή.
9. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΣΥΝΟΨΗ
Το ψωμί Εσσαίων :
1. είναι θρεπτικό
2. είναι νόστιμο
3. είναι χορταστικό
4. μπορεί να αποτελέσει βάση σε αλμυρά ή γλυκά σνακ π.χ. ταχίνι με κάποιο υγιεινό γλυκαντικό, ταχίνι με αβοκάντο και διάφορα μπαχαρικά, γουακαμόλε, φυτικά μπιφτέκια κ.ά.
5. είναι εύπεπτο.
10. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Το φυτρωμένο ψωμί από σιτάρι περιέχει γλουτένη, επομένως τα άτομα με ευαισθησίες ίσως εμφανίσουν γαστρεντερικά προβλήματα, όπως φούσκωμα, στομαχικές διαταραχές και διαταραχές της πέψης. Το φύτρωμα του σιταριού κάνει την γλουτένη πιο εύκολη στην πέψη, το οποίο σημαίνει ότι ίσως το φυτρωμένο ψωμί είναι περισσότερο ανεκτό, αν και πάντα υπάρχει η επιλογή για παρασκευή φυτρωμένου ψωμιού από άλλα δημητριακά (όπως η ζέα) ή από όσπρια ή συνδυασμό τους.
Μερικοί άνθρωποι ίσως είναι καλύτερα να αφαιρέσουν πλήρως το σιτάρι από την διατροφή τους, ακόμα κι αν είναι φυτρωμένο.
Στις μέρες μας, ο τρόπος ζωής των ανθρώπων έχει μετατοπιστεί προς τον «υγιεινό τρόπο ζωής και προς πιο υγιεινά τρόφιμα» (1). Έχει γίνει ολοένα και πιο προφανές ότι η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής είναι απαραίτητη για την πρόληψη του κινδύνου εξέλιξης των νόσων, καθώς και για την διατήρηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της επισιτιστικής ασφάλειας (2).
Ο επιπολασμός χρόνιων ασθενειών που σχετίζονται με την διατροφή, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και οι καρδιαγγειακές παθήσεις, έχει αυξηθεί σημαντικά με το αυξανόμενο βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων και την αλλαγή των διατροφικών προτύπων (3).
Το αποτέλεσμα είναι ότι έχει αυξηθεί η παραγωγή και η κατανάλωση για λειτουργικά τρόφιμα, τα οποία συνδυάζουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, λιγότερες θερμίδες και περιεκτικότητα σε λιπαρά, περισσότερες φυτικές πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και λιγότερα πρόσθετα και αλάτι (2). Επίσης, η ζήτηση τροφίμων είναι περισσότερο προσανατολισμένη σε μία διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που χαρακτηρίζονται από υψηλή περιεκτικότητα σε βιοενεργά μόρια. Ιδιαίτερο ρόλο διαδραματίζουν τα έτοιμα προς κατανάλωση λαχανικά που συγκομίζονται στα αρχικά και πολύ πρώιμα στάδια ανάπτυξης των φυτών, τα οποία είναι κοινώς γνωστά ως φυτρωμένοι σπόροι (1).
Εδώ να επισημάνω ότι το φυτρωμένο ψωμί δεν είναι απαραίτητο να έχει γίνει μόνο από σπόρους σιταριού, αλλά και από άλλα είδη σπόρων δημητριακών όπως κριθάρι, σίκαλη αλλά και κεχρί, φαγόπυρο, ζέα, ρύζι κ.ο.κ. Επίσης, μπορεί να παραχθεί και από φυτρωμένα όσπρια.
Το σιτάρι άρτου είναι μια από τις πιο ευρέως καλλιεργούμενες καλλιέργειες στον κόσμο (2). Για την ακρίβεια, με περίπου 240 εκατομμύρια εκτάρια παγκοσμίως, το σιτάρι είναι η μεγαλύτερη καλλιέργεια, ανά έκταση, μπροστά από το καλαμπόκι και το ρύζι με 220 και 200 εκατομμύρια εκτάρια, αντίστοιχα (4).
Το σιτάρι είναι μια σημαντική πηγή υδατανθράκων και πρωτεϊνών στην διατροφή του ανθρώπου (4).
Το ψωμί είναι ένα από τα τρόφιμα που είναι αποδεκτό από τους περισσότερους ανθρώπους (3) και θεωρείται βασική τροφή παγκοσμίως (5). Το ψωμί είναι ένα από τα προϊόντα διατροφής με την μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο (6), όπου εκτιμάται ότι η κατά κεφαλήν ημερήσια κατανάλωση είναι 180–250 γραμμάρια (5).
Η τεχνολογία παρασκευής ψωμιού είναι πιθανότατα μια από τις παλαιότερες τεχνολογίες που είναι γνωστή (6).
Η αυξημένη θρεπτική αξία των φύτρων ολικής αλέσεως έχει αναφερθεί ευρέως από αρκετές μελέτες και κάθε χρόνο κυκλοφορεί ένας αυξανόμενος αριθμός φυτρωμένων προϊόντων δημητριακών (7).
Οι φυτρωμένοι σπόροι αντιπροσωπεύουν λαχανικά μικρού μεγέθους που συγκομίζονται στα αρχικά και πολύ πρώιμα στάδια ανάπτυξης, όπου έχουν υψηλή περιεκτικότητά σε βιοενεργά μόρια (8). Το φύτρωμα είναι μία διαδικασία ικανή να προάγει την συσσώρευση ενζυματικών δραστηριοτήτων (9), ενώ αυξάνει την θρεπτική τους αξία και αυξάνει την αντιοξειδωτική δράση. Το φυτρωμένο σιτάρι περιέχει απαραίτητα αμινοξέα, εύπεπτα σάκχαρα και φυτικές ίνες, με αυξημένη πεπτικότητα και ενζυμική δραστηριότητα (10).
Κατά την διάρκεια του φυτρώματος, η αποικοδόμηση του ενδοσπερμίου γίνεται μέσω συγκεκριμένων ενζύμων, όπου στην συνέχεια η απελευθέρωση και η σύνθεση των βιοενεργών μορίων λαμβάνει χώρα.
Οι πολυφαινόλες αντιπροσωπεύουν ένα από τα ευρέως θέματα που μελετούνται στα φύτρα των δημητριακών λόγω της αντιοξειδωτικής τους δράσης και το ψήσιμο προάγει τον σχηματισμό αντιοξειδωτικών ενώσεων στην κρούστα του ψωμιού. Τα προϊόντα αρτοποιίας με 100% φυτρωμένο σιτάρι μπορούν να αντιπροσωπεύουν μια πολύτιμη πηγή ενώσεων με υψηλή θρεπτική αξία (7).
2. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΟΦΕΛΗ
Το ψωμί Εσσαίων παρασκευάζεται από σιτάρι ολικής αλέσεως που έχει αρχίσει να φυτρώνει. Η διαδικασία του φυτρώματος προσφέρει αρκετά θρεπτικά οφέλη, σε σύγκριση με το συνηθισμένο ψωμί ολικής άλεσης, πόσο μάλλον με το λευκό ψωμί όπου η πλειονότητα των ευεργετικών θρεπτικών συστατικών, όπως οι φυτικές ίνες, οι βιταμίνες και τα μέταλλα, αφαιρούνται κατά την διάρκεια της επεξεργασίας.
Απώλεια Βάρους
Σύμφωνα με το Cronometer, για ποσότητα ανά 100 γραμμάρια:
- το φυτρωμένο ψωμί έχει 188 θερμίδες,
- το ψωμί ολικής άλεσης έχει 252 θερμίδες,
- το λευκό ψωμί έχει 266 θερμίδες.
Ένας από τους βασικούς λόγους που το φυτρωμένο ψωμί έχει τόσο λιγότερες θερμίδες οφείλεται στο ότι οι σπόροι σιταριού απορροφούν νερό κατά την διαδικασία του φυτρώματος, καθιστώντας το φυτρωμένο ψωμί χαμηλότερο σε θερμίδες, σε σύγκριση με τα άλλα 2 είδη ψωμιού, ενώ παράλληλα έχει σημαντικά λιγότερα λιπαρά.
Συνεπώς, εάν ο στόχος σας είναι η απώλεια βάρους, τότε η αντικατάσταση του λευκού ψωμιού ή του ψωμιού ολικής άλεσης με φυτρωμένο ψωμί ίσως μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος διότι έχει 29% και 25% λιγότερες θερμίδες, αντίστοιχα.
Για βέλτιστα αποτελέσματα, συνδυάστε την χρήση του με το μανιτάρι Πόρια κόκος, το οποίο σε ανθρώπινη μελέτη έδειξε ότι η απώλεια βάρους από την πρόσληψη του ήταν 14,7 κιλά σε 6 μήνες.
Σάκχαρο
Υπέρβαροι και παχύσαρκοι άνδρες συμμετείχαν σε μία μελέτη, η οποία αξιολόγησε την επίδραση από τα 3 διαφορετικά ψωμιά (φυτρωμένο, ολικής άλεσης, λευκό).
Τα βασικά ευρήματα της μελέτης ήταν ότι το φυτρωμένο ψωμί μείωσε τις γλυκαιμικές αποκρίσεις σε σημαντικά καλύτερο βαθμό, σε σύγκριση με τα άλλα 2 είδη ψωμιού (11).
Για αυτόν τον λόγο, το φυτρωμένο ψωμί είναι μια ιδιαίτερα καλή επιλογή για άτομα με διαβήτη ή υψηλό σάκχαρο στο αίμα. Για ενισχυμένα αποτελέσματα συνδυάστε το φυτρωμένο ψωμί μαζί με το βότανο ανδρογραφίς ή με τα μανιτάρια γανόδερμα και κόρντισεπς διότι μελέτες σε ανθρώπους έδειξαν ότι μπορούν να οδηγήσουν σε ιδιαίτερα σημαντικές βελτιώσεις, ιδίως το βότανο ανδρογραφίς. Για περισσότερες πληροφορίες, κάντε κλικ εδώ.
Με όλα τα παραπάνω οφέλη του, αξίζει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να εισάγετε στην καθημερινότητα σας, πλήρως ή εν μέρει, το φυτρωμένο ψωμί.
3. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ
Το Ψωμί Εσσαίων είναι ένα ολικής αλέσεως ψωμί, το οποίο είναι ιδιαίτερα εύγευστο, μαλακό και θρεπτικό. Το Ψωμί Εσσαίων καταναλώνεται :
- σκέτο,
- μαζί με τα γεύματα,
- ως σνακ π.χ. μαζί με ταχίνι ή κάποιο φυτικό βούτυρο σπόρων ή ξηρών καρπών, και
- μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση σε σάντουιτς.
Το ψωμί Εσσαίων αποτελείται μόνο από ανεπεξέργαστο σιτάρι και, μάλιστα, φυτρωμένο! Επίσης, το σημαντικό δεν είναι μόνο από τι αποτελείται, αλλά και από τι ΔΕΝ αποτελείται. Πιο συγκεκριμένα δεν περιέχει :
- αλάτι,
- αλεύρι,
- αυγά,
- γαλακτοκομικά,
- διογκωτικούς παράγοντες,
- ζάχαρη ή άλλες τεχνητές γλυκαντικές ουσίες,
- λιπαρά,
- μαγιά,
- τεχνητές αρωματικές ουσίες, και
- γενικά χωρίς καμία άλλη πρόσθετη ουσία που χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία ψωμιού ώστε να κάνουν το ψωμί να διαρκεί περισσότερο ή/και να είναι φθηνότερο στην παραγωγή του.
Το ψωμί Εσσαίων είναι εξαιρετικό για :
Όσοι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς ψωμί αλλά παράλληλα ψάχνουν ένα, πραγματικά, υγιεινό ψωμί, τότε το ψωμί Εσσαίων από πολύ καλή επιλογή.
4. ΦΥΤΡΩΜΕΝΟ ΨΩΜΙ ΘΡΕΠΤΙΚΑ
Βάσει του cronometer.com, 100 γραμμάρια φυτρωμένο ψωμί περιέχει :
- ενέργεια : 188 kcal
- πρωτεΐνη : 13.2 γρ.
- υδατάνθρακες : 33.9 γρ.
- φυτικές ίνες : 5.3 γρ.
- καθαροί υδατάνθρακες : 28.6 γρ.
- λιπίδια : 0 γρ.
Πλούσια πηγή (>20% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης)
- Χαλκός : 0.2 mg (23% ΣΗΠ)
- Σίδηρος : 1.9 mg (24% ΣΗΠ)
- Φώσφορος : 176 mg (25% ΣΗΠ)
- Σελήνιο : 30 μg (55% ΣΗΠ)
Καλή πηγή (>10% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης)
- Βιταμίνη Β1 - θειαμίνη : 0.2 mg (19% ΣΗΠ)
- Βιταμίνη Β3 - νιασίνη : 2.3 mg (15% ΣΗΠ)
- Βιταμίνη Β6 - πυριδοξίνη : 0.2 mg (15% ΣΗΠ)
- Μαγνήσιο : 66 mg (16% ΣΗΠ)
- Ψευδάργυρος : 1.3 mg (11% ΣΗΠ)
Όπως αναφέρει μία μελέτη του 2015, το φύτρωμα του σιταριού βελτιώνει το αντιοξειδωτικό του περιεχόμενο (12).
5. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ
Ένα από τα συνηθισμένα λάθη είναι να θεωρείται ότι το ψωμί Εσσαίων δεν έχει γλουτένη.
Αυτό δεν ισχύει.
Το ψωμι Εσσαιων έχει γλουτενη, και ως εκ τούτου, δεν είναι δυνατόν ένα εμπορικό ψωμί Εσσαίων να αναγράφει "χωρίς γλουτένη".
Ναι, μεν η γλουτενη που ανιχνεύεται είναι πολύ χαμηλή, αλλά είναι υπαρκτή.
Συνεπώς, άτομα με κοιλιοκάκη και άτομα που έχουν δυσανεξία στη γλουτενη, πριν καταναλώσουν το ψωμι Εσσαιων να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή.
Εδώ, βέβαια, αξίζει να αναφερθεί ότι στην ιστοσελίδα της, μία εταιρεία που παράγει ψωμί Εσσαίων προτρέπει τα άτομα με κοιλιοκάκη και δυσανεξία στην γλουτένη να συμβουλευτούν τον ιατρό τους πριν το καταναλώσουν, αλλά κλείνει την σχετική ενότητα με τον εξής τρόπο :
"πολλοί άνθρωποι λένε ότι το βρίσκουν αποδεκτό και αυτό ίσως οφείλεται στο ότι η διαδικασία του φυτρώματος επηρεάζει τον τύπο καθώς και την ποσότητα της γλουτένης που περιέχει".
Όπως αναφέρει μία παλιά δημοσίευση του 2007 "το φύτρωμα των σπόρων σιταριού οδήγησε ση σημαντική αποικοδόμηση στις πρωτεΐνες γλουτένης" (13), ενώ μία πιο πρόσφατη δημοσίευση (2017) ανέφερε τα ίδια ευρήματα, πιο συγκεκριμένα μία μείωση της τάξης του 47% (14).
6. ΑΓΟΡΑ ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΤΙΜΗ
Υπάρχει στην αγορά ψωμί εσσαίων σε συσκευασία των 400γρ, ενώ η τιμη του είναι από 3 έως 4 ευρώ.
Το ψωμί Εσσαίων το βρίσκουμε σε βιολογικά καταστήματα, ενώ υπάρχει και σε διάφορες γεύσεις π.χ. απλό, με αποξηραμένα φρούτα, με ξηρούς καρπούς, με σπόρους κάνναβης, με καρότο, με τζίνσενγκ κ.ά.
Προφανώς, εάν το φτιάξουμε σπίτι μας, μπορούμε να προσθέσουμε ότι υλικό ή συνδυασμό υλικών επιθυμεί π.χ. μπαχαρικά, σκόρδο, κρεμμύδι, λαχανικά, αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς κτλ
7. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΖΕΤΑΙ
Εάν επιθυμείτε φτιάξετε ψωμί των Εσσαίων στο σπίτι σας, η διαδικασία είναι ιδιαίτερα απλή.
Με λίγα λόγια, ενεργοποιούμε το σιτάρι, το αφήνουμε να γίνει φύτρο, μετά το πολτοποιούμε, το πλάθουμε και το βάζουμε σε αφυγραντή ή σε φούρνο ή το αφήνουμε στον ήλιο (παραδοσιακός τρόπος).
Το πρώτο βήμα είναι να προμηθευτούμε σιτάρι, ιδανικά βιολογικής καλλιέργειας (τα 500 γρ. κοστίζουν περίπου 1.20€)
Το δεύτερο βήμα είναι, αφού το ξεπλύνουμε 1-2 φορές, να το αφήσουμε να μουλιάσει για 12 ώρες σε νερό (ιδανικά νερό φίλτρου).
Το τρίτο βήμα είναι να περιμένουμε να βγει το φύτρο του, ενώ το βρέχουμε 2-3 φορές την ημέρα. Το βρέχουμε πρωί - βράδυ, εκτός εάν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασιές και έχουμε παρατηρήσει ότι είναι στεγνοί οι σπόροι. Σε αυτήν την περίπτωση, βρέχουμε και το μεσημέρι.
Συνήθως, το φύτρο θα βγει σε μία έως τρεις ημέρες, ανάλογα την εποχή. Αυτό σημαίνει ότι εάν είναι καλοκαίρι το φύτρο θα βγει πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με τον χειμώνα.
Εάν μετά από 3 ημέρες δεν έχε βγει φύτρο (1 έως 2 εκατοστά), αυτό σημαίνει 2 πράγματα :
- ο σπόρος του σιταριού είναι αποφλοιωμένος (αυτό μπορεί να συμβεί και με βιολογικό σπόρο, για αυτόν τον λόγο ρωτήστε πριν το προμηθευτείτε)
- ο σπόρος του σιταριού είναι πολυκαιρισμένος (αυτό δεν μου έχει συμβεί ποτέ με βιολογικό σπόρο, μου έχει συμβεί μόνο με συμβατικό).
Το τέταρτο βήμα είναι να πολτοποιήσουμε καλά τα φύτρα, μέχρι να δημιουργηθεί μία ζύμη
Το πέμπτο βήμα είναι να βάλουμε την ζύμη σε ένα ταψί, αφού της δώσουμε ένα ομοιόμορφο σχήμα ή να την βάλουμε σε μία φόρμα.
Το έκτο και τελευταίο βήμα είναι να το "ψήσουμε" στον αφυγραντή ή να ψηθεί σε φούρνο. Η διάρκεια του ψησίματος εξαρτάται από την θερμοκρασία και το πάχος που έχουμε δώσει στην ζύμη μας.
To ιδανικό είναι η θερμοκρασία να είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στους 47 βαθμούς κελσίου διότι με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζονται στο μέγιστο δυνατό τα θρεπτικά συστατικά του.
8. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΩΜΟΦΑΓΙΑ
Έχει το ψωμί Εσσαίων θέση στην ωμοφαγία ;
Η απάντηση είναι : εξαρτάται.
- Εάν είναι του εμπορίου, τότε, όχι δεν είναι ωμοφαγική επιλογή διότι ψήνεται κανονικά.
- εάν το φτιάξει κάποιος μόνος, τότε έχει σημασία η θερμοκρασία που θα χρησιμοποιήσει.
α. Εάν χρησιμοποιήσει αφυγραντή, τότε σίγουρα είναι ωμοφαγικό,
β. Εάν χρησιμοποιήσει φούρνο, τότε είναι πολύ σημαντικό να βάλει τον φούρνο στην ελάχιστη θερμοκρασία και να αφήσει την πόρτα του φούρνου ανοιχτή με μία κλίση.
Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι η θερμοκρασία θα είναι κάτω των 47 βαθμών κελσίου, το οποίο σημαίνει ότι θα χρειαστούμε θερμόμετρο για φούρνους ώστε να σιγουρευτούμε ότι η θερμοκρασία δεν ξεπερνά την επιθυμητή.
9. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΣΥΝΟΨΗ
Το ψωμί Εσσαίων :
1. είναι θρεπτικό
2. είναι νόστιμο
3. είναι χορταστικό
4. μπορεί να αποτελέσει βάση σε αλμυρά ή γλυκά σνακ π.χ. ταχίνι με κάποιο υγιεινό γλυκαντικό, ταχίνι με αβοκάντο και διάφορα μπαχαρικά, γουακαμόλε, φυτικά μπιφτέκια κ.ά.
5. είναι εύπεπτο.
10. ΨΩΜΙ ΕΣΣΑΙΩΝ ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Το φυτρωμένο ψωμί από σιτάρι περιέχει γλουτένη, επομένως τα άτομα με ευαισθησίες ίσως εμφανίσουν γαστρεντερικά προβλήματα, όπως φούσκωμα, στομαχικές διαταραχές και διαταραχές της πέψης. Το φύτρωμα του σιταριού κάνει την γλουτένη πιο εύκολη στην πέψη, το οποίο σημαίνει ότι ίσως το φυτρωμένο ψωμί είναι περισσότερο ανεκτό, αν και πάντα υπάρχει η επιλογή για παρασκευή φυτρωμένου ψωμιού από άλλα δημητριακά (όπως η ζέα) ή από όσπρια ή συνδυασμό τους.
Μερικοί άνθρωποι ίσως είναι καλύτερα να αφαιρέσουν πλήρως το σιτάρι από την διατροφή τους, ακόμα κι αν είναι φυτρωμένο.
