ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ
Προστατευτικές επιδράσεις στην εξέλιξη της νόσου.
Καταπολέμηση των συμπτωμάτων (κινητικά και μη-κινητικά)
Καταπολέμηση των συμπτωμάτων (κινητικά και μη-κινητικά)
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Β. ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ 1. ΝΟΣΟΣ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ 2. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 3. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ - ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ: 4. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ (αναφορά περίπτωσης + κλινικές δοκιμές): Παραπομπές (19) |
Α. ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η νόσος Πάρκινσον οδηγεί σε μείωση τόσο της γνωστικής λειτουργίας, όσο και της καθημερινής λειτουργίας.
Το μειονέκτημα που έχουν οι φαρμακολογικές θεραπείες είναι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε (σοβαρές) παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των μη-φυσιολογικών κινήσεων, της ναυτίας και της ψύχωσης. Η ανάγκη για εναλλακτικά φάρμακα που να έχουν λιγότερες ή καθόλου ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι σαφής.
Το γανόδερμα περιέχει πολλές βιοενεργές ενώσεις, οι οποίες εμφανίζουν πολυάριθμες θεραπευτικές επιδράσεις.
Παρόλο που οι περισσότερες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις αντιοξειδωτικές, ανοσορυθμιστικές και αντικαρκινικές δράσεις του, αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι διαθέτει και ένα ευρύ φάσμα προστασίας από τις εγκεφαλικές βλάβες, ενώ οι επιδράσεις του ειδικά στη νόσο Πάρκινσον έχουν επίσης διερευνηθεί και υπάρχουν δεδομένα από μελέτες σε ανθρώπους (αναφορά περίπτωσης + κλινικές δοκιμές).
α. αναφορά περίπτωσης:
Ένας ασθενής 50 ετών ξεκίνησε το γανόδερμα για να αξιολογήσει εάν θα είχε τα ίδια οφέλη με έναν άλλο ασθενή με νόσο Πάρκινσον, ο οποίος του ανέφερε ότι «Ανέκτησα το νου μου».
Τελικά, ο ασθενής είχε την ίδια εμπειρία, όχι αμέσως αλλά περίπου μετά από 2 εβδομάδες.
Έλαβε 300 mg επί 3 μήνες, συνήθως πριν από το μεσημέρι και, συνολικά, τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση της επίγνωσης και, ως εκ τούτου, είχε μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες συναισθηματικές συμπεριφορές. Τα κινητικά συμπτώματα παρέμειναν σταθερά, δεν επιδεινώθηκαν.
Παρόλο που αυτά τα ευρήματα δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε, οι αναφορές περίπτωσης δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, όπως συμβαίνει με τα ευρήματα από κλινικές δοκιμές (2 ολοκληρωμένες + 1 εν εξελίξει)
β. κλινικές δοκιμές (2+1):
- ολοκληρωμένες (2) =>
1η. Το Γανόδερμα λούσιντουμ είχε ευεργετική επίδραση, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της εξέλιξης των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου Πάρκινσον. Η δοσολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν 4 γραμμάρια.
2η. Το Γανόδερμα λούσιντουμ οδήγησε :
- σε σημαντική αύξηση του NGF, ο οποίος αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για τους νευρώνες, καθώς και
- σε σημαντική αύξηση του BDNF, ο οποίος προστατεύει τους νευρώνες από βλάβες, ενώ ενισχύει την μυϊκή δύναμη.
Η ερευνητική ομάδα συμπληρώνει ότι "το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα απλό και πιο αποτελεσματικό εργαλείο σε σύγκριση με άλλα χημικά φάρμακα".
- εν εξελίξει (1) =>
Το νοσοκομείο Xuanwu στο Πεκίνο έχει ξεκινήσει ενέργειες για να διεξαχθεί μία κλινική δοκιμή (δοσολογία 1,6 γρ.) αναφέροντας ότι "Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι σε ασθενείς με πρώιμη νόσο Πάρκινσον το γανόδερμα βελτίωσε τα συμπτώματα ως συμπληρωματική θεραπεία στην λεβοντόπα".
Η νόσος Πάρκινσον οδηγεί σε μείωση τόσο της γνωστικής λειτουργίας, όσο και της καθημερινής λειτουργίας.
Το μειονέκτημα που έχουν οι φαρμακολογικές θεραπείες είναι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε (σοβαρές) παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των μη-φυσιολογικών κινήσεων, της ναυτίας και της ψύχωσης. Η ανάγκη για εναλλακτικά φάρμακα που να έχουν λιγότερες ή καθόλου ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι σαφής.
Το γανόδερμα περιέχει πολλές βιοενεργές ενώσεις, οι οποίες εμφανίζουν πολυάριθμες θεραπευτικές επιδράσεις.
Παρόλο που οι περισσότερες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις αντιοξειδωτικές, ανοσορυθμιστικές και αντικαρκινικές δράσεις του, αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι διαθέτει και ένα ευρύ φάσμα προστασίας από τις εγκεφαλικές βλάβες, ενώ οι επιδράσεις του ειδικά στη νόσο Πάρκινσον έχουν επίσης διερευνηθεί και υπάρχουν δεδομένα από μελέτες σε ανθρώπους (αναφορά περίπτωσης + κλινικές δοκιμές).
α. αναφορά περίπτωσης:
Ένας ασθενής 50 ετών ξεκίνησε το γανόδερμα για να αξιολογήσει εάν θα είχε τα ίδια οφέλη με έναν άλλο ασθενή με νόσο Πάρκινσον, ο οποίος του ανέφερε ότι «Ανέκτησα το νου μου».
Τελικά, ο ασθενής είχε την ίδια εμπειρία, όχι αμέσως αλλά περίπου μετά από 2 εβδομάδες.
Έλαβε 300 mg επί 3 μήνες, συνήθως πριν από το μεσημέρι και, συνολικά, τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση της επίγνωσης και, ως εκ τούτου, είχε μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες συναισθηματικές συμπεριφορές. Τα κινητικά συμπτώματα παρέμειναν σταθερά, δεν επιδεινώθηκαν.
Παρόλο που αυτά τα ευρήματα δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε, οι αναφορές περίπτωσης δεν επιτρέπουν την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, όπως συμβαίνει με τα ευρήματα από κλινικές δοκιμές (2 ολοκληρωμένες + 1 εν εξελίξει)
β. κλινικές δοκιμές (2+1):
- ολοκληρωμένες (2) =>
1η. Το Γανόδερμα λούσιντουμ είχε ευεργετική επίδραση, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της εξέλιξης των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου Πάρκινσον. Η δοσολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν 4 γραμμάρια.
2η. Το Γανόδερμα λούσιντουμ οδήγησε :
- σε σημαντική αύξηση του NGF, ο οποίος αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για τους νευρώνες, καθώς και
- σε σημαντική αύξηση του BDNF, ο οποίος προστατεύει τους νευρώνες από βλάβες, ενώ ενισχύει την μυϊκή δύναμη.
Η ερευνητική ομάδα συμπληρώνει ότι "το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα απλό και πιο αποτελεσματικό εργαλείο σε σύγκριση με άλλα χημικά φάρμακα".
- εν εξελίξει (1) =>
Το νοσοκομείο Xuanwu στο Πεκίνο έχει ξεκινήσει ενέργειες για να διεξαχθεί μία κλινική δοκιμή (δοσολογία 1,6 γρ.) αναφέροντας ότι "Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι σε ασθενείς με πρώιμη νόσο Πάρκινσον το γανόδερμα βελτίωσε τα συμπτώματα ως συμπληρωματική θεραπεία στην λεβοντόπα".
Β. ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ
1. ΝΟΣΟΣ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι νευρολογικές και νευροεκφυλιστικές ασθένειες αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές για την δημόσια υγεία (1).
Η νόσος Πάρκινσον οδηγεί σε μείωση :
- της γνωστικής λειτουργίας, και
- της καθημερινής λειτουργίας (4) και αποτελεί την δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική διαταραχή (5, 6).
2. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Το μειονέκτημα που έχουν οι φαρμακολογικές θεραπείες είναι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε (σοβαρές) παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των μη-φυσιολογικών μυϊκών κινήσεων, της ναυτίας και της ψύχωσης (8).
Η ανάγκη για εναλλακτικά φάρμακα που να έχουν λιγότερες ή καθόλου ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι σαφής (8).
3. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ - ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:
Το Γανόδερμα λούσιντουμ [Ganoderma lucidum], ένα από τα εξαιρετικά θρεπτικά και αποτελεσματικά φαρμακευτικά μανιτάρια, χρησιμοποιείται για κλινικές εφαρμογές εδώ και χιλιάδες χρόνια (2), ενώ η θεραπευτική χρήση του στις ασιατικές χώρες είναι ευρεία (12, 13).
Το Γανόδερμα λούσιντουμ περιέχει πολλές βιοενεργές ενώσεις, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν πολυσακχαρίτες, τριτερπενοειδή, αδενοσίνη και στερόλες (5). Επιπρόσθετα, το γανοδερικό οξύ, ένα τριτερπένιο που περιέχει το Γανόδερμα λούσιντουμ, εμφανίζει πολυάριθμες θεραπευτικές επιδράσεις (14).
Αυτό το ισχυρό φαρμακευτικό μανιτάρι έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως για την αντιμετώπιση αυτοάνοσων διαταραχών, του καρκίνου και των ιογενών λοιμώξεων στην Κίνα (12), ενώ οι περισσότερες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις αντιοξειδωτικές, ανοσορυθμιστικές και αντικαρκινικές δράσεις του (5).
Παρόλα αυτά, αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι διαθέτει και ένα ευρύ φάσμα προστασίας από τις εγκεφαλικές βλάβες (2). Οι επιδράσεις του ειδικά στη νόσο Πάρκινσον έχουν επίσης διερευνηθεί και ακολουθούν τα σχετικά δεδομένα.
4. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ (αναφορά περίπτωσης + κλινικές δοκιμές):
α. αναφορά περίπτωσης: μία δημοσίευση
β. τυχαιοποιημένη διπλά-τυφλή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο: δύο ολοκληρωμένες + μία εν εξελίξει
ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:
Περιληπτικά:
Ένας ασθενής 50 ετών με νόσο Πάρκινσον επί 5 χρόνια υποβλήθηκε σε αγωγή με γανόδερμα για 3 μήνες και τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση της επίγνωσης. Ως εκ τούτου, αυτός ο ασθενής είχε μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες συναισθηματικές συμπεριφορές (4).
Αναλυτικά (8):
Η κόρη του ασθενούς παρατήρησε ότι έτρεμαν τα δάχτυλα του. Ο ασθενής το απέδωσε αυτό στο ότι ήταν πιεσμένος, σε ένταση και στρεσαρισμένος. Περίμενε μερικούς μήνες πριν πάει στον γενικό ιατρό του, ο οποίος τον παρέπεμψε σε νευρολόγο όπου έγινε η διάγνωση για νόσο Πάρκινσον. Δεν έλαβε ποτέ φαρμακευτική αγωγή και ίδρυσε μια σελίδα στο Facebook όπου οι ασθενείς μπορούν να ανταλλάσσουν εμπειρίες σχετικά με εναλλακτικές θεραπείες.
Μετά από 5 χρόνια, πλησίασε την συγγραφέα (Kim P. C. Kuypers), η οποία είναι ερευνήτρια στο Τμήμα Νευροψυχολογίας και Ψυχοφαρμακολογίας, στην Σχολή Ψυχολογίας & Νευροεπιστημών, στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ, Ολλανδία, καθώς αποφάσισε να ξεκινήσει αυτοθεραπεία με γανόδερμα, διάρκειας 3 μηνών.
Αποφάσισε να ξεκινήσει το γανόδερμα για να αξιολογήσει εάν θα βιώνε τα ίδια οφέλη που του ανέφερε ένας άλλος ασθενής και να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει την αυτοθεραπεία με γανόδερμα ή όχι. Συμφώνησε να παρακολουθείται κατά την διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, χρησιμοποιώντας ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν τα (μη)κινητικά συμπτώματα του.
Κατά την διάρκεια αυτών των 3 μηνών, ο ασθενής και η κόρη του συμπλήρωσαν διάφορα ερωτηματολόγια (αναφέρονται αναλυτικά στο πλήρες κείμενο της δημοσίευσης) σχετικά με τα κινητικά και τα μη-κινητικά συμπτώματα του σε 3 διαφορετικά χρονικά σημεία : κατά την έναρξη, στον 1ο μήνα και στους 3 μήνες μετά την έναρξη της αυτοθεραπείας.
Η δοσολογία που λάμβανε ήταν 1 κάψουλα των 300 mg, συνήθως πριν από το μεσημέρι.
Η εστίαση της τρέχουσας μελέτης ήταν στα μη-κινητικά συμπτώματα για τους εξής λόγους:
- Πρώτον, οι θεραπείες που αντιμετωπίζουν τα μη-κινητικά συμπτώματα είναι εξαιρετικά απαραίτητες.
- Δεύτερον, δεδομένου ότι το άγχος αυξάνει την σοβαρότητα των κινητικών συμπτωμάτων, είναι σημαντικό οι παρεμβάσεις να στοχεύουν στην ανακούφιση από την ψυχολογική δυσφορία,
- Τρίτον, η ποιότητα της ζωής συνδέεται με την σοβαρότητα των κινητικών συμπτωμάτων.
Ως εκ τούτου, σε αυτήν την μελέτη, επιλέχθηκαν ερωτηματολόγια που εστιάζουν στην ποιότητα ζωής και στην ρύθμιση των συναισθημάτων, καθώς και ερωτηματολόγιο που αξιολογεί τα (μη)κινητικά συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον.
ευρήματα μετά από 3 μήνες:
Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα ήταν η αύξηση της ενσυνειδητότητας.
Τα κινητικά συμπτώματα παρέμειναν σταθερά, δεν επιδεινώθηκαν.
Δεν υπήρξαν ακραίες αλλαγές στην ποιότητα ζωής και η ρύθμιση των συναισθημάτων φαινόταν να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, ενώ βελτιώθηκε ελαφρώς στην αξιολόγηση των 3 μηνών.
Δεν υπήρξαν ανεπιθύμητες ενέργειες από την πρόσληψη γανοδέρματος.
Αν και τα ευρήματα δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα δεδομένου ότι πρόκειται για 1 μόνο άτομο, οι μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες πτυχές της συναισθηματικής συμπεριφοράς και η εμπειρία του ασθενούς, σε συνδυασμό με τα δεδομένα από την προκλινική έρευνα, δικαιολογούνται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για το γανόδερμα και τη νόσο Πάρκινσον.
Η οπτική γωνία του ασθενούς:
Ο ασθενής παρακινήθηκε να ξεκινήσει το γανόδερμα καθώς ήθελε να ελέγξει εάν θα μπορούσε επίσης να αποκτήσει νοητική διαύγεια, όπως του ανέφερε ένας άλλος ασθενής: «Ανέκτησα το νου μου».
Τελικά, αυτό βίωσε και ο ίδιος, όχι αμέσως αλλά περίπου μετά από 2 εβδομάδες αυτοθεραπείας.
Επίσης, ο ασθενής δήλωσε μειωμένο αίσθημα πανικού, αν και αναγνώρισε ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στην αυτοθεραπεία με γανόδερμα ή στην αυξημένη ηρεμία στην ζωή του.
Επιπρόσθετα, δεν αντιμετώπισε κινητικές αλλαγές, αλλά δήλωσε ότι έπαιρνε πιο γρήγορες αποφάσεις. Για παράδειγμα, δηλώνει: «Όταν στο φαγητό η χρήση πιρουνιού είναι δύσκολη, η λύση του να πάρεις το πιρούνι από το άλλο χέρι, έρχεται γρήγορα στο μυαλό».
Όταν ρωτήθηκε για τις προσδοκίες που είχε όταν ξεκίνησε με το γανόδερμα, δήλωσε ότι ήταν περίεργος και σκέφτηκε: «Δεν είναι κακό να προσπαθείς» (8).
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ:
2018 - ΠΡΩΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ =>
Σε μια αδημοσίευτη τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή κλινική δοκιμή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, 300 ασθενείς με νόσο Πάρκινσον έλαβαν εκχύλισμα από Γανόδερμα λούσιντουμ (5).
ευρήματα:
Οι αξιολογήσεις παρακολούθησης 2 ετών έδειξαν μια ευεργετική επίδραση από το γανόδερμα, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της εξέλιξης των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου Πάρκινσον.
Η ημερήσια δοσολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν 4 γραμμάρια (5).
2021 - ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ =>
Σε αυτήν την μελέτη, 24 άνδρες ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε τέσσερις ομάδες (15).
ευρήματα:
Ένας από τους μηχανισμούς επίδρασης που είχε το Γανόδερμα λούσιντουμ στη νόσο Πάρκινσον ήταν :
- η σημαντική αύξηση των επιπέδων του "παράγοντα ανάπτυξης νεύρου" (Nerve Growth Factor - NGF), ο οποίος αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για τους νευρώνες, καθώς και
- του "εγκεφαλικού νευροτροφικού παράγοντα" [brain-derived neurotrophic factor - BDNF]. Ο BDNF προστατεύει τους νευρώνες από βλάβες και ασθένειες, ενώ η απελευθέρωση του στον εγκέφαλο ενισχύει την μυϊκή δύναμη. Εάν δεν υπάρξη έκκριση του BDNF, οι μύες γίνονται αδύναμοι. Με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η μείωση της δύναμης που οφείλεται τόσο στην γήρανση όσο και στην ασθένεια, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο κίνδυνο μυϊκής απώλειας, ειδικά σε άτομα με νόσο Πάρκινσον.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι το εκχύλισμα γανόδερμα είχε νευροπροστατευτικές επιδράσεις και προκάλεσε σημαντική βελτίωση στους νευροδιαβιβαστές σε ηλικιωμένους άνδρες με νόσο Πάρκινσον.
Επίσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, είναι σαφές ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα απλό και πιο αποτελεσματικό εργαλείο σε σύγκριση με άλλα χημικά φάρμακα (15).
ΛΟΙΠΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ =>
Σε δύο ακόμα δημοσιεύσεις αναφέρεται ότι "το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει δείξει πιθανές νευροπροστατευτικές επιδράσεις στις κλινικές δοκιμές μας" (16, 17), αν και δεν αναφέρεται σχετική παραπομπή, ούτε δίδονται περισσότερες πληροφορίες για τα ευρήματα αυτών των κλινικών δοκιμών.
2022 - ΤΡΙΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ, ΕΝ ΕΞΕΛΙΞΕΙ
Κλείνοντας, μία δημοσίευση του 2022 με τίτλο "Φαρμακευτικές θεραπείες για τη νόσο Πάρκινσον, κλινικές δοκιμές" αναφέρει ότι από τις 32 εν εξελίξει δοκιμές,:
- 18 είναι σε Φάση 1,
- 13 είναι σε Φάση 2, και
- 1 είναι στη Φάση 3.
Η μοναδική κλινική δοκιμή που έχει φτάσει στην φάση 3 αφορά μία κλινικη δοκιμή για το γανόδερμα (18), σε 288 ασθενείς που διενεργεί το νοσοκομείο Xuanwu στο Πεκίνο.
Στην περίληψη αναφέρεται το εξής : "Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι σε ασθενείς με πρώιμη νόσο Πάρκινσον το γανόδερμα βελτίωσε τα συμπτώματα ως συμπληρωματική θεραπεία στην λεβοντόπα. Η παρούσα τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική δοκιμή θα αξιολογήσει τις επιδράσεις από το γανόδερμα σε ασθενείς που δεν λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή".
Η ημερήσια δοσολογία που επιλέχθηκε είναι 1,6 γραμμάρια (0,8 γραμμάρια, 2 φορές ανά ημέρα) (19).
1. ΝΟΣΟΣ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι νευρολογικές και νευροεκφυλιστικές ασθένειες αποτελούν τις μεγαλύτερες απειλές για την δημόσια υγεία (1).
Η νόσος Πάρκινσον οδηγεί σε μείωση :
- της γνωστικής λειτουργίας, και
- της καθημερινής λειτουργίας (4) και αποτελεί την δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική διαταραχή (5, 6).
2. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Το μειονέκτημα που έχουν οι φαρμακολογικές θεραπείες είναι ότι μπορεί να οδηγήσουν σε (σοβαρές) παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένων των μη-φυσιολογικών μυϊκών κινήσεων, της ναυτίας και της ψύχωσης (8).
Η ανάγκη για εναλλακτικά φάρμακα που να έχουν λιγότερες ή καθόλου ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι σαφής (8).
3. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ - ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:
Το Γανόδερμα λούσιντουμ [Ganoderma lucidum], ένα από τα εξαιρετικά θρεπτικά και αποτελεσματικά φαρμακευτικά μανιτάρια, χρησιμοποιείται για κλινικές εφαρμογές εδώ και χιλιάδες χρόνια (2), ενώ η θεραπευτική χρήση του στις ασιατικές χώρες είναι ευρεία (12, 13).
Το Γανόδερμα λούσιντουμ περιέχει πολλές βιοενεργές ενώσεις, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν πολυσακχαρίτες, τριτερπενοειδή, αδενοσίνη και στερόλες (5). Επιπρόσθετα, το γανοδερικό οξύ, ένα τριτερπένιο που περιέχει το Γανόδερμα λούσιντουμ, εμφανίζει πολυάριθμες θεραπευτικές επιδράσεις (14).
Αυτό το ισχυρό φαρμακευτικό μανιτάρι έχει χρησιμοποιηθεί κυρίως για την αντιμετώπιση αυτοάνοσων διαταραχών, του καρκίνου και των ιογενών λοιμώξεων στην Κίνα (12), ενώ οι περισσότερες μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις αντιοξειδωτικές, ανοσορυθμιστικές και αντικαρκινικές δράσεις του (5).
Παρόλα αυτά, αρκετές έρευνες έχουν δείξει ότι διαθέτει και ένα ευρύ φάσμα προστασίας από τις εγκεφαλικές βλάβες (2). Οι επιδράσεις του ειδικά στη νόσο Πάρκινσον έχουν επίσης διερευνηθεί και ακολουθούν τα σχετικά δεδομένα.
4. ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΠΑΡΚΙΝΣΟΝ (αναφορά περίπτωσης + κλινικές δοκιμές):
α. αναφορά περίπτωσης: μία δημοσίευση
β. τυχαιοποιημένη διπλά-τυφλή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο: δύο ολοκληρωμένες + μία εν εξελίξει
ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ:
Περιληπτικά:
Ένας ασθενής 50 ετών με νόσο Πάρκινσον επί 5 χρόνια υποβλήθηκε σε αγωγή με γανόδερμα για 3 μήνες και τα ευρήματα έδειξαν ότι υπήρξε αξιοσημείωτη αύξηση της επίγνωσης. Ως εκ τούτου, αυτός ο ασθενής είχε μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες συναισθηματικές συμπεριφορές (4).
Αναλυτικά (8):
Η κόρη του ασθενούς παρατήρησε ότι έτρεμαν τα δάχτυλα του. Ο ασθενής το απέδωσε αυτό στο ότι ήταν πιεσμένος, σε ένταση και στρεσαρισμένος. Περίμενε μερικούς μήνες πριν πάει στον γενικό ιατρό του, ο οποίος τον παρέπεμψε σε νευρολόγο όπου έγινε η διάγνωση για νόσο Πάρκινσον. Δεν έλαβε ποτέ φαρμακευτική αγωγή και ίδρυσε μια σελίδα στο Facebook όπου οι ασθενείς μπορούν να ανταλλάσσουν εμπειρίες σχετικά με εναλλακτικές θεραπείες.
Μετά από 5 χρόνια, πλησίασε την συγγραφέα (Kim P. C. Kuypers), η οποία είναι ερευνήτρια στο Τμήμα Νευροψυχολογίας και Ψυχοφαρμακολογίας, στην Σχολή Ψυχολογίας & Νευροεπιστημών, στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ, Ολλανδία, καθώς αποφάσισε να ξεκινήσει αυτοθεραπεία με γανόδερμα, διάρκειας 3 μηνών.
Αποφάσισε να ξεκινήσει το γανόδερμα για να αξιολογήσει εάν θα βιώνε τα ίδια οφέλη που του ανέφερε ένας άλλος ασθενής και να αποφασίσει εάν θα συνεχίσει την αυτοθεραπεία με γανόδερμα ή όχι. Συμφώνησε να παρακολουθείται κατά την διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου, χρησιμοποιώντας ερωτηματολόγια που αξιολογούσαν τα (μη)κινητικά συμπτώματα του.
Κατά την διάρκεια αυτών των 3 μηνών, ο ασθενής και η κόρη του συμπλήρωσαν διάφορα ερωτηματολόγια (αναφέρονται αναλυτικά στο πλήρες κείμενο της δημοσίευσης) σχετικά με τα κινητικά και τα μη-κινητικά συμπτώματα του σε 3 διαφορετικά χρονικά σημεία : κατά την έναρξη, στον 1ο μήνα και στους 3 μήνες μετά την έναρξη της αυτοθεραπείας.
Η δοσολογία που λάμβανε ήταν 1 κάψουλα των 300 mg, συνήθως πριν από το μεσημέρι.
Η εστίαση της τρέχουσας μελέτης ήταν στα μη-κινητικά συμπτώματα για τους εξής λόγους:
- Πρώτον, οι θεραπείες που αντιμετωπίζουν τα μη-κινητικά συμπτώματα είναι εξαιρετικά απαραίτητες.
- Δεύτερον, δεδομένου ότι το άγχος αυξάνει την σοβαρότητα των κινητικών συμπτωμάτων, είναι σημαντικό οι παρεμβάσεις να στοχεύουν στην ανακούφιση από την ψυχολογική δυσφορία,
- Τρίτον, η ποιότητα της ζωής συνδέεται με την σοβαρότητα των κινητικών συμπτωμάτων.
Ως εκ τούτου, σε αυτήν την μελέτη, επιλέχθηκαν ερωτηματολόγια που εστιάζουν στην ποιότητα ζωής και στην ρύθμιση των συναισθημάτων, καθώς και ερωτηματολόγιο που αξιολογεί τα (μη)κινητικά συμπτώματα της νόσου Πάρκινσον.
ευρήματα μετά από 3 μήνες:
Το πιο αξιοσημείωτο εύρημα ήταν η αύξηση της ενσυνειδητότητας.
Τα κινητικά συμπτώματα παρέμειναν σταθερά, δεν επιδεινώθηκαν.
Δεν υπήρξαν ακραίες αλλαγές στην ποιότητα ζωής και η ρύθμιση των συναισθημάτων φαινόταν να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου, ενώ βελτιώθηκε ελαφρώς στην αξιολόγηση των 3 μηνών.
Δεν υπήρξαν ανεπιθύμητες ενέργειες από την πρόσληψη γανοδέρματος.
Αν και τα ευρήματα δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα δεδομένου ότι πρόκειται για 1 μόνο άτομο, οι μικρές θετικές αλλαγές σε ορισμένες πτυχές της συναισθηματικής συμπεριφοράς και η εμπειρία του ασθενούς, σε συνδυασμό με τα δεδομένα από την προκλινική έρευνα, δικαιολογούνται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για το γανόδερμα και τη νόσο Πάρκινσον.
Η οπτική γωνία του ασθενούς:
Ο ασθενής παρακινήθηκε να ξεκινήσει το γανόδερμα καθώς ήθελε να ελέγξει εάν θα μπορούσε επίσης να αποκτήσει νοητική διαύγεια, όπως του ανέφερε ένας άλλος ασθενής: «Ανέκτησα το νου μου».
Τελικά, αυτό βίωσε και ο ίδιος, όχι αμέσως αλλά περίπου μετά από 2 εβδομάδες αυτοθεραπείας.
Επίσης, ο ασθενής δήλωσε μειωμένο αίσθημα πανικού, αν και αναγνώρισε ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στην αυτοθεραπεία με γανόδερμα ή στην αυξημένη ηρεμία στην ζωή του.
Επιπρόσθετα, δεν αντιμετώπισε κινητικές αλλαγές, αλλά δήλωσε ότι έπαιρνε πιο γρήγορες αποφάσεις. Για παράδειγμα, δηλώνει: «Όταν στο φαγητό η χρήση πιρουνιού είναι δύσκολη, η λύση του να πάρεις το πιρούνι από το άλλο χέρι, έρχεται γρήγορα στο μυαλό».
Όταν ρωτήθηκε για τις προσδοκίες που είχε όταν ξεκίνησε με το γανόδερμα, δήλωσε ότι ήταν περίεργος και σκέφτηκε: «Δεν είναι κακό να προσπαθείς» (8).
ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ:
2018 - ΠΡΩΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ =>
Σε μια αδημοσίευτη τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή κλινική δοκιμή ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, 300 ασθενείς με νόσο Πάρκινσον έλαβαν εκχύλισμα από Γανόδερμα λούσιντουμ (5).
ευρήματα:
Οι αξιολογήσεις παρακολούθησης 2 ετών έδειξαν μια ευεργετική επίδραση από το γανόδερμα, συμπεριλαμβανομένης της επιβράδυνσης της εξέλιξης των κινητικών συμπτωμάτων της νόσου Πάρκινσον.
Η ημερήσια δοσολογία που χρησιμοποιήθηκε ήταν 4 γραμμάρια (5).
2021 - ΔΕΥΤΕΡΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ =>
Σε αυτήν την μελέτη, 24 άνδρες ασθενείς χωρίστηκαν τυχαία σε τέσσερις ομάδες (15).
ευρήματα:
Ένας από τους μηχανισμούς επίδρασης που είχε το Γανόδερμα λούσιντουμ στη νόσο Πάρκινσον ήταν :
- η σημαντική αύξηση των επιπέδων του "παράγοντα ανάπτυξης νεύρου" (Nerve Growth Factor - NGF), ο οποίος αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για τους νευρώνες, καθώς και
- του "εγκεφαλικού νευροτροφικού παράγοντα" [brain-derived neurotrophic factor - BDNF]. Ο BDNF προστατεύει τους νευρώνες από βλάβες και ασθένειες, ενώ η απελευθέρωση του στον εγκέφαλο ενισχύει την μυϊκή δύναμη. Εάν δεν υπάρξη έκκριση του BDNF, οι μύες γίνονται αδύναμοι. Με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η μείωση της δύναμης που οφείλεται τόσο στην γήρανση όσο και στην ασθένεια, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο κίνδυνο μυϊκής απώλειας, ειδικά σε άτομα με νόσο Πάρκινσον.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι το εκχύλισμα γανόδερμα είχε νευροπροστατευτικές επιδράσεις και προκάλεσε σημαντική βελτίωση στους νευροδιαβιβαστές σε ηλικιωμένους άνδρες με νόσο Πάρκινσον.
Επίσης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης, είναι σαφές ότι το Γανόδερμα λούσιντουμ μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα απλό και πιο αποτελεσματικό εργαλείο σε σύγκριση με άλλα χημικά φάρμακα (15).
ΛΟΙΠΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΕΣ =>
Σε δύο ακόμα δημοσιεύσεις αναφέρεται ότι "το Γανόδερμα λούσιντουμ έχει δείξει πιθανές νευροπροστατευτικές επιδράσεις στις κλινικές δοκιμές μας" (16, 17), αν και δεν αναφέρεται σχετική παραπομπή, ούτε δίδονται περισσότερες πληροφορίες για τα ευρήματα αυτών των κλινικών δοκιμών.
2022 - ΤΡΙΤΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ, ΕΝ ΕΞΕΛΙΞΕΙ
Κλείνοντας, μία δημοσίευση του 2022 με τίτλο "Φαρμακευτικές θεραπείες για τη νόσο Πάρκινσον, κλινικές δοκιμές" αναφέρει ότι από τις 32 εν εξελίξει δοκιμές,:
- 18 είναι σε Φάση 1,
- 13 είναι σε Φάση 2, και
- 1 είναι στη Φάση 3.
Η μοναδική κλινική δοκιμή που έχει φτάσει στην φάση 3 αφορά μία κλινικη δοκιμή για το γανόδερμα (18), σε 288 ασθενείς που διενεργεί το νοσοκομείο Xuanwu στο Πεκίνο.
Στην περίληψη αναφέρεται το εξής : "Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι σε ασθενείς με πρώιμη νόσο Πάρκινσον το γανόδερμα βελτίωσε τα συμπτώματα ως συμπληρωματική θεραπεία στην λεβοντόπα. Η παρούσα τυχαιοποιημένη, διπλά-τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο κλινική δοκιμή θα αξιολογήσει τις επιδράσεις από το γανόδερμα σε ασθενείς που δεν λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή".
Η ημερήσια δοσολογία που επιλέχθηκε είναι 1,6 γραμμάρια (0,8 γραμμάρια, 2 φορές ανά ημέρα) (19).