Σκλήρυνση Κατά Πλάκας και Φαρμακευτικό Μανιτάρι Κορντισεπς

Όταν πρωτοδιάβασα ότι το φαρμακευτικό μανιτάρι Κόρντισεπς (medicinal mushroom cordyceps) έδωσε το παράγωγο στο νέο φάρμακο για την σκλήρυνση κατά πλάκας, οφείλω να ομολογήσω ότι σκέφτηκα "Υπερβολές".

Ωστόσο, μου κίνησε το ενδιαφέρον και αποφάσισα να το ερευνήσω λίγο περισσότερο, διότι για το φαρμακευτικό μανιτάρι Cordyceps υπάρχουν περισσότερες από 1.000 δημοσιεύσεις στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη.

Cordyceps

Παρακάτω, παρουσιάζονται αποσπάσματα από ορισμένα online άρθρα.

Όπως πάντα, θα τονίσω ότι οι παρεχόμενες πληροφορίες έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστούν συμβουλές, διάγνωση ή θεραπεία για την σκλήρυνση κατά πλάκας. Πριν προμηθευτείτε το φαρμακευτικό μανιτάρι κόρντισεπς, να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.

---

1. Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια αυτοάνοση διαταραχή που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Μέχρι πρόσφατα, οι θεραπευτικές αγωγές ήταν ενέσιμες. Το 2010 εγκρίθηκε από το FDA η πρώτη διά στόματος θεραπεία για την υποτροπιάζουσα μορφή της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Το φάρμακο προέκυψε από τη μελέτη των μανιταριών Cordyceps.
Πηγή: Discovery Medicine

Άγριο Cordyceps Sinensis

2. Η έρευνα του καθηγητή Tetsuro Fujita στο Πανεπιστήμιο του Κιότο ήταν η αρχή για το νέο φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, η οποία πλήττει πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωπους σε όλο τον κόσμο.
O Fujita ερευνούσε το πώς το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να είναι υποτονικό σε μεταμοσχευμένους ασθενείς. Ο Fujita είπε ότι, τότε, δε γνώριζε ότι οι ιδιότητες του Cordyceps θα μπορούσαν τελικά να βοηθήσουν τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας.
«Ήξερα, από την μελέτη σε κινεζικές φαρμακευτικές εγκυκλοπαίδειες, ότι ο μύκητας τρέφεται από την προνύμφη, ζει μια συμβιωτική σχέση για ένα χρόνο, και αναπτύσσεται το καλοκαίρι», είπε. "Αυτό με έκανε να σκεφτώ ο μύκητας πρέπει με κάποιο τρόπο να καταστέλλει την ανοσολογική απόκριση του προνύμφης."
Πηγή: Bloomberg

3.  Το «Εύρηκα» του Tetsuro Fujita για το μύκητα των Ιμαλαΐων, ήρθε το 1985 όταν έψαχνε τρόπους ώστε το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών να μην απορρίψει τα μεταμοσχευμένα όργανα. Του είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον το παράδειγμα ενός κινέζικου παρασιτικού μύκητα. Ο μύκητας Κορντισεπς εισβάλλει στην προνύμφη ενός εντόμου κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τρέφεται από αυτήν για μήνες, και στη συνέχεια αναπτύσσεται έξω από τον ξενιστή, το καλοκαίρι. Ο Fujita ξαφνικά συνειδητοποίησε ότι ο μύκητας θα πρέπει με κάποιον τρόπο να καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα της προνύμφης
Πηγή: Businessweek

4. Τo μανιτάρι Κορντισεπς έδωσε το παράγωγο για το πρώτη δια στόματος φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας
Το Κόρντισεπς προσέλκυσε αρχικά την προσοχή του βιολόγου Tetsuro Fujita, ο οποίος ερευνούσε τρόπους για να μειώσει την πιθανότητα απόρριψης του μοσχεύματος καταστέλλοντας το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών.
Παρά το γεγονός ότι τα μανιτάρια είναι μέρος της λαϊκής ιατρικής για χιλιάδες χρόνια, είναι σαφές ότι ήρθε η ώρα για τη σύγχρονη ιατρική να την εξετάσει πιο προσεκτικά.
Πηγή: Full Spectrum Biology

5. Ένα νέο φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας "προέρχεται" από τα μανιτάρια Κόρντισεπς .
Το φάρμακο ανακαλύφθηκε από τη μελέτη της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής, μίας 5.000 ετών ιατρική που ακόμα ξεπερνά την δυτική ιατρική σε όλα τα επίπεδα (κόστος, ασφάλεια, αποτελεσματικότητα).
Το φάρμακο λειτουργεί με την επιλεκτική καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, προλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο τον μηχανισμό της σκλήρυνσης κατά πλάκας από την επίθεση στο ίδιο το σώμα.
Πηγή: Natural News

6. Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η συζήτηση για το Κορντισεπς σε δύο αγγλόφωνα φόρουμ από ανθρώπους με σκλήρυνση κατά πλάκας:
 - το MS Refugees και
 - η κοινότητα This is MS Multiple Sclerosis.

Επίσης, υπάρχει και ένα σχετικό νήμα για το Cordyceps στην ιστοσελίδα MSSociety.gr

Κορντισεπς

Κλείνοντας, ένα εξαιρετικά σημαντικό χαρακτηριστικό του Cordyceps είναι ότι παρουσιάζει σημαντική ανοσορυθμιστική δράση, δηλαδή μπορεί να καταστείλει ένα “υπερδραστήριο” ανοσοποιητικό σύστημα και να ενισχύσει ένα “υποτονικό” ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο, αν μη τι άλλο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη Σκλήρυνση Κατά πλάκας.

---

UPDATE 19/11/2018
Μετά από την πολύχρονη εμπειρία μου με το κόρντισεπς και τις επιδράσεις του στην σκλήρυνση κατά πλάκας, τα βασικά οφέλη που βλέπουν κατά κανόνα οι περισσότεροι άνθρωποι είναι τα εξής:
1. μεγαλύτερη άνεση και ευκινησία κατά το περπάτημα,
2. σημαντικά μειωμένο αίσθημα κόπωσης,
3. μεγαλύτερη σταθερότητα και δύναμη στα πόδια,
4. σημαντική βελτίωση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων.

Βάσει κλινικών μελετών που έχουν διενεργηθεί για τις ευεργετικές επιδράσεις του κόρντισεπς σε άλλες παθήσεις και της πολυετούς ενασχόλησης μου με το κόρντισεπς στην συμπληρωματική αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας, έχω καταλήξει ότι η βέλτιστη ημερήσια δοσολογία είναι 6 κάψουλες για 2 έως 3 μήνες.
Στην συνέχεια, ανάλογα την εξέλιξη και τα αποτελέσματα, υπάρχουν τρία πιθανά σενάρια:
1. διακοπή της λήψης κόρντισεπς
2. φάση συντήρησης, το οποίο σημαίνει ότι η ημερήσια δοσολογία μειώνεται σε 1 έως 3 κάψουλες (εξαρτάται από τις ανάγκες του κάθε οργανισμού).
3. επαναλαμβάνεται ένας ακόμα κύκλος 2-3 μήνες με 6 κάψουλες ανά ημέρα.

Κλείνοντας, εάν ο χρήστης επιλέξει την δεύτερη ή την τρίτη επιλογή, τότε κάθε 6 μήνες είναι σημαντικό να γίνεται διακοπή για 1 έως 4 εβδομάδες.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ιδιότητες και την τιμή του κόρντισεπς, κάντε κλικ εδώ.

---

UPDATE 9/5/2019
Σημαντική συμπληρωματική βοήθεια στην σκλήρυνση κατά πλάκας προσφέρει :
 - το ερίκιο, και
 - η σωστά σχεδιασμένη διατροφή από διατροφολόγο, ιδίως όταν ευθυγραμμίζεται με τις συστάσεις του Dr. Roy Swank.

---

UPDATE 21/5/2019
Άλλες προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν είναι οι εξής:
1. τα φυσιολογικά επίπεδα της βιταμίνης D (1, 2), της ομοκυστεΐνης (47, 48), και της Β12 (48)
2. άσκηση (3-5, 13), αεροβική (11, 22), treadmill (12), πιλάτες (16, 31), virtual reality during gait training (21), στο νερό (33)
3. υποστήριξη στον/στην σύντροφο του παθόντος (6)
4. φυσιοθεραπεία (9, 17), ρεφλεξολογία (23, 34), μασάζ (39, 40)
5. διαλογισμό (24, 25)
6. γιόγκα (26, 27)
7. ασκήσεις αναπνοής (30)
8. τεχνικές χαλάρωσης (34, 37)
9. αρωματοθεραπεία (38)
10. λόγω του ότι οι διαταραχές του ύπνου είναι συνηθισμένες (31) αξίζει να εξεταστεί η "υγιεινή του ύπνου".
11. τηλεφωνική ψυχοθεραπεία (18), συμβουλευτική (19) και παρεμβάσεις ψυχολόγων (35)
12. Health retreats για μία ή περισσότερες ημέρες (28)
13. transcutaneous electrical nerve stimulation  (7)
14. exergames (10)
15. whole-body vibration (14)
16. extracorporeal shockwave therapy (20)
17. respiratory muscle training (29)
18. βελονισμός (42, 43), ηλεκτροβελονισμός (44, 45), βελονισμός του τριχωτού της κεφαλής (46)
19. κρανιοϊερή (41)
20. αυτο-ύπνωση (36)
21. κανναβινοειδή (15), όμως η χρήση να γίνεται με προσοχή (23)
22. το υπερβολικό βάρος κατά την παιδική ηλικία και την εφηβεία συσχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σκλήρυνσης κατά πλάκας, ενώ η παχυσαρκία αποτελεί ισχυρότερο παράγοντα κινδύνου (8).

UPDATE 25/5/2019
1. Dr. Saray Stancic,
2. καθηγητής George Jelinek,
3. Dr. McDougall,
4. Brooke Goldner, MD,: ιατρός που έπασχε επί 15 χρόνια από λύκο, και μετά από 3 μήνες φυτοφαγίας ανέστρεψε την κατάσταση της, με αποτέλεσμα να την ενσωματώσει στην ιατρική της πράξη και να βοηθήσει τους ασθενείς της να πράξουν το ίδιο με λύκο, ρευματοειδή αρθρίτιδα, σκλήρυνση κατά πλάκας, διαβήτη, καρδιοπάθειες (49)
5. Dr. Terry Wahls,
6. Bob Cafaro,

UPDATE 3/6/2019
1. Αρκετοί άνθρωποι (όχι όλοι) έχουν αναφέρει ότι όταν τα δημητριακά με γλουτένη (σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη και τα προϊόντα τους) αντικατασταθούν με δημητριακά χωρίς γλουτένη (ρύζι, κινόα, κεχρί, αμάρανθος, φαγόπυρο, καλαμπόκι) βιώνουν σημαντική βελτίωση στον οργανισμό τους.
2. Το αλάτι ίσως επιδρά αρνητικά στα αυτοάνοσα νοσήματα : https://nutritionfacts.org/video/sodium-and-autoimmune-disease-rubbing-salt-in-the-wound/
Συνεπώς, ίσως αξίζει να εξετάσετε το ενδεχόμενο να αντικαταστήσετε το αλάτι με μείγμα βοτάνων

ΠΡΙΝ κάνετε οποιαδήποτε τροποποίηση στην διατροφή σας και στον τρόπο ζωής σας, συμβουλευτείτε ΠΡΩΤΑ τον ιατρό σας διότι κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και χρειάζεται να σταθμιστούν τα υπέρ και τα κατά.

Παραπομπές:
1. J Neurol. 2018 Dec;265(12):2893-2905. Vitamin D for the treatment of multiple sclerosis: a meta-analysis. McLaughlin L1,2, Clarke L1,2, Khalilidehkordi E1,2, Butzkueven H3, Taylor B4, Broadley SA5,6.
2. Neurosci Lett. 2014 Jun 6;570:108-13. Vitamin D status and the risk of multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis. Duan S1, Lv Z2, Fan X1, Wang L1, Han F1, Wang H1, Bi S3.
3. Mult Scler. 2008 Jan;14(1):129-35. Effect of exercise training on quality of life in multiple sclerosis: a meta-analysis. Motl RW1, Gosney JL.
4. Arch Phys Med Rehabil. 2013 Sep;94(9):1800-1828.e3. Effects of exercise training on fitness, mobility, fatigue, and health-related quality of life among adults with multiple sclerosis: a systematic review to inform guideline development. Latimer-Cheung AE1, Pilutti LA, Hicks AL, Martin Ginis KA, Fenuta AM, MacKibbon KA, Motl RW.
5. J Strength Cond Res. 2019 Mar;33(3):874-889. Meta-analytic and Scoping Study on Strength Training in People With Multiple Sclerosis. Manca A1, Dvir Z2, Deriu F1.
6. Nervenarzt. 2014 Jun;85(6):727-37. [Coping with multiple sclerosis in partnerships: a systematic review of the literature]. [Article in German] Busch AK1, Spirig R, Schnepp W.
7. Mult Scler Relat Disord. 2015 May;4(3):219-27. Systematic review of efficacy of TENS for management of central pain in people with multiple sclerosis. Sawant A1, Dadurka K1, Overend T2, Kremenchutzky M3.
8. Neuroepidemiology. 2016;47(2):103-108. Excess Body Weight during Childhood and Adolescence Is Associated with the Risk of Multiple Sclerosis: A Meta-Analysis. Liu Z1, Zhang TT, Yu J, Liu YL, Qi SF, Zhao JJ, Liu DW, Tian QB.
9. Am J Phys Med Rehabil. 2018 Nov;97(11):793-807. Effectiveness of Physiotherapy Interventions on Spasticity in People With Multiple Sclerosis: A Systematic Review and Meta-Analysis. Etoom M1, Khraiwesh Y, Lena F, Hawamdeh M, Hawamdeh Z, Centonze D, Foti C.
10. Eur J Phys Rehabil Med. 2018 Jun;54(3):450-462. Active exergames to improve cognitive functioning in neurological disabilities: a systematic review and meta-analysis. Mura G1, Carta MG2, Sancassiani F2, Machado S3,4,5, Prosperini L6,7.
11. Complement Ther Med. 2019 Apr;43:188-195. The effect of exercise, yoga and physiotherapy on the quality of life of people with multiple sclerosis: Systematic review and meta-analysis.
12. Physiotherapy. 2019 Jun;105(2):174-186. Treadmill training may be an effective form of task-specific training for improving mobility in people with Parkinson's disease and multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis. Robinson AG1, Dennett AM2, Snowdon DA3.
13. Am J Prev Med. 2017 Oct;53(4):508-518. Moderators of Exercise Effects on Depressive Symptoms in Multiple Sclerosis: A Meta-regression. Herring MP1, Fleming KM2, Hayes SP3, Motl RW4, Coote SB3.
14. J Neurol Sci. 2015 Nov 15;358(1-2):31-7. Effects of long-term whole-body vibration training on mobility in patients with multiple sclerosis: A meta-analysis of randomized controlled trials. Kantele S1, Karinkanta S2, Sievänen H3.
15. Curr Med Res Opin. 2007 Jan;23(1):17-24. Meta-analysis of cannabis based treatments for neuropathic and multiple sclerosis-related pain. Iskedjian M1, Bereza B, Gordon A, Piwko C, Einarson TR.
16. Mult Scler Relat Disord. 2019 Feb;28:199-212. Pilates for people with multiple sclerosis: A systematic review and meta-analysis. Sánchez-Lastra MA1, Martínez-Aldao D2, Molina AJ3, Ayán C4.
17. J Rehabil Med. 2012 Oct;44(10):811-23. Effects of physiotherapy interventions on balance in multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Paltamaa J1, Sjögren T, Peurala SH, Heinonen A.
18. Rehabil Psychol. 2018 Feb;63(1):16-28. Telephone psychotherapy in multiple sclerosis: A systematic review and meta-analysis. Proctor BJ1, Moghaddam N2, Vogt W2, das Nair R1.
19. Rehabil Psychol. 2011 Feb;56(1):1-14. Psychosocial outcomes of telephone-based counseling for adults with an acquired physical disability: A meta-analysis. Dorstyn DS1, Mathias JL, Denson LA.
20. Ann Rehabil Med. 2019 Apr;43(2):163-177. Duration of Treatment Effect of Extracorporeal Shock Wave on Spasticity and Subgroup-Analysis According to Number of Shocks and Application Site: A Meta-Analysis. Oh JH1, Park HD1, Han SH1, Shim GY1, Choi KY1.
21. NeuroRehabilitation. 2019;44(1):43-66. Virtual reality during gait training: does it improve gait function in persons with central nervous system movement disorders? A systematic review and meta-analysis. De Keersmaecker E1,2,3, Lefeber N1,2,3, Geys M1, Jespers E1, Kerckhofs E1,2,3, Swinnen E1,2,3.
22. Neural Plast. 2017;2017:4716197. The Effect of Aerobic Exercise on Brain-Derived Neurotrophic Factor in People with Neurological Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis.
23. Neurology. 2014 Mar 25;82(12):1083-92. Summary of evidence-based guideline: complementary and alternative medicine in multiple sclerosis: report of the guideline development subcommittee of the American Academy of Neurology. Yadav V1, Bever C Jr, Bowen J, Bowling A, Weinstock-Guttman B, Cameron M, Bourdette D, Gronseth GS, Narayanaswami P.
24. Trials. 2016 Jan 4;17:4. A telemedicine meditation intervention for people with multiple sclerosis and their caregivers: study protocol for a randomized controlled trial. Cavalera C1, Pagnini F2, Rovaris M3, Mendozzi L4, Pugnetti L5, Garegnani M6, Molinari E7.
25. Neurol Res Int. 2014;2014:704691. Meditation as an adjunct to the management of multiple sclerosis. Levin AB1, Hadgkiss EJ2, Weiland TJ3, Jelinek GA4.
26. Explore (NY). 2016 Sep-Oct;12(5):325-32. Yoga Training Has Positive Effects on Postural Balance and Its Influence on Activities of Daily Living in People with Multiple Sclerosis: A Pilot Study. de Oliveira G1, Tavares Mda C2, de Faria Oliveira JD2, Rodrigues MR3, Santaella DF3.
27. Int Rev Psychiatry. 2016 Jun;28(3):299-308. Immediate effect of two yoga-based relaxation techniques on cognitive functions in patients suffering from relapsing remitting multiple sclerosis: A comparative study. Bhargav P1, Bhargav H1, Raghuram N2, Garner C3.
28. BMC Complement Altern Med. 2018 Jan 10;18(1):8. The health impact of residential retreats: a systematic review. Naidoo D1, Schembri A2, Cohen M3.
29. Physiotherapy. 2016 Sep;102(3):221-8. Respiratory training improved ventilatory function and respiratory muscle strength in patients with multiple sclerosis and lateral amyotrophic sclerosis: systematic review and meta-analysis. Ferreira GD1, Costa AC2, Plentz RD3, Coronel CC2, Sbruzzi G4.
30. Clin Respir J. 2016 Nov;10(6):698-706. Deep breathing exercises with positive expiratory pressure in patients with multiple sclerosis - a randomized controlled trial. Westerdahl E1, Wittrin A2, Kånåhols M2, Gunnarsson M2, Nilsagård Y3.
31. NeuroRehabilitation. 2017;41(2):413-422. The effects of Mat Pilates and Reformer Pilates in patients with Multiple Sclerosis: A randomized controlled study. Bulguroglu I1, Guclu-Gunduz A1, Yazici G1, Ozkul C1, Irkec C2, Nazliel B2, Batur-Caglayan HZ2.
32. Curr Neurol Neurosci Rep. 2015 May;15(5):21. Sleep disorders in multiple sclerosis. Review. Veauthier C1.
33. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:473963. Hydrotherapy for the treatment of pain in people with multiple sclerosis: a randomized controlled trial. Castro-Sánchez AM1, Matarán-Peñarrocha GA, Lara-Palomo I, Saavedra-Hernández M, Arroyo-Morales M, Moreno-Lorenzo C.
34. J Educ Health Promot. 2017 Apr 19;6:11. A comparison the effects of reflexology and relaxation on the psychological symptoms in women with multiple sclerosis. Soheili M1, Nazari F2, Shaygannejad V3, Valiani M4.
35. Front Neurol. 2018 Apr 4;9:149. The Efficacy of Psychological Interventions for Managing Fatigue in People With Multiple Sclerosis: A Systematic Review and Meta-Analysis. Phyo AZZ1, Demaneuf T1, De Livera AM1,2, Jelinek GA1, Brown CR1, Marck CH1, Neate SL1, Taylor KL1, Mills T1, O'Kearney E1, Karahalios A2, Weiland TJ1.
36. Int J Clin Exp Hypn. 2009 Apr;57(2):198-221. A comparison of self-hypnosis versus progressive muscle relaxation in patients with multiple sclerosis and chronic pain. Jensen MP1, Barber J, Romano JM, Molton IR, Raichle KA, Osborne TL, Engel JM, Stoelb BL, Kraft GH, Patterson DR.
37. J Altern Complement Med. 2012 Oct;18(10):983-7. Evaluation of the effect of progressive relaxation exercises on fatigue and sleep quality in patients with multiple sclerosis. Dayapoğlu N1, Tan M.
38. Complement Ther Nurs Midwifery. 2002 Aug;8(3):138-41. Will aromatherapy be a useful treatment strategy for people with multiple sclerosis who experience pain? Howarth AL1.
39. Clin Rehabil. 2013 Dec;27(12):1126-36. Massage therapy and exercise therapy in patients with multiple sclerosis: a randomized controlled pilot study. Negahban H1, Rezaie S, Goharpey S.
40. J Bodyw Mov Ther. 2014 Jan;18(1):11-6. A pragmatic investigation into the effects of massage therapy on the self efficacy of multiple sclerosis clients. Finch P1, Bessonnette S2.
41. Complement Ther Clin Pract. 2009 May;15(2):72-5. Effect of craniosacral therapy on lower urinary tract signs and symptoms in multiple sclerosis. Raviv G1, Shefi S, Nizani D, Achiron A.
42. J Altern Complement Med. 2017 Nov;23(11):852-857. Effects of Acupuncture on Gait of Patients with Multiple Sclerosis. Criado MB1, Santos MJ2, Machado J2, Gonçalves AM3, Greten HJ2,4.
43. J Holist Nurs. 2017 Mar;35(1):86-96. Integrating Acupuncture Within a Wellness Intervention for Women With Multiple Sclerosis. Becker H1, Stuifbergen AK1, Schnyer RN1, Morrison JD1, Henneghan A1.
44. Zhongguo Zhen Jiu. 2013 Sep;33(9):793-5. [Controlled research on multiple sclerosis treated with electroacupuncture and acupoint injection]. [Article in Chinese] Ding Y1, Shi X.
45. BMC Complement Altern Med. 2012 Nov 5;12:209. Impact of electroacupuncture on quality of life for patients with Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis under treatment with immunomodulators: a randomized study. Quispe-Cabanillas JG1, Damasceno A, von Glehn F, Brandão CO, Damasceno BP, Silveira WD, Santos LM.
46. Glob Adv Health Med. 2012 Mar;1(1):102-21. Review of clinical applications of scalp acupuncture for paralysis: an excerpt from chinese scalp acupuncture. Hao JJ1, Hao LL.
47. Mult Scler Relat Disord. 2017 Oct;17:190-197. Vitamin B12, folate, and homocysteine levels and multiple sclerosis: A meta-analysis. Dardiotis E1, Arseniou S2, Sokratous M2, Tsouris Z2, Siokas V2, Mentis AA3, Michalopoulou A2, Andravizou A2, Dastamani M2, Paterakis K4, Bogdanos D5, Brotis A4.
48. J Clin Neurosci. 2011 Jul;18(7):933-8. Meta-analysis of the relationship between homocysteine, vitamin B₁₂, folate, and multiple sclerosis. Zhu Y1, He ZY, Liu HN.
49. Doctor Who Reversed Lupus On Plant-Based Diet Testifies At US Dietary Guidelines Committee, Jan 27, 2020
www.plantbasednews.org/lifestyle/-doctor-reversed-lupus-plant-based-diet