ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ (χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά)
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΟΝΤΙΚΗ ΠΛΑΚΑ 2. ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ Παραπομπές (18) |
ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ
|
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΔΟΝΤΙΚΗ ΠΛΑΚΑ
Η οδοντική πλάκα είναι μια ουσία που αποτελείται από βακτήρια εμπλεκόμενα σε ένα βιοφίλμ που καλύπτει την επιφάνεια των δοντιών (1).
Η οδοντική πλάκα έχει αποδειχθεί από εκτεταμένη έρευνα ότι είναι πρωταρχικός παράγοντας για την έναρξη και την εξέλιξη των παθήσεων των ούλων και των περιοδοντικών παθήσεων. Έχει αποδειχθεί μια άμεση σχέση ανάμεσα στα επίπεδα της οδοντικής πλάκας και στην σοβαρότητα της ουλίτιδας (2).
Εάν η οδοντική πλάκα δεν αφαιρείται τακτικά, τότε σκληραίνει και να σχηματίζει την πέτρα. Καθώς η οδοντική πλάκα φιλοξενεί μεγάλο αριθμό βακτηρίων, μπορεί να εμφανιστεί φλεγμονή στον ιστό των ούλων (3).
Η ουλίτιδα ίσως επιδεινωθεί με αποτέλεσμα να προκύψει το επόμενο στάδιο, η περιοδοντίτιδα (4). Εάν η πρόληψη της ουλίτιδας είναι επιτυχής, η εξέλιξη σε περιοδοντίτιδα είναι εφικτό να καθυστερήσει ή ακόμα και να προληφθεί.
Δεδομένου ότι τόσο η ουλίτιδα όσο και η περιοδοντίτιδα είναι στοματικές παθήσεις που σχετίζονται με την πλάκα, η αφαίρεση της οδοντικής πλάκας αναστέλλει την εμφάνιση και την εξέλιξη αυτών των παθήσεων (5, 6).
Η αφαίρεση της πλάκας με την οδοντόβουρτσα και το νήμα παραμένει η πιο ευρέως αποδεκτή μέθοδος πρόληψης για την πέτρα και τις παθήσεις που αυτή προκαλεί.
2. ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ
Τα φυτά έχουν αποτελέσει την βάση των εξελιγμένων παραδοσιακών συστημάτων ιατρικής που υπάρχουν εδώ και χιλιάδες χρόνια και συνεχίζουν να παρέχουν στην ανθρωπότητα νέες θεραπείες (7).
Τα φυτικά εκχυλίσματα χρησιμοποιούνται σε προϊόντα στοματικής υγιεινής εδώ και πολλά χρόνια (8), όπως το γανόδερμα [Ganoderma]. Μελέτες έχουν δείξει ότι το γανόδερμα έχει πολύ καλή δραστικότητα και χρησιμοποιείται για να ενισχύσει την στοματική υγιεινή.
Το γανόδερμα έχει αναγνωριστεί ως φαρμακευτικό μανιτάρι για περισσότερα από 2.000 χρόνια και οι ισχυρές του επιδράσεις έχουν τεκμηριωθεί σε αρχαίες γραφές (9).
Το γανόδερμα περιλαμβάνει πιθανότατα 400 διαφορετικά βιοενεργά συστατικά, κυρίως πολυσακχαρίτες, τριτερπενοειδή, πρωτεΐνες, ένζυμα, στεροειδή, στερόλες, νουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα, βιταμίνες και μέταλλα, για τα οποία έχει αποδειχθεί ότι εμφανίζουν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες για τον έλεγχο διαφόρων ασθενειών (10).
Το γανόδερμα έχει πολλές ιδιότητες όπως:
- αντιμικροβιακές (11),
- αντιιικές (12),
- ανοσοτροποποιητικές (13),
- αντιοξειδωτικές (14),
- αντικαρκινικές (15), και
- αντιμυκητιακές (16).
Η οδοντική πλάκα είναι μια ουσία που αποτελείται από βακτήρια εμπλεκόμενα σε ένα βιοφίλμ που καλύπτει την επιφάνεια των δοντιών (1).
Η οδοντική πλάκα έχει αποδειχθεί από εκτεταμένη έρευνα ότι είναι πρωταρχικός παράγοντας για την έναρξη και την εξέλιξη των παθήσεων των ούλων και των περιοδοντικών παθήσεων. Έχει αποδειχθεί μια άμεση σχέση ανάμεσα στα επίπεδα της οδοντικής πλάκας και στην σοβαρότητα της ουλίτιδας (2).
Εάν η οδοντική πλάκα δεν αφαιρείται τακτικά, τότε σκληραίνει και να σχηματίζει την πέτρα. Καθώς η οδοντική πλάκα φιλοξενεί μεγάλο αριθμό βακτηρίων, μπορεί να εμφανιστεί φλεγμονή στον ιστό των ούλων (3).
Η ουλίτιδα ίσως επιδεινωθεί με αποτέλεσμα να προκύψει το επόμενο στάδιο, η περιοδοντίτιδα (4). Εάν η πρόληψη της ουλίτιδας είναι επιτυχής, η εξέλιξη σε περιοδοντίτιδα είναι εφικτό να καθυστερήσει ή ακόμα και να προληφθεί.
Δεδομένου ότι τόσο η ουλίτιδα όσο και η περιοδοντίτιδα είναι στοματικές παθήσεις που σχετίζονται με την πλάκα, η αφαίρεση της οδοντικής πλάκας αναστέλλει την εμφάνιση και την εξέλιξη αυτών των παθήσεων (5, 6).
Η αφαίρεση της πλάκας με την οδοντόβουρτσα και το νήμα παραμένει η πιο ευρέως αποδεκτή μέθοδος πρόληψης για την πέτρα και τις παθήσεις που αυτή προκαλεί.
2. ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ
Τα φυτά έχουν αποτελέσει την βάση των εξελιγμένων παραδοσιακών συστημάτων ιατρικής που υπάρχουν εδώ και χιλιάδες χρόνια και συνεχίζουν να παρέχουν στην ανθρωπότητα νέες θεραπείες (7).
Τα φυτικά εκχυλίσματα χρησιμοποιούνται σε προϊόντα στοματικής υγιεινής εδώ και πολλά χρόνια (8), όπως το γανόδερμα [Ganoderma]. Μελέτες έχουν δείξει ότι το γανόδερμα έχει πολύ καλή δραστικότητα και χρησιμοποιείται για να ενισχύσει την στοματική υγιεινή.
Το γανόδερμα έχει αναγνωριστεί ως φαρμακευτικό μανιτάρι για περισσότερα από 2.000 χρόνια και οι ισχυρές του επιδράσεις έχουν τεκμηριωθεί σε αρχαίες γραφές (9).
Το γανόδερμα περιλαμβάνει πιθανότατα 400 διαφορετικά βιοενεργά συστατικά, κυρίως πολυσακχαρίτες, τριτερπενοειδή, πρωτεΐνες, ένζυμα, στεροειδή, στερόλες, νουκλεοτίδια, λιπαρά οξέα, βιταμίνες και μέταλλα, για τα οποία έχει αποδειχθεί ότι εμφανίζουν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες για τον έλεγχο διαφόρων ασθενειών (10).
Το γανόδερμα έχει πολλές ιδιότητες όπως:
- αντιμικροβιακές (11),
- αντιιικές (12),
- ανοσοτροποποιητικές (13),
- αντιοξειδωτικές (14),
- αντικαρκινικές (15), και
- αντιμυκητιακές (16).
|
Με βάση τις παραπάνω ιδιότητες, στόχος μίας μελέτης που δημοσιεύθηκε το 2018 ήταν να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της οδοντόκρεμας με Γανόδερμα λούσιντουμ [Ganoderma lucidum] ενάντια στην πλάκα και να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα της με στοματικό διάλυμα χλωρεξιδίνης.
H χλωρεξιδίνη είναι ένας χημικός παράγοντας (17) |
ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΣΤΗΝ
ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΠΟΥ ΣΠΑΕΙ ΤΗΝ ΠΕΤΡΑ
|
Τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν ότι η οδοντόκρεμα με Γανόδερμα λούσιντουμ έδειξε καλύτερα αποτελέσματα από την χλωρεξιδίνη.
Στο συμπέρασμα της μελέτης, η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι "η οδοντόκρεμα με Γανόδερμα λούσιντουμ έδειξε καλά αποτελέσματα και μπορεί να θεωρηθεί ως αποτελεσματικός παράγοντας κατά της πλάκας".
Δεδομένου ότι η χλωρεξιδίνη θεωρείται η βέλτιστη επιλογή [gold standard] κατά της πλάκας (18), το ότι το γανόδερμα ήταν αποτελεσματικότερο από την χλωρεξιδίνη, προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη αξία στην δραστικότητα που έχει το γανόδερμα.
Περισσότερες πληροφορίες για αυτήν την μελέτη υπάρχουν στην ανάρτηση με τίτλο "Αποτελεσματικότητα κατά της οδοντικής πλάκας από οδοντόκρεμα με Γανόδερμα λούσιντουμ".
Στο συμπέρασμα της μελέτης, η ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι "η οδοντόκρεμα με Γανόδερμα λούσιντουμ έδειξε καλά αποτελέσματα και μπορεί να θεωρηθεί ως αποτελεσματικός παράγοντας κατά της πλάκας".
Δεδομένου ότι η χλωρεξιδίνη θεωρείται η βέλτιστη επιλογή [gold standard] κατά της πλάκας (18), το ότι το γανόδερμα ήταν αποτελεσματικότερο από την χλωρεξιδίνη, προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη αξία στην δραστικότητα που έχει το γανόδερμα.
Περισσότερες πληροφορίες για αυτήν την μελέτη υπάρχουν στην ανάρτηση με τίτλο "Αποτελεσματικότητα κατά της οδοντικής πλάκας από οδοντόκρεμα με Γανόδερμα λούσιντουμ".
ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΓΙΑ ΠΕΤΡΑ
|
Για να προμηθευτείτε την οδοντόκρεμα με γανόδερμα, κάντε κλικ εδώ.
|
ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΠΟΥ ΣΠΑΕΙ ΤΗΝ ΠΕΤΡΑ ΜΕ ΓΑΝΟΔΕΡΜΑ
|
Παραπομπές (18):
1. Tooth Plaque, Emily Hammerl, in Research Methods in Human Skeletal Biology, 2013
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/tooth-plaque
2. Mali AM, Behal R, Gilda SS. Comparative evaluation of 0.1% turmeric mouthwash with 0.2% chlorhexidine gluconate in prevention of plaque and gingivitis: A clinical and microbiological study. J Indian Soc Periodontol. 2012 Jul;16(3):386-91. doi: 10.4103/0972-124X.100917. PMID: 23162334; PMCID: PMC3498709.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3498709/
3. Rathee M, Jain P. Gingivitis. [Updated 2023 Mar 27]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557422/
4. InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Gingivitis and periodontitis: Overview. [Updated 2020 Feb 27]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279593/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279593/
5. Parkinson, C.R., Milleman, K.R. & Milleman, J.L. Gingivitis efficacy of a 0.454% w/w stannous fluoride dentifrice: a 24-week randomized controlled trial. BMC Oral Health 20, 89 (2020). https://doi.org/10.1186/s12903-020-01079-6
https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12903-020-01079-6
6. Abdulkareem AA, Al-Taweel FB, Al-Sharqi AJB, Gul SS, Sha A, Chapple ILC. Current concepts in the pathogenesis of periodontitis: from symbiosis to dysbiosis. J Oral Microbiol. 2023 Apr 2;15(1):2197779. doi: 10.1080/20002297.2023.2197779. PMID: 37025387; PMCID: PMC10071981.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10071981/
7. Karunamoorthi K, Jegajeevanram K, Vijayalakshmi J, Mengistie E. Traditional Medicinal Plants: A Source of Phytotherapeutic Modality in Resource-Constrained Health Care Settings. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine. 2013;18(1):67-74. doi:10.1177/2156587212460241
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/2156587212460241
8. Jeddy N, Ravi S, Radhika T, Sai Lakshmi LJ. Comparison of the efficacy of herbal mouth rinse with commercially available mouth rinses: A clinical trial. J Oral Maxillofac Pathol. 2018 Sep-Dec;22(3):332-334. doi: 10.4103/jomfp.JOMFP_303_18. PMID: 30651676; PMCID: PMC6306595.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6306595/
9. Wachtel-Galor S, Yuen J, Buswell JA, et al. Ganoderma lucidum (Lingzhi or Reishi): A Medicinal Mushroom. In: Benzie IFF, Wachtel-Galor S, editors. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011. Chapter 9. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92757/
10. Ahmad, Md Faruque. (2018). Ganoderma lucidum: Persuasive biologically active constituents and their health endorsement. Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie. 107. 507-519. 10.1016/j.biopha.2018.08.036.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0753332218326349
11. Vazirian M, Faramarzi MA, Ebrahimi SE, Esfahani HR, Samadi N, Hosseini SA, Asghari A, Manayi A, Mousazadeh A, Asef MR, Habibi E, Amanzadeh Y. Antimicrobial effect of the Lingzhi or Reishi medicinal mushroom, Ganoderma lucidum (higher Basidiomycetes) and its main compounds. Int J Med Mushrooms. 2014;16(1):77-84. doi: 10.1615/intjmedmushr.v16.i1.70. PMID: 24940906.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24940906/
12. Cör Andrejč D, Knez Ž, Knez Marevci M. Antioxidant, antibacterial, antitumor, antifungal, antiviral, anti-inflammatory, and nevro-protective activity of Ganoderma lucidum: An overview. Front Pharmacol. 2022 Jul 22;13:934982. doi: 10.3389/fphar.2022.934982. PMID: 35935849; PMCID: PMC9353308.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9353308/
13. Wang X, Lin Z. Immunomodulating Effect of Ganoderma (Lingzhi) and Possible Mechanism. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:1-37. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_1. PMID: 31777013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777013/
14. Kolniak-Ostek J, Oszmiański J, Szyjka A, Moreira H, Barg E. Anticancer and Antioxidant Activities in Ganoderma lucidum Wild Mushrooms in Poland, as Well as Their Phenolic and Triterpenoid Compounds. Int J Mol Sci. 2022 Aug 19;23(16):9359. doi: 10.3390/ijms23169359. PMID: 36012645; PMCID: PMC9408863.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9408863/
15. Yuen JW, Gohel MD. Anticancer effects of Ganoderma lucidum: a review of scientific evidence. Nutr Cancer. 2005;53(1):11-7. doi: 10.1207/s15327914nc5301_2. PMID: 16351502.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16351502/
16. G G Saludares et al 2023 IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 1145 012019 DOI 10.1088/1755-1315/1145/1/012019
https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1755-1315/1145/1/012019
17. Chlorhexidine – pharmacology and clinical applications K. -S. LIM*, P. C. A. KAM, Anaesth Intensive Care 2008; 36: 502-512
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0310057X0803600404
18. Mathur, Setu & Mathur, Tanu & Srivastava, Rahul & Khatri, Rohit. (2011). Chlorhexidine: The Gold Standard in Chemical Plaque Control. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology. 1.
https://www.researchgate.net/publication/265193587_Chlorhexidine_The_Gold_Standard_in_Chemical_Plaque_Control
1. Tooth Plaque, Emily Hammerl, in Research Methods in Human Skeletal Biology, 2013
https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/tooth-plaque
2. Mali AM, Behal R, Gilda SS. Comparative evaluation of 0.1% turmeric mouthwash with 0.2% chlorhexidine gluconate in prevention of plaque and gingivitis: A clinical and microbiological study. J Indian Soc Periodontol. 2012 Jul;16(3):386-91. doi: 10.4103/0972-124X.100917. PMID: 23162334; PMCID: PMC3498709.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3498709/
3. Rathee M, Jain P. Gingivitis. [Updated 2023 Mar 27]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK557422/
4. InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Gingivitis and periodontitis: Overview. [Updated 2020 Feb 27]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279593/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279593/
5. Parkinson, C.R., Milleman, K.R. & Milleman, J.L. Gingivitis efficacy of a 0.454% w/w stannous fluoride dentifrice: a 24-week randomized controlled trial. BMC Oral Health 20, 89 (2020). https://doi.org/10.1186/s12903-020-01079-6
https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12903-020-01079-6
6. Abdulkareem AA, Al-Taweel FB, Al-Sharqi AJB, Gul SS, Sha A, Chapple ILC. Current concepts in the pathogenesis of periodontitis: from symbiosis to dysbiosis. J Oral Microbiol. 2023 Apr 2;15(1):2197779. doi: 10.1080/20002297.2023.2197779. PMID: 37025387; PMCID: PMC10071981.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10071981/
7. Karunamoorthi K, Jegajeevanram K, Vijayalakshmi J, Mengistie E. Traditional Medicinal Plants: A Source of Phytotherapeutic Modality in Resource-Constrained Health Care Settings. Journal of Evidence-Based Complementary & Alternative Medicine. 2013;18(1):67-74. doi:10.1177/2156587212460241
https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/2156587212460241
8. Jeddy N, Ravi S, Radhika T, Sai Lakshmi LJ. Comparison of the efficacy of herbal mouth rinse with commercially available mouth rinses: A clinical trial. J Oral Maxillofac Pathol. 2018 Sep-Dec;22(3):332-334. doi: 10.4103/jomfp.JOMFP_303_18. PMID: 30651676; PMCID: PMC6306595.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6306595/
9. Wachtel-Galor S, Yuen J, Buswell JA, et al. Ganoderma lucidum (Lingzhi or Reishi): A Medicinal Mushroom. In: Benzie IFF, Wachtel-Galor S, editors. Herbal Medicine: Biomolecular and Clinical Aspects. 2nd edition. Boca Raton (FL): CRC Press/Taylor & Francis; 2011. Chapter 9. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK92757/
10. Ahmad, Md Faruque. (2018). Ganoderma lucidum: Persuasive biologically active constituents and their health endorsement. Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie. 107. 507-519. 10.1016/j.biopha.2018.08.036.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0753332218326349
11. Vazirian M, Faramarzi MA, Ebrahimi SE, Esfahani HR, Samadi N, Hosseini SA, Asghari A, Manayi A, Mousazadeh A, Asef MR, Habibi E, Amanzadeh Y. Antimicrobial effect of the Lingzhi or Reishi medicinal mushroom, Ganoderma lucidum (higher Basidiomycetes) and its main compounds. Int J Med Mushrooms. 2014;16(1):77-84. doi: 10.1615/intjmedmushr.v16.i1.70. PMID: 24940906.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24940906/
12. Cör Andrejč D, Knez Ž, Knez Marevci M. Antioxidant, antibacterial, antitumor, antifungal, antiviral, anti-inflammatory, and nevro-protective activity of Ganoderma lucidum: An overview. Front Pharmacol. 2022 Jul 22;13:934982. doi: 10.3389/fphar.2022.934982. PMID: 35935849; PMCID: PMC9353308.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9353308/
13. Wang X, Lin Z. Immunomodulating Effect of Ganoderma (Lingzhi) and Possible Mechanism. Adv Exp Med Biol. 2019;1182:1-37. doi: 10.1007/978-981-32-9421-9_1. PMID: 31777013.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31777013/
14. Kolniak-Ostek J, Oszmiański J, Szyjka A, Moreira H, Barg E. Anticancer and Antioxidant Activities in Ganoderma lucidum Wild Mushrooms in Poland, as Well as Their Phenolic and Triterpenoid Compounds. Int J Mol Sci. 2022 Aug 19;23(16):9359. doi: 10.3390/ijms23169359. PMID: 36012645; PMCID: PMC9408863.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9408863/
15. Yuen JW, Gohel MD. Anticancer effects of Ganoderma lucidum: a review of scientific evidence. Nutr Cancer. 2005;53(1):11-7. doi: 10.1207/s15327914nc5301_2. PMID: 16351502.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16351502/
16. G G Saludares et al 2023 IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci. 1145 012019 DOI 10.1088/1755-1315/1145/1/012019
https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1755-1315/1145/1/012019
17. Chlorhexidine – pharmacology and clinical applications K. -S. LIM*, P. C. A. KAM, Anaesth Intensive Care 2008; 36: 502-512
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/0310057X0803600404
18. Mathur, Setu & Mathur, Tanu & Srivastava, Rahul & Khatri, Rohit. (2011). Chlorhexidine: The Gold Standard in Chemical Plaque Control. National Journal of Physiology, Pharmacy and Pharmacology. 1.
https://www.researchgate.net/publication/265193587_Chlorhexidine_The_Gold_Standard_in_Chemical_Plaque_Control
