Ερίκιο το αγκαθωτό για Απώλεια βάρους
Απώλεια 2 κιλών + Ξεφούσκωμα
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ (χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά)
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΙΚΙΟ 2. ΕΡΙΚΙΟ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΕΝΑΡΞΗ - ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΙΤΕ ΤΟ ΕΡΙΚΙΟ Παραπομπές (16)=> Δικαιούστε να γνωρίζετε από που αντλώ τις πληροφορίες για να ελέγχετε την αξιοπιστία των πηγών αλλά και να επιβεβαιώνετε την αληθότητα τους. Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, το 100% των πηγών είναι επιστημονικά περιοδικά, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ. |
1. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΙΚΙΟ
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που δημοσίευσαν ευρήματα από ανθρώπους, το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό είναι γνωστό κυρίως για τα οφέλη του :
1. στο νευρικό σύστημα, καθώς και
2. στην λειτουργία του εγκεφάλου π.χ. άνοια (1), Αλτσχάιμερ (2), γνωστική (δυσ)λειτουργία (3, 4).
Μάλιστα, έχει αναγνωριστεί από το Ινστιτούτο για τον Εγκέφαλο (5, 6). Επίσης, διασχίζει εύκολα τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό (7), είναι καθιερωμένος υποψήφιος για «υγιή εγκέφαλο» (8), ενώ μερικές φορές αναφέρεται και ως το "Έξυπνο Μανιτάρι" (9) ή το "Μανιτάρι του Εγκεφάλου".
Εκτός από τα ανωτέρω, από την προσωπική εμπειρία μου έχω διαπιστώσει οφέλη και στους εξής τομείς:
1. Επαναμυελίνωση, η οποία είναι πολύτιμη για την νευραλγία τριδύμου και σημαντική για την σκλήρυνση κατά πλάκας,
2. Μείωση της εγκεφαλικής ομίχλης, με αποτέλεσμα καλύτερη συγκέντρωση, καθώς και διανοητική διαύγεια.
Συνοπτικές πληροφορίες υπάρχουν στον σύνδεσμο Ερίκιο το αγκαθωτό - Περίληψη.
2. ΕΡΙΚΙΟ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ
Πριν λίγα χρόνια, η κυρία Μ. μού ανέφερε ότι όταν ξεκίνησε να λαμβάνει το ερίκιο διαπίστωσε μία απώλεια βάρους 2 κιλών, ενώ όταν το διέκοψε, αυτά τα 2 κιλά επανήλθαν.
Στην αρχή ένιωσα έκπληξη διότι για το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό δεν υπάρχει καμμία κλινική δοκιμή (ανθρώπινη μελέτη) που να δείχνει ότι αδυνατίζει.
Ναι, υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους που να αναφέρουν οφέλη στο πεπτικό (π.χ. σε γαστρίτιδα, κολίτιδα, Κρον, φλεγμονώδες έντερο και ελικοβακτηρίδιο) αλλά για απώλεια βάρους, από όσο γνώριζω, δεν υπάρχει κάποια.
Ωστόσο, στην πορεία θυμήθηκα ότι υπάρχει μία ανθρώπινη μελέτη, η οποία δείχνει ότι το φαρμακευτικό μανιτάρι ερίκιο ευεργετεί σημαντικά το μικροβίωμα (10).
Συνδέεται, όμως, το μικροβίωμα με την απώλεια βάρους ;
Φυσικά.
Παραθέτω ορισμένα ενδεικτικά δεδομένα.
Το 2021, το δημόσιο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που συνδέεται με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια ανέφερε ότι "η σύνθεση του μικροβιώματος ενός ανθρώπου φαίνεται να διαδραματίζει ρόλο στο πόσο εύκολα χάνει βάρος" (11).
«Το μικροβίωμα του εντέρου μας είναι σε θέση να μας βοηθήσει ή να μας εμποδίσει στην απώλεια βάρους, και αυτό ανοίγει την πιθανότητα να αλλάξουμε το μικροβίωμα του εντέρου μας για να επηρεάσουμε την απώλεια βάρους», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Christian Diener, Ph.D., ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Βιολογία Συστημάτων στο Σιάτλ, Ουάσιγκτον (12).
Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το επόμενο έτος, 2022, διαπίστωσε ότι "Οι αλλαγές στην σύνθεση του μικροβιώματος συσχετίστηκαν σημαντικά με την απώλεια σωματικού βάρους" (13), ενώ μία ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε το ίδιο έτος ανέφερε ότι "μια νέα ιδέα στην έρευνα του μικροβιώματος που έχει προκύψει τα τελευταία 4 χρόνια περιλαμβάνει την εξέταση του μικροβιώματος ως προγνωστικού παράγοντα επιτυχίας στην απώλεια βάρους" (14).
Συνεχίζοντας, το 2023, μία ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Διατροφή" ανέφερε ότι "η δυσλειτουργία του μικροβιώματος του εντέρου συνδέεται στενά με την παχυσαρκία" (15).
Κλείνοντας, μελέτη που δημοσιεύθηκε αρχές του 2024 ανέφερε ότι "η μικροχλωρίδα του εντέρου ρυθμίζει την φλεγμονή, την αποθήκευση λίπους και το μεταβολισμό της γλυκόζης" (16).
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που δημοσίευσαν ευρήματα από ανθρώπους, το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό είναι γνωστό κυρίως για τα οφέλη του :
1. στο νευρικό σύστημα, καθώς και
2. στην λειτουργία του εγκεφάλου π.χ. άνοια (1), Αλτσχάιμερ (2), γνωστική (δυσ)λειτουργία (3, 4).
Μάλιστα, έχει αναγνωριστεί από το Ινστιτούτο για τον Εγκέφαλο (5, 6). Επίσης, διασχίζει εύκολα τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό (7), είναι καθιερωμένος υποψήφιος για «υγιή εγκέφαλο» (8), ενώ μερικές φορές αναφέρεται και ως το "Έξυπνο Μανιτάρι" (9) ή το "Μανιτάρι του Εγκεφάλου".
Εκτός από τα ανωτέρω, από την προσωπική εμπειρία μου έχω διαπιστώσει οφέλη και στους εξής τομείς:
1. Επαναμυελίνωση, η οποία είναι πολύτιμη για την νευραλγία τριδύμου και σημαντική για την σκλήρυνση κατά πλάκας,
2. Μείωση της εγκεφαλικής ομίχλης, με αποτέλεσμα καλύτερη συγκέντρωση, καθώς και διανοητική διαύγεια.
Συνοπτικές πληροφορίες υπάρχουν στον σύνδεσμο Ερίκιο το αγκαθωτό - Περίληψη.
2. ΕΡΙΚΙΟ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ
Πριν λίγα χρόνια, η κυρία Μ. μού ανέφερε ότι όταν ξεκίνησε να λαμβάνει το ερίκιο διαπίστωσε μία απώλεια βάρους 2 κιλών, ενώ όταν το διέκοψε, αυτά τα 2 κιλά επανήλθαν.
Στην αρχή ένιωσα έκπληξη διότι για το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό δεν υπάρχει καμμία κλινική δοκιμή (ανθρώπινη μελέτη) που να δείχνει ότι αδυνατίζει.
Ναι, υπάρχουν μελέτες σε ανθρώπους που να αναφέρουν οφέλη στο πεπτικό (π.χ. σε γαστρίτιδα, κολίτιδα, Κρον, φλεγμονώδες έντερο και ελικοβακτηρίδιο) αλλά για απώλεια βάρους, από όσο γνώριζω, δεν υπάρχει κάποια.
Ωστόσο, στην πορεία θυμήθηκα ότι υπάρχει μία ανθρώπινη μελέτη, η οποία δείχνει ότι το φαρμακευτικό μανιτάρι ερίκιο ευεργετεί σημαντικά το μικροβίωμα (10).
Συνδέεται, όμως, το μικροβίωμα με την απώλεια βάρους ;
Φυσικά.
Παραθέτω ορισμένα ενδεικτικά δεδομένα.
Το 2021, το δημόσιο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που συνδέεται με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια ανέφερε ότι "η σύνθεση του μικροβιώματος ενός ανθρώπου φαίνεται να διαδραματίζει ρόλο στο πόσο εύκολα χάνει βάρος" (11).
«Το μικροβίωμα του εντέρου μας είναι σε θέση να μας βοηθήσει ή να μας εμποδίσει στην απώλεια βάρους, και αυτό ανοίγει την πιθανότητα να αλλάξουμε το μικροβίωμα του εντέρου μας για να επηρεάσουμε την απώλεια βάρους», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Christian Diener, Ph.D., ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Βιολογία Συστημάτων στο Σιάτλ, Ουάσιγκτον (12).
Μία μελέτη που δημοσιεύθηκε το επόμενο έτος, 2022, διαπίστωσε ότι "Οι αλλαγές στην σύνθεση του μικροβιώματος συσχετίστηκαν σημαντικά με την απώλεια σωματικού βάρους" (13), ενώ μία ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε το ίδιο έτος ανέφερε ότι "μια νέα ιδέα στην έρευνα του μικροβιώματος που έχει προκύψει τα τελευταία 4 χρόνια περιλαμβάνει την εξέταση του μικροβιώματος ως προγνωστικού παράγοντα επιτυχίας στην απώλεια βάρους" (14).
Συνεχίζοντας, το 2023, μία ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Διατροφή" ανέφερε ότι "η δυσλειτουργία του μικροβιώματος του εντέρου συνδέεται στενά με την παχυσαρκία" (15).
Κλείνοντας, μελέτη που δημοσιεύθηκε αρχές του 2024 ανέφερε ότι "η μικροχλωρίδα του εντέρου ρυθμίζει την φλεγμονή, την αποθήκευση λίπους και το μεταβολισμό της γλυκόζης" (16).
3. ΜΗΠΩΣ ΗΤΑΝ ΤΥΧΑΙΟ ;
Πριν λίγες ημέρες (10/10/2024), έστειλα στην κυρία Μ. το εξής μήνυμα: Θα ήθελα να σας ρωτήσω για κάτι που μου είχατε αναφέρει στο παρελθόν ότι : - όταν διακόπτετε το ερίκιο διαπιστώνετε μία αύξηση βάρους (αν θυμάμαι καλά 2-4 κιλά), ενώ - όταν το ξαναξεκινάτε υπάρχει απώλεια αυτού του βάρους. Αυτό το φαινόμενο παραμένει συστηματικά ; ή συνέβη 1 φορά και δεν ξανασυνέβη, άρα ήταν τυχαίο ; Η απάντηση από την κυρία Μ. ήταν η εξής: Μου συμβαίνει κάθε φορά. Τα κιλά είναι περίπου δύο, αλλά αυτό που διαπιστώνω είναι ότι ξεφουσκώνω... τουλάχιστον αυτή την αίσθηση έχω (για του λόγου το αληθές, ακολουθεί το αντίγραφο). Έχοντας γράψει αυτά, η εμπειρία της κυρίας Μ. δεν σημαίνει ότι θα επαναληφθεί και σε άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, δεν μπορούμε να την αγνοήσουμε, ιδίως όταν ευθυγραμμίζεται με τα επιστημονικά δεδομένα, τόσο με το ερίκιο καθεαυτό όσο και με την σύνδεση ανάμεσα στο μικροβίωμα και την απώλεια βάρους. |
4. ΕΝΑΡΞΗ - ΕΡΙΚΙΟ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑΤΟΣ
Προμηθευτείτε το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό για την βελτίωση του μικροβιώματος κάνοντας κλικ εδώ.
Προμηθευτείτε το φαρμακευτικό μανιτάρι Ερίκιο το αγκαθωτό για την βελτίωση του μικροβιώματος κάνοντας κλικ εδώ.
Για οποιαδήποτε πληροφορία συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας
- Ιωάννης Κιούσης, Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας
- Από το 2012, χρησιμοποιώ τα φαρμακευτικά μανιτάρια σε δεκάδες νόσους. Δείτε σχόλια ανθρώπων που με εμπιστεύτηκαν, μεταξύ αυτών και επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων. |
Παραπομπές άρθρου με τίτλο "ΕΡΙΚΙΟ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ"
1. Saitsu Y, Nishide A, Kikushima K, Shimizu K, Ohnuki K. Improvement of cognitive functions by oral intake of Hericium erinaceus. Biomed Res. 2019;40(4):125-131. doi: 10.2220/biomedres.40.125. PMID: 31413233.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31413233/
2. Li IC, Chang HH, Lin CH, et al. Prevention of Early Alzheimer's Disease by Erinacine A-Enriched <i>Hericium erinaceus</i> Mycelia Pilot Double-Blind Placebo-Controlled Study. Frontiers in Aging Neuroscience. 2020;12:155. DOI: 10.3389/fnagi.2020.00155. PMID: 32581767; PMCID: PMC7283924.
https://europepmc.org/article/MED/32581767
3. Mori K, Inatomi S, Ouchi K, Azumi Y, Tuchida T. Improving effects of the mushroom Yamabushitake (Hericium erinaceus) on mild cognitive impairment: a double-blind placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2009 Mar;23(3):367-72. doi: 10.1002/ptr.2634. PMID: 18844328.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18844328/
4. La Monica MB, Raub B, Ziegenfuss EJ, Hartshorn S, Grdic J, Gustat A, Sandrock J, Ziegenfuss TN. Acute Effects of Naturally Occurring Guayusa Tea and Nordic Lion's Mane Extracts on Cognitive Performance. Nutrients. 2023 Dec 6;15(24):5018. doi: 10.3390/nu15245018. PMID: 38140277; PMCID: PMC10745489.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38140277/
https://www.mdpi.com/2072-6643/15/24/5018#B18-nutrients-15-05018
5. Mushrooms magnify memory by boosting nerve growth 10 February 2023, The University of Queensland
https://qbi.uq.edu.au/article/2023/02/mushrooms-magnify-memory-boosting-nerve-growth
6. Podcast: Memory enhancing mushrooms, The University of Queensland
https://qbi.uq.edu.au/podcast-memory-enhancing-mushrooms
7. Docherty S, Doughty FL, Smith EF. The Acute and Chronic Effects of Lion's Mane Mushroom Supplementation on Cognitive Function, Stress and Mood in Young Adults: A Double-Blind, Parallel Groups, Pilot Study. Nutrients. 2023 Nov 20;15(22):4842. doi: 10.3390/nu15224842. PMID: 38004235; PMCID: PMC10675414.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10675414/
8. Brandalise, F.; Roda, E.; Ratto, D.; Goppa, L.; Gargano, M.L.; Cirlincione, F.; Priori, E.C.; Venuti, M.T.; Pastorelli, E.; Savino, E.; et al. Hericium erinaceus in Neurodegenerative Diseases: From Bench to Bedside and Beyond, How Far from the Shoreline? J. Fungi 2023, 9, 551. https://doi.org/10.3390/jof9050551
https://www.mdpi.com/2309-608X/9/5/551
9. Cleveland Clinic, April 19, 2024/Diet, Food & Fitness/Nutrition Health Benefits of Lion’s Mane Mushrooms
https://health.clevelandclinic.org/lions-mane-mushrooms-benefits
10. Nutrients. 2021 Mar 21;13(3):1008. doi: 10.3390/nu13031008. Influence of Short-Term Consumption of Hericium erinaceus on Serum Biochemical Markers and the Changes of the Gut Microbiota: A Pilot Study Xiao-Qian Xie, Yan Geng, Qijie Guan, Yilin Ren, Lin Guo, Qiqi Lv, Zhen-Ming Lu, Jin-Song Shi, Zheng-Hong Xu.
11. Gut microbiome makeup can determine ability to lose weight, UCLA Health, November 24, 2021
https://www.uclahealth.org/news/article/gut-microbiome-makeup-can-determine-ability-to-lose-weight
12. Gut Microbiota Influences the Ability to Lose Weight Sept. 14, 2021, The American Society for Microbiology
https://asm.org/press-releases/2021/september/gut-microbiota-influences-the-ability-to-lose-weig
13. Jian, C., Silvestre, M.P., Middleton, D. et al. Gut microbiota predicts body fat change following a low-energy diet: a PREVIEW intervention study. Genome Med 14, 54 (2022). https://doi.org/10.1186/s13073-022-01053-7
https://genomemedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13073-022-01053-7
14. Hernández-Calderón P, Wiedemann L and Benítez-Páez A (2022) The microbiota composition drives personalized nutrition: Gut microbes as predictive biomarkers for the success of weight loss diets. Front. Nutr. 9:1006747. doi: 10.3389/fnut.2022.1006747
https://www.frontiersin.org/journals/nutrition/articles/10.3389/fnut.2022.1006747/full
15. Małgorzata Moszak, Marta Pelczyńska, Agnieszka Wesołek, Dominika Stenclik, Paweł Bogdański, Does gut microbiota affect the success of weight loss? Evidence and speculation, Nutrition, Volume 116, 2023, 112111, ISSN 0899-9007, https://doi.org/10.1016/j.nut.2023.112111.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0899900723001405
16. Li, H., Zhang, L., Li, J. et al. Resistant starch intake facilitates weight loss in humans by reshaping the gut microbiota. Nat Metab 6, 578–597 (2024). https://doi.org/10.1038/s42255-024-00988-y
https://www.nature.com/articles/s42255-024-00988-y
1. Saitsu Y, Nishide A, Kikushima K, Shimizu K, Ohnuki K. Improvement of cognitive functions by oral intake of Hericium erinaceus. Biomed Res. 2019;40(4):125-131. doi: 10.2220/biomedres.40.125. PMID: 31413233.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31413233/
2. Li IC, Chang HH, Lin CH, et al. Prevention of Early Alzheimer's Disease by Erinacine A-Enriched <i>Hericium erinaceus</i> Mycelia Pilot Double-Blind Placebo-Controlled Study. Frontiers in Aging Neuroscience. 2020;12:155. DOI: 10.3389/fnagi.2020.00155. PMID: 32581767; PMCID: PMC7283924.
https://europepmc.org/article/MED/32581767
3. Mori K, Inatomi S, Ouchi K, Azumi Y, Tuchida T. Improving effects of the mushroom Yamabushitake (Hericium erinaceus) on mild cognitive impairment: a double-blind placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2009 Mar;23(3):367-72. doi: 10.1002/ptr.2634. PMID: 18844328.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18844328/
4. La Monica MB, Raub B, Ziegenfuss EJ, Hartshorn S, Grdic J, Gustat A, Sandrock J, Ziegenfuss TN. Acute Effects of Naturally Occurring Guayusa Tea and Nordic Lion's Mane Extracts on Cognitive Performance. Nutrients. 2023 Dec 6;15(24):5018. doi: 10.3390/nu15245018. PMID: 38140277; PMCID: PMC10745489.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38140277/
https://www.mdpi.com/2072-6643/15/24/5018#B18-nutrients-15-05018
5. Mushrooms magnify memory by boosting nerve growth 10 February 2023, The University of Queensland
https://qbi.uq.edu.au/article/2023/02/mushrooms-magnify-memory-boosting-nerve-growth
6. Podcast: Memory enhancing mushrooms, The University of Queensland
https://qbi.uq.edu.au/podcast-memory-enhancing-mushrooms
7. Docherty S, Doughty FL, Smith EF. The Acute and Chronic Effects of Lion's Mane Mushroom Supplementation on Cognitive Function, Stress and Mood in Young Adults: A Double-Blind, Parallel Groups, Pilot Study. Nutrients. 2023 Nov 20;15(22):4842. doi: 10.3390/nu15224842. PMID: 38004235; PMCID: PMC10675414.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10675414/
8. Brandalise, F.; Roda, E.; Ratto, D.; Goppa, L.; Gargano, M.L.; Cirlincione, F.; Priori, E.C.; Venuti, M.T.; Pastorelli, E.; Savino, E.; et al. Hericium erinaceus in Neurodegenerative Diseases: From Bench to Bedside and Beyond, How Far from the Shoreline? J. Fungi 2023, 9, 551. https://doi.org/10.3390/jof9050551
https://www.mdpi.com/2309-608X/9/5/551
9. Cleveland Clinic, April 19, 2024/Diet, Food & Fitness/Nutrition Health Benefits of Lion’s Mane Mushrooms
https://health.clevelandclinic.org/lions-mane-mushrooms-benefits
10. Nutrients. 2021 Mar 21;13(3):1008. doi: 10.3390/nu13031008. Influence of Short-Term Consumption of Hericium erinaceus on Serum Biochemical Markers and the Changes of the Gut Microbiota: A Pilot Study Xiao-Qian Xie, Yan Geng, Qijie Guan, Yilin Ren, Lin Guo, Qiqi Lv, Zhen-Ming Lu, Jin-Song Shi, Zheng-Hong Xu.
11. Gut microbiome makeup can determine ability to lose weight, UCLA Health, November 24, 2021
https://www.uclahealth.org/news/article/gut-microbiome-makeup-can-determine-ability-to-lose-weight
12. Gut Microbiota Influences the Ability to Lose Weight Sept. 14, 2021, The American Society for Microbiology
https://asm.org/press-releases/2021/september/gut-microbiota-influences-the-ability-to-lose-weig
13. Jian, C., Silvestre, M.P., Middleton, D. et al. Gut microbiota predicts body fat change following a low-energy diet: a PREVIEW intervention study. Genome Med 14, 54 (2022). https://doi.org/10.1186/s13073-022-01053-7
https://genomemedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13073-022-01053-7
14. Hernández-Calderón P, Wiedemann L and Benítez-Páez A (2022) The microbiota composition drives personalized nutrition: Gut microbes as predictive biomarkers for the success of weight loss diets. Front. Nutr. 9:1006747. doi: 10.3389/fnut.2022.1006747
https://www.frontiersin.org/journals/nutrition/articles/10.3389/fnut.2022.1006747/full
15. Małgorzata Moszak, Marta Pelczyńska, Agnieszka Wesołek, Dominika Stenclik, Paweł Bogdański, Does gut microbiota affect the success of weight loss? Evidence and speculation, Nutrition, Volume 116, 2023, 112111, ISSN 0899-9007, https://doi.org/10.1016/j.nut.2023.112111.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0899900723001405
16. Li, H., Zhang, L., Li, J. et al. Resistant starch intake facilitates weight loss in humans by reshaping the gut microbiota. Nat Metab 6, 578–597 (2024). https://doi.org/10.1038/s42255-024-00988-y
https://www.nature.com/articles/s42255-024-00988-y